Rechtbank Noord-Nederland, 10-10-2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:6132, AWB-12_3124

In de onderhavige navorderingsaanslag IB/PVV 2005 heeft verweerder het door eiser aangegeven en door verweerder vastgestelde belastbaar inkomen uit werk en woning van € 102.523 vanwege resultaat uit overige werkzaamheden, verhoogd met een bedrag van € 42.495 (1.8) tot € 145.018. Tevens heeft verweerder een vergrijpboete van 25% opgelegd vanwege grove schuld.

[C] heeft de boerderij op [datum] 2008 verkocht voor € 2.500.000 aan [E] en [E] Holding B.V. Zij hebben de boerderij op hun beurt op [datum] 2008 verkocht aan [F] voor € 2.751.157.

In geschil is het antwoord op de vraag of verweerder onderhavige navorderingsaanslag IB/PVV 2005 en de vergrijpboete terecht aan eiser heeft opgelegd.

Eiser beantwoordt deze vraag ontkennend en verweerder bevestigend.

Eiser voert daartoe - kort gezegd - aan dat hij voor het veehandelsbedrijf van hem en zijn broer op zoek was naar een nieuwe locatie. Daarvoor is de onder 1.6 vermelde boerderij aangekocht. De aankoop door [C] en het daarmee behaalde voordeel was niet voorzien. Eiser is van mening dat de inhoud van het onder 1.16 vermelde gesprek niet tot het geding mag worden gerekend, omdat eiser hier niet op heeft kunnen reageren. Wat betreft verweerders stelling dat het voordeel belast is op grond van artikel 3.92 Wet inkomstenbelasting 2001 (Wet IB) is eiser primair van mening dat verweerder deze stelling te laat - in de pleitnota - in het geding heeft gebracht. Eiser verwijst daartoe naar de onder 1.13 en 1.14 vermelde afspraak. Subsidiair is eiser van mening dat indien de verkoop aan [C] niet was doorgegaan, de boerderij niet ter beschikking zou worden gesteld aan een door eiser beheerste B.V., maar aan een van de onder 1.3 en 1.4 vermelde besloten vennootschappen zou worden geleverd. Wat betreft de boete voert eiser aan dat hij met de onder 1.6 en 1.7 vermelde transacties geen voordeel heeft beoogd en dat eiser voorts uitging van de onbelastbaarheid van het behaalde voordeel.

Verweerder voert ter onderbouwing van zijn standpunt - kort gezegd - primair aan dat bij eiser de kennis aanwezig was dat de boerderij verkocht moest worden en dat hij de boerderij voorzienbaar voordelig heeft aangekocht, met als voorzienbaar doel deze binnen afzienbare tijd met winst door te verkopen. Verweerder verwijst onder meer naar het onder 1.16 vermelde gesprek. Daarbij kan de kennis en ervaring van [A] aan eiser worden toegerekend. Subsidiair voert verweerder aan dat de boerderij gekocht is om ter beschikking te worden gesteld aan een BV waarin eiser een aanmerkelijk belang houdt, zodat sprake is van belastbaarheid voor de inkomstenbelasting op grond van artikel 3.92 Wet IB. Verweerder is van mening dat hij deze stelling reeds in het verweerschrift heeft aangevoerd en dat bovendien daarmee niet het geschil wordt uitgebreid, maar de wet wordt toegepast. Wat betreft de boete voert verweerder aan dat eiser bekend was met de handel in roerende en onroerende zaken en dat hij zijn adviseur / boekhouder voor het opstellen van de jaarcijfers en zijn aangifte IB/PVV 2005 had moeten informeren over onderhavige transactie.

Tussen partijen is niet in langer geschil dat onderhavige navorderingsaanslag IB/PVV 2005 tijdig is opgelegd. Tussen partijen is evenmin in geschil dat verweerder beschikt over een navordering rechtvaardigend nieuw feit. Partijen hebben tenslotte geen geschil over de cijfermatige uitkomsten van hun standpunten.

Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken.

Artikel 3.90 van de Wet IB luidt: "Belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden is het gezamenlijke bedrag van het resultaat uit een of meer werkzaamheden die geen belastbare winst of belastbaar loon genereren".

Ingevolge artikel 3.91, eerste lid, aanhef en onderdeel c, van de Wet IB wordt onder werkzaamheid mede verstaan: het rendabel maken van vermogen op een wijze die normaal, actief vermogensbeheer te buiten gaat, zoals bij het uitponden van onroerende zaken, het in belangrijke mate door de belastingplichtige zelf verrichten van groot onderhoud of andere aanpassingen aan een zaak, of het aanwenden door de belastingplichtige van voorkennis of daarmee vergelijkbare bijzondere vormen van kennis.

Vooropgesteld dient te worden dat het transactieresultaat, zoals dat is behaald door eiser, niet zonder meer tot belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden (ROW) leidt. Daarvan is wel sprake als er werkzaamheden zijn verricht die naar hun aard onmiskenbaar zijn gericht op het behalen van -redelijkerwijs te verwachten- voordelen die bij normaal actief vermogensbeheer te verwachten rendement te boven gaan. Eveneens is van belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden sprake indien bijzondere kennis er in belangrijke mate toe heeft bijgedragen dat eiser voordeel heeft kunnen behalen (HR 9 oktober 2009, nr. 43035, ECLI:NL:HR:2009:BI0481 en HR 24 december 2010, nr. 09/02964, ECLI:NL: HR2010:BM9252, BNB 2012/21). Naar het oordeel van de rechtbank dient het door de Hoge Raad aangelegde criterium dat het gaat om 'meer dan normaal actief vermogensbeheer' in plaats van 'normaal vermogensbeheer' en om 'bijzondere kennis' in plaats van 'kennis, ervaring en relaties' ook in de onderhavige zaak te worden aangelegd.

Nu verweerder stelt dat eiser in het onderhavige geval redelijkerwijs een voordeel kon verwachten en dat hij dit ook heeft beoogd, naar de rechtbank begrijpt, door het aanwenden van bijzondere kennis, rust op hem, gelet ook op de betwisting daarvan door eiser, de last zulks aannemelijk te maken. De rechtbank overweegt dat de objectieve voordeelverwachting aanwezig moet zijn op 6 april 2005 (1.6), het moment waarop verweerder - naar de rechtbank begrijpt - stelt dat de bron ROW een aanvang heeft genomen.

Naar de rechtbank verstaat, baseert verweerder zijn stelling hiervoor in 3.4 kennelijk op de bij eiser vermeend aanwezige bijzondere kennis die er in belangrijke mate er aan zou hebben bijgedragen dat eiser voordeel heeft kunnen behalen. De rechtbank volgt hierin verweerder niet.

De rechtbank is van oordeel dat de algemene kennis die bij eiser aanwezig wordt geacht omdat hij in het verleden ook onroerendgoedtransacties heeft verricht, zonder nadere motivering, niet kan worden opgevat als de verklarende factor voor het behalen van het voordeel. Deze kennis voldoet als zodanig niet aan de in dit verband vereiste maatstaf van “bijzondere kennis”.

Ook de kennis van de omstandigheden (3.4) waarin verkoopster verkeerde, kan naar het oordeel van de rechtbank niet worden opgevat als verklarende factor voor het behalen van het voordeel. De rechtbank is van oordeel dat nu de boerderij al drie jaar te koop stond, het als algemeen bekend mag worden verondersteld dat de verkoop van de boerderij niet vlot verliep, hetgeen de uitgangspositie van verkoopster verslechterde. Voorts is niet aannemelijk geworden dat eiser op de hoogte was van specifieke feiten en omstandigheden, zoals de aard en omvang van de mogelijke financiële en overige problemen van de verkoopster van de boerderij. Dat de boerderij nadien voor hogere bedragen is verkocht (1.18) is naar het oordeel van de rechtbank kennis die achteraf bekend is geworden en niet op [datum t] 2005 bekend was of bekend had moeten zijn en evenmin zonder meer aan dat moment kan worden toegerekend. Verweerders stelling dat eiser de boerderij voor een te laag bedrag heeft aangekocht heeft hij bovendien niet met een waardeonderzoek of taxatie onderbouwd.

De rechtbank is gelet op het voorgaande van oordeel dat er geen sprake is van bijzondere vormen van kennis die er in belangrijke mate toe hebben bijgedragen dat eiser het voordeel heeft kunnen behalen.

De rechtbank is, gelet op hetgeen onder 3.1 tot en met 3.9 is overwogen, van oordeel dat ter zake van het transactieresultaat dat door eiser is behaald geen sprake is van resultaat uit overige werkzaamheden als bedoeld in artikel 3.90 Wet IB. Het gelijk is aan eiser.

Artikel 3.92, eerste lid, aanhef en onderdeel a, van de Wet IB bepaalt onder meer dat onder werkzaamheid mede wordt verstaan, het rendabel maken van vermogensbestanddelen voor zover deze vermogensbestanddelen al dan niet tegen vergoeding rechtens dan wel in feite, direct of indirect ter beschikking worden gesteld aan een vennootschap waarin de belastingplichtige of een met hem verbonden persoon een aanmerkelijk belang heeft. De mogelijke verhuur van de boerderij door eiser aan een van de onder 1.3 en 1.4 vermelde besloten vennootschappen zou in beginsel onder het bereik van laatstgenoemd artikel kunnen vallen.

In het arrest van 22 januari 2010, nr. 08/00327, ECLI:NL:HR:2010:BF2227, oordeelde de Hoge Raad: ‘dat in gevallen waarin een onroerende zaak wordt aangeschaft met de gezamenlijke bedoeling van de belastingplichtige en een met hem gelieerde vennootschap om die zaak in gebruik te geven aan die vennootschap en de zaak voor dat gebruik gereed wordt gemaakt, van terbeschikkingstelling in de zin van artikel 3.92, lid 1, Wet IB sprake is op het moment waarop deze onroerende zaak is aangeschaft.’. De rechtbank is van oordeel dat verweerder op wie in deze de bewijslast rust, niet aannemelijk heeft gemaakt dat het de gezamenlijke bedoeling van eiser en een door hem beheerste B.V. was om de boerderij ter beschikking te stellen. De rechtbank neemt daarbij in aanmerking dat eisers verklaring dat hij de boerderij had aangekocht ten behoeve van zijn veehandelsbedrijf daartoe onvoldoende is. Ook heeft verweerder niet gesteld aan welke B.V. eiser het pand ter beschikking wilde stellen, terwijl eiser ter zitting heeft verklaard dat de besluitvorming omtrent de vraag aan wie de boerderij zou worden geleverd (aan de broers in privé of aan één van de BV's) nimmer heeft plaatsgevonden, omdat de boerderij meteen na aankoop is doorverkocht. Het gelijk is op dit punt eveneens aan eiser.

Gelet op het voorgaande komt de rechtbank tot de conclusie dat het door eiser behaalde resultaat op de onder 1.6 en 1.7 vermelde transacties niet belast is als inkomen uit werk en woning. Onderhavige navorderingsaanslag dient derhalve te worden vernietigd. Nu de rechtbank reeds op voormelde gronden tot deze conclusie komt, komt zij niet toe aan de behandeling van hetgeen eiser overigens heeft aangevoerd.

Nu, gelet op het voorgaande, de navorderingsaanslag zal worden vernietigd, ontvalt de grondslag voor de door verweerder opgelegde vergrijpboete. De rechtbank zal de boetebeschikking derhalve eveneens vernietigen. Hetgeen partijen daarover overigens naar voren hebben gebracht behoeft geen behandeling.

Gelet op het vorenoverwogene dienen de beroepen gegrond te worden verklaard.