Rechtbank Noord-Nederland, 14-05-2019, ECLI:NL:RBNNE:2019:2030, AWB - 16 _ 3177

1.1.

Eiser, geboren op [dag/maand] 1975, is gehuwd met [echtgenote] . Eiser was in het jaar 2009 vader van [kind A] (geboren op [dag/maand] 2000), [kind B] (geboren op [dag/maand] 2001), [kind C] (geboren op [dag/maand] 2003) en [kind D] (geboren op [dag/maand] 2005).

1.2.

Eiser exploiteerde in het jaar 2009 een acquisitiebedrijf onder de handelsnaam “ [bedrijfsnaam] ”. Dit bedrijf is op 29 januari 2009 ingeschreven en op 7 september 2009 uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel.

1.3.

In de periode juli/september 2009 heeft eisers moeder, [moeder] , aan haar kleinkinderen, zijnde eisers kinderen, [kind B] , [kind C] en [kind D] respectievelijk € 47.481, € 47.481 en € 26.619 (in totaal € 121.581) overgemaakt.

1.4.

Op 15 juli 2009 heeft eisers vader, [vader] , aan zijn kleinkind, zijnde eisers kind, [kind A] € 39.980,50 overgemaakt.

1.5.

Tot de gedingstukken behoort een schenkingsovereenkomst, waarin eisers moeder heeft verklaard dat zij aan ieder van haar vier kleinkinderen een bedrag van € 40.000 in contanten heeft geschonken. Deze schenkingsovereenkomst is niet voorzien van plaats en datum van ondertekening.

1.6.

Op 14 oktober 2009 is vanaf de bankrekening van [kind B] , [kind C] en [kind D] respectievelijk een bedrag van € 40.000, € 40.000 en € 41.000 overgemaakt naar de bankrekening van het “ [notariskantoor Z] ”, volgens de omschrijving, in verband met de aankoop van een woning gelegen aan de [a-straat #1] te [R] .

1.7.

Op 7 september 2009 is vanaf de bankrekening van [kind A] een bedrag van in totaal € 39.940,50 – gedeeltelijk via een andere bankrekening van [kind A] – overgemaakt naar de bankrekening van eisers echtgenote.

1.8.

Bij notariële akte van 15 oktober 2009 is aan eisers echtgenote door [naam verkoper] een woning gelegen aan de [a-straat #1] te [R] geleverd voor een koopsom van € 355.000. De betrokken notaris is het “ [notariskantoor Z] ”.

1.9.

Bij notariële akte van 18 juni 2009 is aan eisers echtgenote door [V] B.V. een bedrijfspand gelegen aan de [b-straat #2] te [S] geleverd voor een koopsom van € 150.000.

1.10.

Eiser heeft in februari 2009 in het kader van een investering in een [tankstation] , een overeenkomst gesloten met [Y] . In die overeenkomst is vermeld dat het [tankstation] te [T] , ter waarde van € 72.350 voor 50% in bezit van [Y] en voor 50% in bezit van eiser is, alsmede dat: "dit wil zeggen dat beide partijen een aankoopbedrag hebben gedaan van € 36.175".

1.11.

Eiser heeft in februari 2009 € 36.175 gestort op de bankrekening van de moeder van [Y] .

1.12.

In de periode van juni 2009 tot en met oktober 2009 (onder meer op 14 augustus 2009, 1 september 2009 en 1 oktober 2009) hebben 5 overboekingen met als omschrijving “participatie tankstation” plaatsgevonden met een totaalbedrag van € 6.000 van de bankrekening van [Y] naar de bankrekening van eiser en /of zijn echtgenote. Voorafgaande aan deze overboekingen hebben contante stortingen plaatsgevonden op de bankrekening van [Y] .

1.13.

1.14.

Verweerder heeft bij eiser een boekenonderzoek ingesteld naar de aanvaardbaarheid van de aangiften omzetbelasting, IB/PVV en loonheffingen betreffende het jaar 2009. Dit onderzoek is op 7 september 2010 aangevangen. Verweerder heeft met dagtekening 20 januari 2016 een rapport van dit boekenonderzoek (het controlerapport) opgemaakt.

1.15.

Verweerder heeft vanaf augustus 2011 het boekenonderzoek onderbroken in verband met een naar eiser en zijn echtgenote ingesteld strafrechtelijk onderzoek op verdenking van witwassen. Dit strafrechtelijk onderzoek is in augustus 2015 grotendeels afgerond. Het Openbaar Ministerie heeft op verzoek van verweerder van 29 september 2015 afschriften van een aantal in het kader van het strafrechtelijk onderzoek opgemaakte processen-verbaal aan verweerder verstrekt.

1.16.

1.17.

1.18.

1.19.

Volgens een proces-verbaal uit het strafrechtelijk onderzoek hebben de ouders van eisers echtgenote, [schoonvader] en [schoonmoeder] , op 30 december 2009 in totaal € 10.000 geschonken aan hun vier kleinkinderen, zijnde de kinderen van eiser. Verder volgt uit het strafrechtelijk onderzoek dat de ouders van eisers echtgenote op 17 juni 2009 een lening van € 20.000 aan eiser en zijn echtgenote hebben verstrekt. Deze lening is op 2 december 2009 afgelost. Daarnaast volgt uit het strafrechtelijk onderzoek dat in de periode van 2006 tot en met 2013 meerdere coupures van € 500 zijn gestort op de rekening van eisers schoonouders. In totaal is in die periode een bedrag van € 56.249 gestort, waarvan een bedrag van circa € 11.496 verklaard kan worden.

1.20.

1.21.

Volgens een proces-verbaal uit het strafrechtelijk onderzoek heeft [W] , handelende onder de naam [bedrijfsnaam] en werkgever van eisers echtgenote, op 17 juni 2009 aan eiser en zijn echtgenote een lening verstrekt van € 30.000 ten behoeve van de aankoop van het bedrijfspand aan de [b-straat #2] te [S] . Eiser en zijn echtgenote hebben deze lening binnen één maand terugbetaald.

1.22.

1.23.

1.24.

1.25.

1.26.

1.27.

1.28.

1.29.

Het totaal van de correcties bedraagt volgens het controlerapport:

1.30.

Verweerder heeft ter behoud van rechten met dagtekening 20 december 2014 aan eiser een navorderingsaanslag opgelegd. Hierbij heeft verweerder een bedrag van € 350.000 bijgeteld als resultaat uit overige werkzaamheden.

1.31.

De meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken van deze rechtbank heeft op 25 juni 2018 vonnis gewezen in de zaak van het Openbaar Ministerie tegen eiser (ECLI:NL:RBNNE:2018:2475 . In die zaak is aan eiser ten laste gelegd dat – kort en eenvoudig gezegd – hij ten aanzien van

- de schenkingen van de grootouders uit Turkije;

- de schenkingen en lening van de schoonouders;

- de paardenverkoop;

- de verkoop van het paard “ [Q] ”;

- de investering in het tankstation

2. In geschil is het antwoord op de vraag of verweerder de onderhavige navorderingsaanslag terecht aan eiser heeft opgelegd. Het geschil spitst zich toe op het antwoord op de vraag of verweerder terecht de bij 1.29 bedoelde correcties tot een bedrag van € 350.000 als resultaat uit overige werkzaamheden bij het inkomen uit werk en woning heeft geteld.

3. In zijn beroepschrift alsmede ter zitting heeft eisers gemachtigde verzocht om de onderhavige zaak aan te houden totdat een onherroepelijk oordeel is uitgesproken in de bij 1.31 bedoelde strafzaken. Omdat niet valt in te zien dat eiser, gelet op de hierna te geven oordelen en beslissingen, in deze belastingprocedure belang zal hebben bij aanhouding van deze zaak, dan wel in de strafprocedure nadeel zal ondervinden van de beslissingen in deze belastingprocedure, wijst de rechtbank dit verzoek af.

4.1

Eiser stelt dat hij in het jaar 2009 in fiscale zin geen bedrag van € 350.000 heeft genoten. Hij voert aan dat er geen ondersteunend materiaal is, waaruit zou blijken dat er een bewezen link is tussen inkomensverwervende activiteiten en de schenkingen van zijn ouders en schoonouders. Verweerder heeft evenmin voldoende naar voren gebracht om een link te leggen tussen vermeende werkzaamheden van eiser en het bedrag van de lening van [W] . De paardentransacties zijn evenmin fiscale inkomsten van eiser. Tot slot is niet bewezen dat de investering in het tankstation in feite fiscale inkomsten van eiser zouden zijn.

4.2

Verweerder stelt onder verwijzing naar het dossier in de strafzaak dat de handelingen en transacties met betrekking tot

- de schenkingen van de grootouders uit Turkije;

- de schenkingen en lening van de schoonouders;

- de lening van [W] ;

- de opbrengst van de paardenverkoop;

- de opbrengst van de verkoop van het paard “ [Q] ”;

- de investering in het tankstation

gefingeerd zijn. Aan de bevindingen uit het strafrechtelijk onderzoek ontleent hij het vermoeden dat de met deze handelingen en transacties verbonden (witgewassen) gelden in werkelijkheid in het jaar 2009 door eiser verworven en genoten belaste inkomsten zijn.

4.3

Verweerder heeft de omkering en verzwaring van de bewijslast toegepast. Bij inhoudelijke gebreken in een aangifte kan slechts dan worden aangenomen dat de vereiste aangifte niet is gedaan, indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat sprake is van één of meer gebreken die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting. Tevens is vereist dat het bedrag van de belasting dat als gevolg van de hiervoor bedoelde gebreken in de aangifte niet zou zijn geheven, op zichzelf beschouwd aanzienlijk is. Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden slechts in aanmerking genomen indien de belastingplichtige ten tijde van het doen van aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan belasting niet zou worden geheven. Bij de beoordeling of aan deze maatstaf is voldaan, dienen alle feiten en omstandigheden van het geval in aanmerking te worden genomen (zie HR 17 augustus 2018, 17/04145, ECLI:NL:HR:2018:1358).

4.4

Ter zitting heeft de rechtbank verweerder erop gewezen dat hij in zijn verweerschrift heeft miskend dat verweerder eerst moet bewijzen dat aan de voorwaarden voor de omkering is voldaan, en dat pas daarna de omkering geldt. De rechtbank zal daarom eerst beoordelen of verweerder - naar de normale regels van bewijslastverdeling - heeft bewezen dat er grond is voor omkering. Volgens die normale bewijslastverdeling rust naar het oordeel van de rechtbank op verweerder ten aanzien van de bijtellingen van het resultaat uit overige werkzaamheden de stelplicht en de bewijslast. Hierbij overweegt de rechtbank dat verweerder met een of meer bewijsvermoedens kan voldoen aan de op hem rustende bewijslast. Wanneer ten nadele van eiser een bepaald vermoeden wordt aangenomen, ligt het op zijn weg dit vermoeden te ontzenuwen, waarbij eiser niet aannemelijk hoeft te maken dat het vermoeden onjuist is, maar hij kan volstaan met twijfel zaaien omtrent de juistheid van het vermoeden (zie onder andere HR 25 oktober 2002, nr. 36.898, ECLI:NL:HR:2002:AE9354 en HR 28 juni 2013, nr. 11/04152, ECLI:NL:HR:2013:63). De rechtbank zal hierna per correctie beoordelen of verweerder heeft voldaan aan de op hem rustende stelplicht en bewijslast.

5.1

Verweerder stelt dat, gelet op hetgeen bij 1.17 staat vermeld, eisers ouders niet in staat zijn geweest om de schenkingen uit hun vermogen te bekostigen. Verweerder vermoedt daarom dat, mede gelet op de besteding, zie 1.6 en 1.8, de door eisers ouders aan eisers kinderen overgemaakte gelden van eiser afkomstig zijn. Er is volgens verweerder in feite sprake geweest van een kasrondje. Nu dit in 2009 is gebeurd, vermoedt verweerder tevens dat eiser tot het bedrag van de gefingeerde schenkingen in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten. Aan de mededeling van de Turkse belastingdienst dat eisers moeder vermogend genoeg was om de schenkingen te doen, dient volgens verweerder geen gewicht te worden toegekend. Belastingplichtigen zijn immers in Turkije niet verplicht de herkomst van het geld voor hun bestedingen te verklaren.

5.2

Voor zover al op grond van de gedingstukken kan worden vermoed dat de door eisers ouders vanuit Turkije aan eisers kinderen overgemaakte gelden van eiser afkomstig zijn, is de rechtbank van oordeel dat eiser dit vermoeden heeft weten te ontzenuwen door te verwijzen naar het bij 1.16 bedoelde antwoord van de Turkse belastingdienst. De rechtbank stelt voorop dat dit antwoord blijkens het slot van de brief is gegeven onder de informatie-uitwisselingsbepaling uit het bilaterale belastingverdrag met Turkije en dat Nederland er als regel (vanwege de goede verdragstrouw) van uit moet gaan dat de aldus verkregen informatie klopt. Nu de Turkse belastingdienst heeft meegedeeld dat het waar lijkt te zijn dat eisers moeder vermogend genoeg was om de schenkingen te doen, dat de verklaringen over de herkomst van dat vermogen waar lijken te zijn en berusten op onderliggende documenten, terwijl er bovendien geen verband is gevonden tussen de overgemaakte gelden en eiser, moet ten minste redelijkerwijs worden getwijfeld aan de juistheid van het door verweerder aangevoerde bewijsvermoeden. Daarbij betrekt de rechtbank voorts dat verweerder geen enkele link met door eiser in 2009 verrichte activiteiten heeft gelegd, waarmee hij die gelden dan zou hebben verworven.

5.3

Gelet op het voorgaande komt de rechtbank tot het oordeel dat verweerder ten aanzien van de correctie “Schenkingen grootouders uit Turkije” niet heeft voldaan aan de op hem rustende bewijslast.

6.1

Verweerder stelt dat, gelet op hetgeen bij 1.19 en 1.20 staat vermeld, er onverklaarbare stortingen hebben plaatsgevonden op de bankrekening van eisers schoonouders. Het is volgens verweerder onwaarschijnlijk dat deze stortingen een legale herkomst hebben. Verweerder vermoedt dat deze stortingen van eiser afkomstig zijn en dat eiser, nu de schenkingen en de verstrekking van de lening in het jaar 2009 hebben plaatsgevonden, tot de bedragen hiervan in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten.

6.2

Naar het oordeel van de rechtbank kan op grond van hetgeen verweerder naar voren heeft gebracht niet worden aangenomen dat eiser tot de bedragen van de schenkingen en lening van zijn schoonouders in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten. Verweerder heeft namelijk niets, althans onvoldoende gesteld (laat staan aannemelijk gemaakt) waaruit zou kunnen volgen dat er een link bestaat tussen de stortingen op de bankrekening van eisers schoonouders en door eiser verrichte activiteiten die in het jaar 2009 een bron van inkomen zouden kunnen vormen.

6.3

Het voorgaande leidt de rechtbank tot het oordeel dat verweerder ten aanzien van de correctie “Schenkingen en lening schoonouders” niet heeft voldaan aan de op hem rustende bewijslast.

7.1

Verweerder stelt dat de lening van [W] van € 30.000 niet nodig was om de aankoop van het pand gelegen aan de [b-straat #2] te [S] te financieren. Het is volgens verweerder niet gebruikelijk dat een bedrag van € 30.000 geleend wordt om de aankoop van een pand te financieren om het geleende bedrag vervolgens binnen één maand terug te betalen. Verweerder gaat ervan uit dat geen leenovereenkomst is opgemaakt. Er is volgens verweerder, gelet op hetgeen bij 1.21 en 1.22 staat vermeld, dan ook sprake van een gefingeerde transactie. Daarom vermoedt verweerder dat eiser tot het bedrag van de vermeende lening in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten.

7.2

Voor zover al zou kunnen worden aangenomen dat ter zake van de lening van [W] sprake is van een gefingeerde transactie, kan naar het oordeel van de rechtbank aan deze enkele omstandigheid niet het vermoeden worden ontleend dat eiser tot het bedrag van de lening in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten. Hierbij wijst de rechtbank verweerder erop dat hij niets, althans onvoldoende heeft gesteld (laat staan aannemelijk gemaakt) waaruit zou kunnen volgen dat er een link bestaat tussen deze lening en door eiser verrichte activiteiten die in het jaar 2009 een bron van inkomen zouden kunnen vormen.

7.3

De rechtbank komt, gelet op het voorgaande, tot het oordeel dat verweerder ten aanzien van de correctie “Lening [W] ” niet heeft voldaan aan zijn bewijslast.

8.1

Verweerder stelt dat met betrekking tot de verkoop van de paarden, gelet op hetgeen bij 1.23 en 1.26 staat vermeld, sprake is geweest van gefingeerde transacties. In feite is sprake geweest van kasrondjes, waarbij geld van eiser is witgewassen. Verweerder vermoedt daarom dat eiser tot het bedrag van de opbrengst van de paardenverkoop in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten.

8.2

Voor zover al zou kunnen worden aangenomen dat ter zake van de verkoop van de drie paarden sprake is van gefingeerde transacties, acht de rechtbank deze enkele omstandigheid onvoldoende om daaraan het vermoeden te ontlenen dat eiser tot het bedrag van de opbrengst van die paardenverkopen in het jaar 2009 belaste inkomsten heeft genoten. Hierbij wijst de rechtbank verweerder erop dat zonder nadere feiten en omstandigheden, die verweerder gesteld noch aannemelijk heeft gemaakt, niet valt in te zien dat sprake zou zijn van een link tussen de (gefingeerde) transacties enerzijds en door eiser verrichte activiteiten die in het jaar 2009 een bron van inkomen zouden kunnen vormen anderzijds.

8.3

Gelet op het voorgaande, heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank ten aanzien van de correcties “Paardenverkoop” en “Verkoop paard [Q] ” niet aan zijn bewijslast voldaan.

9.1

Verweerder stelt dat de bij 1.12 en 1.13 bedoelde contante stortingen op de bankrekening van [Y] van eiser afkomstig zijn. Verweerder vermoedt, zoals volgt uit het controlerapport, dat eiser en/of zijn echtgenote de middelen die zouden zijn verkregen uit de gefingeerde verkoop van het paard [P] , hebben willen verhullen en verbergen door middel van de investering in het tankstation.

9.2

Verweerders vermoeden kan naar het oordeel van de rechtbank, wat er verder ook zij van de gerechtvaardigdheid van dit vermoeden, niet leiden tot het oordeel dat eiser in het jaar 2009 ter zake van de investering in het tankstation belaste inkomsten heeft genoten. Noch het verhullen en verbergen van de middelen uit de gefingeerde verkoop van het paard [P] , noch de enkele verkoop van dit paard, kan immers worden aangemerkt als een activiteit die op zichzelf een bron van inkomen zou kunnen vormen. Ook overigens heeft verweerder geen, althans onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld (laat staan aannemelijk gemaakt) die zouden kunnen leiden tot het vermoeden dat eiser de benodigde gelden voor de investering in het tankstation in de vorm van in 2009 te belasten inkomsten heeft verworven en genoten.

9.3

Het voorgaande leidt de rechtbank tot het oordeel dat verweerder ten aanzien van de correctie “Investering tankstation” niet heeft voldaan aan de op hem rustende bewijslast.

10.1

Verweerder heeft ten aanzien van geen van de correcties aan de op hem rustende bewijslast voldaan. Dat betekent dat de correcties dienen te vervallen. De rechtbank zal de navorderingsaanslag daarom vernietigen. Ditzelfde geldt ten aanzien van de met de navorderingsaanslag samenhangende beschikking heffingsrente.

10.2

Het beroep is gegrond en de rechtbank vernietigt de uitspraak op bezwaar, de navorderingsaanslag en de beschikking heffingsrente.

11. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan eiser het door hem betaalde griffierecht vergoedt.

12. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.278 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift met een waarde per punt van € 254; 1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 512 en een wegingsfactor 1).