Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 21-11-2014, ECLI:NL:RBZWB:2014:8121, AWB - 13 _ 5977

De inspecteur heeft zich op het standpunt gesteld dat de bewijslast moet worden omgekeerd, omdat belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan.

Op grond van artikel 27e, eerste lid van de AWR verklaart de rechter het beroep ongegrond indien de vereiste aangifte niet is gedaan, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op het bezwaar onjuist is. Indien de belastingplichtige niet heeft gereageerd op een uitnodiging tot het doen van aangifte op grond van artikel 6 AWR, heeft hij de vereiste aangifte niet gedaan.

Tussen partijen is niet in geschil dat het aangiftebiljet naar het verkeerde toezendadres is verzonden en dat de brieven inzake de herinnering en de aanmaning tot het doen van aangifte wel naar het juiste adres zijn verzonden. Belanghebbende heeft de ontvangst van het aangiftebiljet ontkend. Over de bezorging van de herinnerings- en aanmaningsbrieven heeft belanghebbende zich niet uitgelaten. Nu belanghebbende niets heeft aangevoerd op grond waarvan ontvangst van de naar het juiste adres verzonden herinnerings- en de aanmaningsbrieven redelijkerwijs moet worden betwijfeld, acht de rechtbank aannemelijk gemaakt dat de herinnering en de aanmaning op het toezendadres van belanghebbende zijn ontvangen.

Nu uit de herinneringsbrief blijkt dat belanghebbende vóór 1 juli 2011 aangifte IB/PVV over 2010 had moeten doen, acht de rechtbank het daarmee voor belanghebbende voldoende duidelijk dat de inspecteur hem uitnodigde tot het doen van aangifte in de zin van artikel 6 AWR. Belanghebbende had uiterlijk op 1 november 2011, de datum die is genoemd in de aanmaning, aangifte moeten doen. Dit heeft hij niet gedaan.

Belanghebbende heeft aangevoerd dat in ogenschouw moet worden genomen dat hij in mei 2011 tevergeefs heeft geprobeerd via het aangifteprogramma voor buitenlandse belastingplichtigen aangifte te doen. De aanleiding voor deze poging was dat belanghebbende reden zag voor een teruggave. De reden dat het niet lukte om op die manier aangifte te doen, was dat het programma geen teruggaaf van ingehouden loonheffing op de Aegon-uitkering accepteerde bij een belastbaar inkomen uit werk en woning van nihil, waarna belanghebbende het er bij heeft laten zitten, aldus nog steeds belanghebbende. Het voorgaande doet er niet aan af dat belanghebbende gehouden was gehoor te geven aan de uitnodiging tot het doen van aangifte uiterlijk op 1 november 2011. Het had op de weg van belanghebbende gelegen om na ontvangst van de herinneringsbrief en de aanmaningsbrief contact op te nemen met de Belastingdienst om tot een oplossing te komen, zodat belanghebbende nog tijdig aangifte had kunnen doen. Nu belanghebbende dit heeft nagelaten, dienen de gevolgen voor zijn rekening en risico te komen.

Ook de andere door belanghebbende geschetste omstandigheden, te weten het overlijden van zijn adviseur, de langdurige discussie met Aegon over de uitbetaling van de uitkering, de omstandigheid dat over voorgaande jaren wel aangiften zijn gedaan en de moeilijke communicatieve omstandigheden waaronder belanghebbende in het buitenland tracht de Nederlandse export te bevorderen, doen naar het oordeel van de rechtbank niet af aan de plicht van belanghebbende om tijdig aangifte te doen.

De stelling van belanghebbende dat hij alsnog aan zijn aangifteverplichting heeft voldaan, omdat hij op 8 maart 2013 alsnog een aangiftebiljet heeft ingediend, faalt. Nu deze aangifte pas is ingediend nadat de aanslag ambtshalve is opgelegd, heeft belanghebbende niet de vereiste aangifte gedaan (zie het arrest HR 23 december 1959, ECLI:NL:HR:1959:AY0549).

Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan. De bewijslast komt dan bij belanghebbende te liggen.

Ingevolge artikel 4 van de AWR wordt naar de omstandigheden beoordeeld waar iemand woont. Een natuurlijke persoon heeft zijn woonplaats in Nederland, indien hij een duurzame betrekking van persoonlijke aard met Nederland heeft. Bepalend daarbij is of uit uiterlijke omstandigheden blijkt dat de banden van de belastingplichtige met Nederland in het betreffende jaar voldoende sterk zijn om te kunnen aannemen dat hij hier te lande het duurzame middelpunt van zijn persoonlijke levensbelangen heeft.

De rechtbank stelt voorop dat geen wet of rechtsbeginsel het verbiedt om bevindingen die zijn verkregen tijdens het boekenonderzoek bij [C BV] te gebruiken voor het stellen van nadere vragen over de belastingplicht van belanghebbende voor de IB en de resultaten van het onderzoek te gebruiken voor de IB. De andersluidende opvatting van belanghebbende wordt dan ook niet door de rechtbank gevolgd.

Belanghebbende heeft tijdens het inleidend gesprek in het kader van het boekenonderzoek op 15 november 2012 verklaard dat hij in [plaats I] (Verenigde Arabische Emiraten) zou wonen. Op het door hem opgegeven adres is slechts een bank gevestigd, zo heeft de inspecteur onweersproken gesteld. Belanghebbende heeft op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt, laat staan aangetoond, dat zich op dit adres ook wooneenheden bevinden en dat hij gedurende het jaar 2010 zijn woonplaats in de Verenigde Arabische Emiraten had.

In de loop van het boekenonderzoek heeft belanghebbende verklaard dat hij in Griekenland woont. Volgens belanghebbende woont hij bij ene [J] (verder: [J]) in huis zonder dat hij daarvoor huur betaalt. Belanghebbende heeft een in het Grieks opgesteld document van de Griekse Belastingdienst verstrekt waaruit volgens een medewerker van de Nederlandse Belastingdienst, die Grieks kan lezen en schrijven, blijkt dat het een bewijs van inschrijving van belanghebbende bij de Griekse Belastingdienst betreft in verband met het verkrijgen van een fiscaal nummer. In het document staat dat belanghebbende in Nederland is gevestigd [naar de rechtbank begrijpt: woonachtig is] en dat hij geen Grieks ingezetene is. Het document van de Griekse Belastingdienst is gedateerd op 9 maart 2006. Belanghebbende heeft de door de inspecteur ingebrachte vertaling van het document niet betwist. Voorts heeft belanghebbende tijdens het boekenonderzoek verklaard dat de in het jaar 2000 ontstane zakelijke relatie met [J] zich heeft ontwikkeld tot een goede vriendschap die er onder andere toe heeft geleid dat hij met de ex-schoonzuster van [J], [K], een vaste relatie is aangegaan.

Daarentegen staat vast dat belanghebbende huurder is van de woning [adres 1] te [plaats A], dat hij in 2010 in Nederland een zorgverzekering had en nog steeds heeft, dat uit bankafschriften blijkt dat gedurende het gehele jaar in 2010 pinbetalingen in Nederland zijn gedaan, dat er telefoonkosten zijn gemaakt voor een telefoonaansluiting bij de KPN en voor mobiele telefoons bij de providers Simyo en Simpel, dat belanghebbende lid is van de ANWB, dat er voor de woning [adres 1] een digitenne abonnement is afgesloten en dat uit de energie- en gasnota’s en de afrekeningen van het waterleidingsbedrijf met betrekking tot de woning een normaal verbruik blijkt. De verklaring van belanghebbende dat de pinbetalingen door zijn zuster zijn gedaan, acht de rechtbank niet geloofwaardig. Ook acht de rechtbank het niet geloofwaardig dat de hoge gasnota’s veroorzaakt worden door een slecht geïsoleerd huis en door het gebruik van niet-efficiënte gaskachels en gasgestookte gevelkachels. Dat belanghebbende regelmatig in Nederland was, komt tot uitdrukking in de verklaringen namens de firma [G] en [L BV]. De rechtbank ziet geen aanleiding om deze verklaringen niet te geloven.

Gelet op alle feiten en omstandigheden in onderling samenhang bezien, heeft belanghebbende niet doen blijken dat zijn woonplaats niet in Nederland is gelegen. Sterker nog, indien veronderstellenderwijze wordt aangenomen dat op de inspecteur de last rust om aannemelijk te maken dat belanghebbende in 2010 in Nederland woonde, zou dit niet tot een andere uitkomst van het geschil over de woonplaats hebben geleid. Met voornoemde feiten en omstandigheden acht de rechtbank de inspecteur namelijk erin geslaagd aannemelijk te maken dat belanghebbende in 2010 in Nederland woonde.

De omkering en verzwaring van de bewijslast ontslaat de inspecteur niet van de verplichting om aannemelijk te maken dat de door hem vastgestelde aanslag op een redelijke schatting berust. De rechtbank overweegt daartoe als volgt.

Gelet op het oordeel dat belanghebbendes woonplaats in 2010 in Nederland is gelegen, kwalificeert belanghebbende als een binnenlands belastingplichtige. Dit betekent dat hij in Nederland belastingheffing verschuldigd is over zijn wereldinkomen. Daarnaast is hij premieplichtig voor de volksverzekeringen.

Tussen partijen staat vast dat de inspecteur bij het vaststellen van de aanslag ten onrechte geen rekening heeft gehouden met de uitkering van Aegon van € 45.441 en de daarop ingehouden loonheffing van € 19.085. De inspecteur heeft evenwel in zijn verweerschrift gesteld dat het belastbaar inkomen uit werk en woning in 2010 minimaal € 81.862 moet hebben bedragen, hetgeen zou hebben geleid tot een te betalen bedrag aan IB/PVV van € 13.674. De ambtshalve aanslag is opgelegd tot een te betalen bedrag van € 12.461. Daaruit volgt volgens de inspecteur dat de aanslag eerder te laag dan te hoog is opgelegd.

De inspecteur heeft zich op het standpunt gesteld dat de door [C BV] betaalde premies zorgverzekering van € 1.231, de computerbril van € 183 en de huisvestingskosten van de woning [adres 1] van € 6.707 als loon moet worden aangemerkt. Niet in geschil is dat deze bedragen privé-uitgaven van belanghebbende betreffen die ten onrechte door [C BV] in aftrek zijn gebracht. Belanghebbende heeft gesteld dat met de Belastingdienst de afspraak is gemaakt om deze in rekening-courant te verwerken en dat dit om die reden niet tot een correctie in de IB kan leiden. Dit zou ook uit het concept controlerapport van [C BV] blijken.

De rechtbank volgt belanghebbende niet in zijn stelling. Loonbetalingen kunnen in plaats van uitbetalen ook in rekening-courantverhouding worden verwerkt. Dat doet niet af aan de belastbaarheid in de IB. Daarnaast blijkt niet uit het controlerapport dat tussen partijen is afgesproken dat deze kosten niet als loon in de IB zullen worden aangemerkt.

Met betrekking tot de huisvestingskosten staat vast dat een deel van de woning [adres 1] gebruikt wordt als kantoorruimte voor [C BV]. De controlemedewerkers hebben tijdens het boekenonderzoek aangegeven dat zij het zakelijk deel stellen op 15% van de totale huisvestingskosten. In het controlerapport en in de becijferingen van de inspecteur die in beroepsfase zijn gemaakt in verband met het beroep op interne compensatie, is het zakelijk gedeelte daarentegen op 0% gesteld. Ter zitting heeft de inspecteur zich ermee akkoord verklaard om 15% van de huisvestingskosten ter grootte van € 6.707 aan [C BV] toe te rekenen, zodat de IB-correctie uitkomt op 85% van € 6.707 of € 5.701. De rechtbank acht het redelijk om de door [C BV] betaalde huisvestigingskosten tot het bedrag van € 5.701 als loon van belanghebbende aan te merken. De rechtbank acht de door belanghebbende met [C BV] achteraf overeengekomen bedrag van € 4.800 gelet op het medegebruik van de woning door belanghebbende, [E] en [F BV], disproportioneel hoog.

De inspecteur heeft daarnaast gesteld dat rekening moet worden gehouden met het privégebruik van de auto die de firma [G] aan belanghebbende ter beschikking heeft gesteld. Belanghebbende heeft betwist dat hij werkzaamheden voor [G] heeft verricht. De rechtbank acht dit niet aannemelijk gelet op het in 2.1.4 vermelde contract, de door [C BV] – mede namens [H] – verstuurde facturen, de door belanghebbende gedeclareerde onkosten, waaronder autokosten, en de verklaringen namens de firma [G]. De rechtbank ziet geen reden om de verklaring van werknemer [M] van de firma [G] dat genoemde firma belanghebbende met ingang van 1 mei 2010 de auto ter beschikking heeft gesteld niet geloofwaardig te achten. Belanghebbende heeft niet betwist dat hij de auto heeft gebruikt.

Anders dan belanghebbende kennelijk meent, staat het ontbreken van een dienstbetrekking tussen hem en de firma [G] niet eraan in de weg dat belanghebbende een belast voordeel geniet ter zake van de aan hem ter beschikking gestelde auto. Ook loon dat via een derde wordt verstrekt, is belast loon. De rechtbank acht het redelijk om hier een bijtelling voor het privégebruik auto in aanmerking te nemen. Het ligt namelijk geenszins voor de hand dat de firma [G] niets terugverwacht voor de terbeschikkingstelling van de auto aan belanghebbende. Het ligt het meest voor de hand dat de auto namens [C BV] door de firma [G] aan belanghebbende ter beschikking is gesteld. Het is echter evenmin uit te sluiten dat de terbeschikkingstelling mede namens [H] heeft plaatsgevonden of verband houdt met werkzaamheden die belanghebbende buiten dienstbetrekking rechtstreeks voor de firma [G] verricht. In alle gevallen leidt dit tot belastbaarheid van het voordeel dat belanghebbende met die terbeschikkingstelling behaalt.

Ter zitting heeft de inspecteur verklaard dat de bijtelling voor het privégebruik auto vanaf 1 mei 2010 moet worden berekend en niet over het gehele jaar zoals in het verweerschrift stond. De bijtelling privé-gebruik auto bedraagt dan: 8/12 maal 25% maal € 61.489 of € 10.248.

Verder heeft de inspecteur gesteld dat belanghebbende € 10.000 aan onbenoemde inkomensbestanddelen heeft genoten. De rechtbank stelt voorop dat belanghebbende als binnenlands belastingplichtige in Nederland zijn wereldinkomen moet aangeven. Volgens belanghebbende werkt hij veel in het buitenland. Ter zitting heeft hij echter verklaard in 2010 geen andere inkomsten te hebben genoten. Vaststaat dat belanghebbende als senior consultant namens [H] de overeenkomst met [G] heeft ondertekend. Volgens belanghebbende had hij dit niet mogen doen. Dit wordt echter op geen enkele wijze gestaafd met enig bewijsstuk. De rechtbank acht de stelling van belanghebbende die erop neerkomt dat hij in het buitenland woont en werkt maar daarmee geen inkomen heeft behaald niet geloofwaardig. De rechtbank acht het niet onredelijk de buiten het zicht van de fiscus gehouden inkomsten te stellen op het door de inspecteur bepleite bedrag van € 10.000. Dat op grond van verdragstoepassing aanleiding bestaat voor aftrek ter voorkoming van dubbele belastingheffing is gesteld noch aannemelijk geworden. De rechtbank acht het daarom niet onredelijk dat de inspecteur niet een zodanige aftrek in aanmerking heeft genomen.

Tot slot bepleit de inspecteur in beroep een lager bedrag aan heffingskortingen dan in de aanslag in aanmerking is genomen. Belanghebbende heeft daartegen geen zelfstandige grieven aangevoerd. Bij de ambtshalve vastgestelde aanslag is uitgegaan van een belastbaar inkomen uit werk en woning bestaande uit een fictief loon van € 41.000. De arbeidsinkomsten zijn thans op een lager bedrag becijferd zodat er aanleiding bestaat ook de arbeidskorting in zoverre te verminderen. De rechtbank neemt de volgende heffingskortingen in aanmerking:

- algemene heffingskorting van € 1.987

- arbeidskorting van € 2.012 (het bij de leeftijd van belanghebbende geldende maximumbedrag).

In totaal derhalve € 3.999.