Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 27-05-2015, ECLI:NL:RBZWB:2015:3739, AWB - 14 _ 4168

2.1.

Op [datum] 2013 is [erflaatster] (de moeder van belanghebbende, hierna: de erflaatster) overleden. Belanghebbende en zijn broer [de broer] (hierna: de broer) zijn ieder voor de helft gerechtigd in de nalatenschap van de erflaatster. Tot de nalatenschap behoort onder meer de eigen woning van de erflaatster, een appartement gelegen aan de [adres] te [plaats X] (hierna: het appartement). De woz-waarde van het appartement is voor het kalenderjaar 2013, per waardepeildatum 1 januari 2012, vastgesteld op € 185.000 en is voor het kalenderjaar 2014, per waardepeildatum 1 januari 2013, vastgesteld op € 170.000.

2.2.

Op 4 december 2013 heeft belanghebbende voor zichzelf en namens zijn broer aangifte erfbelasting gedaan. Hierbij is een totale verkrijging aangegeven van € 134.340. Belanghebbende heeft hierbij aangegeven dat de waarde van het appartement € 160.000 bedroeg en dat de schuld die de erflaatster bij belanghebbende en zijn broer had wegens de wettelijke boedelverdeling die in 2006 heeft plaatsgevonden na het overlijden van haar echtgenoot, [echtgenoot] € 98.030 bedroeg.

2.3.

Bij brief van 15 januari 2014 heeft de inspecteur aangegeven voornemens te zijn de aanslag erfbelasting in afwijking van de aangifte op te leggen, in die zin dat hij voornemens was de waarde van het appartement, overeenkomstig de vastgestelde woz-waarde van het appartement voor het jaar 2013, op € 185.000 vast te stellen.

2.4.

In een brief van 20 januari 2014 heeft belanghebbende aangegeven het niet eens te zijn met de voorgenomen afwijking. In een brief van 24 januari 2014 heeft belanghebbende aangegeven dat de schuld van de erflaatster aan belanghebbende en zijn broer € 109.166 (twee maal € 54.583) bedroeg in plaats van de aangegeven € 98.030. Belanghebbende heeft de inspecteur verzocht hiermee rekening te houden bij het opleggen van de aanslag erfbelasting.

2.5.

De inspecteur heeft met dagtekening 25 maart 2014 aan belanghebbende een aanslag erfbelasting opgelegd naar een te betalen bedrag van € 6.013. Bij het bepalen van de totale verkrijging van € 79.670 is de inspecteur uitgegaan van een waarde van het appartement van € 185.000 (overeenkomstig de voor het jaar 2013 vastgesteld woz-waarde) en een schuld van de erflaatster aan belanghebbende en zijn broer van € 98.030. In hetzelfde geschrift is eveneens € 52 aan heffingsrente in rekening gebracht.

2.6.

Belanghebbende heeft hiertegen met dagtekening 3 april 2014 bezwaar gemaakt.

2.7.

2.8.

Bij brief van 24 april 2014 heeft belanghebbende aangegeven het niet eens te zijn met de mate van de vermindering van de aanslag.

2.9.

Met dagtekening 16 juni 2014 heeft de inspecteur bij ‘uitspraak op bezwaar’ het bezwaar van belanghebbende ongegrond verklaard. Bij de ‘uitspraak op bezwaar’ van 8 juli 2014 is de uitspraak op bezwaar cijfermatig toegelicht.

2.10.

In geschil is naar welke waarde het appartement voor de heffing van de erfbelasting in aanmerking moet worden genomen.

2.11.

De rechtbank merkt op dat de brief van de inspecteur van 15 april 2014 dient te worden aangemerkt als een uitspraak op bezwaar, nu bovenaan de brief staat vermeld dat het om een uitspraak op bezwaar gaat en in de brief tevens een rechtsmiddelenverwijzing is opgenomen. Naar het oordeel van de rechtbank had de inspecteur het bezwaar bij uitspraak op bezwaar van 15 april 2014 gegrond moeten verklaren, nu bij dit geschrift, weliswaar onder de benaming van een ‘verminderingsbeschikking’, de aanslag erfbelasting is verminderd. De inspecteur had vervolgens de brief van 24 april 2014, bij de belastingdienst binnengekomen op eveneens 24 april 2014, dienen door te sturen naar de rechtbank als beroepschrift. Het beroep van belanghebbende is in zoverre gegrond. De rechtbank zal doen wat de inspecteur had behoren te doen en zal het bezwaar alsnog gegrond verklaren.

2.13.

Belanghebbende heeft gesteld dat bij het vaststellen van de waarde van het appartement niet kan worden aangesloten bij de voor het jaar 2014 vastgestelde woz-waarde, maar dient te worden uitgegaan van € 155.275,57, zijnde hetgeen werkelijk bij verkoop van het appartement is verkregen. Belanghebbende heeft hiertoe gesteld dat het ingevolge artikel 25, vijfde lid van de SW uitgaan van de woz-waarde (1) in strijd is met de tekst van artikel 1, eerste lid van de SW, (2) in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: het EVRM) en (3) onder verwijzing naar het Besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 2 juli 2013, nr. BLKB 2013/791M betreffende de waardering van serviceflats bij overlijdens in 2012 en 2013, in strijd is met het gelijkheidsbeginsel. De inspecteur is volgens belanghebbende, onder verwijzing naar onder meer de uitspraak van het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch van 20 maart 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:980, ook niet gebonden aan de woz-waarde. Belanghebbende doet tevens een beroep op het arrest van de Hoge Raad van 3 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:812, en stelt zich daarbij op het standpunt dat het niet redelijk is dat wordt uitgegaan van de woz-waarde als de woz-waarde niet gelijk is aan hetgeen daadwerkelijk is verkregen.

2.14.

De rechtbank stelt voorop dat, anders dan belanghebbende kennelijk meent, artikel 25, vijfde lid van de SW niet in strijd is met de bewoordingen van artikel 1, eerste lid van de SW. Immers, in artikel 1, eerste lid van de SW wordt enkel het object van de heffing bepaald, zijnde “de waarde van al wat krachtens erfrecht wordt verkregen door het overlijden van iemand die ten tijde van het overlijden in Nederland woonde”. Artikel 25, vijfde lid van de SW bevat een methode voor het bepalen van de waarde van de verkregen onroerende zaken. Deze grief van belanghebbende faalt derhalve.

2.15.

De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 21 februari 2014, ECLI:NL:HR:2014:339, bepaald dat artikel 25, vijfde lid van de SW niet in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol van het EVRM, zodat ook deze grief van belanghebbende faalt.

2.16.

Voor de beoordeling van de vraag of in het onderhavige geval sprake is van strijd met het gelijkheidsbeginsel stelt de rechtbank voorop dat van een te honoreren beroep op het gelijkheidsbeginsel sprake is indien aannemelijk is geworden dat door de inspecteur jegens één of meer belanghebbenden of groepen van belanghebbenden zou zijn gehandeld met het oogmerk van begunstiging, of dat een beleid zou worden gevoerd dat tot een ongelijke behandeling van gelijke gevallen heeft geleid of dat in een meerderheid van de met dit geval vergelijkbare gevallen een juiste waardering achterwege zou zijn gebleven (de meerderheidsregel).

2.17.

Naar het oordeel van de rechtbank leidt toepassing van artikel 25, vijfde lid van de SW in het onderhavige geval niet tot strijd met het gelijkheidsbeginsel. De rechtbank overweegt hiertoe als volgt. Uit het Besluit van 2 juli 2013, nr. BLKB 2013/791M blijkt dat een serviceflat een specifiek type woning is met extra voorzieningen die het woongenot voor de persoon beïnvloeden en die verplicht worden afgenomen. Volgens dit Besluit kan voor de waardering van een serviceflat uitgegaan worden van de waarde in het economische verkeer indien de waarde in het economische verkeer in belangrijke mate (30%) afwijkt van de woz-waarde van de serviceflat. Het onderhavige appartement is weliswaar, zoals belanghebbende terecht stelt, net zoals de serviceflats een woning, maar het is geen woning met extra voorzieningen die het woongenot voor de persoon beïnvloeden en die verplicht worden afgenomen. In dat opzicht is er dan ook naar het oordeel van de rechtbank geen sprake van gelijke gevallen. Nu er naar het oordeel van de rechtbank geen sprake is van gelijke gevallen en de rechtbank ook niet is gebleken dat door de inspecteur jegens één of meer belanghebbenden of groepen van belanghebbenden zou zijn gehandeld met het oogmerk van begunstiging, leidt toepassing van artikel 25,vijfde lid van de SW in het onderhavige geval niet tot strijd met het gelijkheidsbeginsel.

2.18.

De rechtbank merkt voorts op dat artikel 25, vijfde lid van de SW een dwingendrechtelijke bepaling is, waar de inspecteur niet gerechtigd is van af te wijken. De verwijzing van belanghebbende naar onder meer de uitspraak van het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch van 20 maart 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:980, kan hem niet baten, nu het in die uitspraak ging om de inkomstenbelasting. In het onderhavige geval gaat het om de erfbelasting. In de SW is in artikel 25, vijfde lid opgenomen dat voor het bepalen van de waarde van onroerende zaken aansluiting wordt gezocht bij de vastgestelde woz-waarde. Deze stelling van belanghebbende faalt derhalve.

2.19.

Ook het beroep van belanghebbende op het arrest van de Hoge Raad van 3 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:812, kan niet slagen. Zoals de inspecteur ter zitting terecht heeft opgemerkt ging het in dat arrest over de waardering van een verhuurde woning, waarbij er sprake was van een opeenstapeling van forfaits. Hier is in het onderhavige geval geen sprake van.

2.20.

Ook de stelling van belanghebbende dat het onredelijk zou zijn om van de woz-waarde uit te gaan wanneer vaststaat dat hiervoor een ander bedrag werkelijk is verkregen kan niet slagen. De rechtbank is niet bevoegd op grond van redelijkheid en billijkheid een juiste wetstoepassing achterwege te laten. In artikel 11 van de Wet van 1829, Stb. 28, houdende Algemeene bepalingen der wetgeving van het Koninkrijk, is immers voorgeschreven dat de rechter volgens de wet moet rechtspreken en dat hij in geen geval de innerlijke waarde of billijkheid der wet mag beoordelen.

2.21.

Belanghebbende heeft voorts gesteld dubbel belast te zijn. Belanghebbende heeft hiertoe gesteld dat hij bij het overlijden van de vader over een deel van het appartement al erfbelasting heeft betaald. Doordat het appartement nu bij het overlijden van de moeder volledig in de maatstaf van heffing wordt betrokken is belanghebbende over een deel van het appartement dubbel belast. Belanghebbende heeft tevens de hoogte betwist van de aanslag Recht van Successie die hij heeft ontvangen bij het overlijden van de vader in 2006.

2.22.

2.23.

Nu de rechtbank ook voor het overige niet is gebleken dat belanghebbende dubbel belast zou zijn, faalt ook deze grief van belanghebbende.

2.24.

Gelet op het bepaalde in 2.11 is het beroep gegrond verklaard.

2.25.

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Belanghebbende heeft immers in het beroepschrift verzocht om vergoeding van de gemaakte proceskosten. Nu de gemachtigde van belanghebbende geen professionele gemachtigde is die beroepsmatig rechtsbijstand verleent, zal de rechtbank met toepassing van het Besluit proceskosten bestuursrecht de inspecteur veroordelen de reiskosten van belanghebbende te vergoeden tot een bedrag van € 14,40.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;