Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 09-07-2015, ECLI:NL:RBZWB:2015:4422, AWB - 13 _ 6326

Ter zitting hebben partijen aangegeven dat beide partijen de bedoeling hebben gehad om de bezwaren van belanghebbende tegen de heffingsrente respectievelijk de aanslag in verschillende trajecten te behandelen en dat de uitspraak van 21 september 2011 uitsluitend betrekking had op de heffingsrente en de uitspraak van 11 oktober 2013 uitsluitend op de aanslag. De rechtbank zal partijen hierin volgen. Dat betekent dat het beroep ontvankelijk is.

Belanghebbende heeft de vordering in zijn aangiften altijd als privévermogen aangegeven. Hij stelt dat hij op dit punt verkeerd is voorgelicht door zijn toenmalige adviseur. De vordering dient volgens belanghebbende als ondernemingsvermogen te worden aangemerkt, primair omdat sprake is van belegging van tijdelijk overtollige liquiditeiten die werden aangehouden in verband met investerings- en uitbreidingsplannen voor de tandartspraktijk. Belanghebbende stelt dat de onjuiste etikettering op grond van de foutenleer moet worden hersteld in het jaar 2009, het laatst openstaande jaar. De inspecteur stelt dat sprake is van verplicht privévermogen. Indien er sprake zou zijn van keuzevermogen, heeft belanghebbende volgens de inspecteur gekozen voor privévermogen en kan hij op de eenmaal gemaakte keuze niet terugkomen.

Voor de beantwoording van de vraag of de vordering als vermogen van de onderneming – de tandartspraktijk – kwalificeert, is beslissend of de vordering is ontstaan binnen het kader van de normale uitoefening van belanghebbendes onderneming. Daarvan is geen sprake indien gelden worden belegd of uitgeleend voor doeleinden die vreemd zijn aan de onderneming, tenzij er sprake is van het beleggen of uitlenen van overtollige liquide middelen op een zodanige wijze dat redelijkerwijs moet worden aangenomen dat de aldus belegde dan wel uitgeleende middelen weer tijdig in de onderneming beschikbaar zullen zijn (vgl. Hoge Raad 3 april 1985, BNB 1986/352 en Hoge Raad 15 september 1999, BNB 1999/406).

Naar het oordeel van de rechtbank behoort het uitlenen van gelden niet tot de normale bedrijfsuitoefening van een tandarts. Belanghebbende heeft niet aannemelijk gemaakt dat dat in zijn geval anders is.

Beoordeeld moet dan worden of sprake is van het uitlenen van tijdelijk overtollige liquide middelen, op een zodanige wijze dat redelijkerwijs moet worden aangenomen dat deze middelen weer tijdig in de onderneming beschikbaar zullen zijn.

Belanghebbende heeft gesteld dat het vermogen tijdelijk overtollig was omdat het was bestemd voor uitbreiding van zijn praktijk en heeft ten bewijze daarvan offertes overgelegd van [C] en [D BV] uit januari 2007. De rechtbank is van oordeel dat belanghebbende de gelden dan zodanig had moeten beleggen of uitlenen dat zij bij effectuering van de verbouwing in 2007 tijdig beschikbaar zouden zijn voor de onderneming. Gezien de voorwaarden waaronder de gelden zijn uitgeleend was daarvan echter geen sprake. In de leningovereenkomsten is immers nagenoeg steeds vermeld dat afgelost moest worden in jaarlijkse termijnen van € 5.000 en gezien de hoogte van de bedragen was daardoor sprake van lange aflossingstermijnen. Dat geldt ook al voor de eerste, in 2006 afgesloten lening van € 50.000 waarvoor een aflossingstermijn van 10 jaar was voorzien. Belanghebbende heeft de bedragen bovendien uitgeleend aan de broer zonder zekerheid te verlangen. Naar het oordeel van de rechtbank was dan ook reeds bij de eerste lening in 2006 sprake van een situatie dat redelijkerwijs niet kon worden aangenomen dat uitgeleende gelden weer tijdig voor de onderneming beschikbaar waren. Bij de daarna volgende leningen was dat niet anders. Van (verplicht) ondernemingsvermogen is dan geen sprake.

Voor dat geval heeft belanghebbende gesteld dat hij een afzonderlijke onderneming dreef met zijn broer en [B BV] omdat mondeling was afgesproken dat belanghebbende substantiële werkzaamheden voor [B BV] verrichtte tegen een winstaandeel, en dat de leningen tot het ondernemingsvermogen van die onderneming behoorden. Naar het oordeel van de rechtbank heeft belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat sprake was van een dergelijk samenwerkingsverband. Aan belanghebbende is immers, ook in de jaren dat [B BV] winst maakte, nooit een winstaandeel toegekend. Maar zelfs indien wel sprake was van een afspraak dat belanghebbende recht zou hebben op een winstaandeel uit [B BV] zou dat nog niet leiden tot de conclusie dat belanghebbende aldus een onderneming dreef. Daarvoor is immers meer vereist dan alleen een recht op een winstaandeel. Dat van een onderneming sprake is, is dan ook niet aannemelijk geworden.

In geschil is dan of sprake is van werkzaamheidsvermogen.

Belanghebbende stelt primair dat hij met de broer en [B BV] een samenwerkingsverband vormde en dat de leningen tot het verplichte werkzaamheidsvermogen behoorden. Die stelling stuit naar het oordeel van de rechtbank af op hetgeen in 4.7 is overwogen.

Van een werkzaamheid als bedoeld in afdeling 3.4 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Wet) kan overigens sprake zijn, indien vermogensbestanddelen ter beschikking worden gesteld in de zin van artikel 3.91 dan wel artikel 3.92 van de Wet. Dat is hier echter niet het geval. Vaststaat dat de leningen door belanghebbende al dan niet via de broer aan [B BV] zijn verstrekt. De broer dan wel [B BV] kwalificeren echter niet als een met belanghebbende verbonden persoon (artikel 3.91, tweede lid, onderdelen b en c, van de Wet). Ook is geen sprake van het rendabel maken van vermogen op een wijze die normaal, actief vermogensbeheer te buiten gaat, zoals bedoeld in artikel 3.91, eerste lid, onderdeel c, van de Wet. Daarvoor is immers van belang dat belanghebbende aannemelijk maakt dat hij activiteiten heeft verricht die onmiskenbaar waren gericht op het behalen van – redelijkerwijs te verwachten – voordelen en die normaal, actief vermogensbeheer te buiten gaan. Ook dat acht de rechtbank niet aannemelijk. Belanghebbende heeft weliswaar gesteld dat hij advieswerkzaamheden voor [B BV] heeft verricht, maar deze werkzaamheden verrichtte belanghebbende ook reeds (onbetaald) vóór hij de eerste lening verstrekte en zijn daarom niet direct verbonden met deze leningen.

Belanghebbende heeft aangeboden de broer als getuige te horen, omdat die meer duidelijkheid kon scheppen over de werkzaamheden van belanghebbende voor [B BV] en de afspraken daarover. De rechtbank heeft in de uitnodiging van de zitting aangegeven dat eventuele getuigen meegebracht konden worden. Belanghebbende heeft dat niet gedaan. De rechtbank ziet geen reden om de broer alsnog als getuige op te roepen.

Gelet op al het vorenstaande oordeelt de rechtbank dat de vordering niet behoorde tot het ondernemings- of werkzaamheidsvermogen van belanghebbende en dus niet ten laste van het inkomen uit werk en woning kan worden afgewaardeerd. Het beroep dient daarom ongegrond te worden verklaard.