Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 22-08-2019, ECLI:NL:RBZWB:2019:3797, BRE - 17 _ 7115

2.1.

Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt tegen de op aangifte voldane Bpm ter zake van de registratie van een geïmporteerde auto, afkomstig uit Duitsland, in het krachtens de Wegenverkeerswet 1994 aangehouden register van opgegeven kentekens. Het betreft een auto van het merk en type Ford Kuga 2.0 TDI met [VIN] . Bij uitspraak op bezwaar heeft de inspecteur de Bpm verminderd met € 379 en een kostenvergoeding van € 492 toegekend.

2.2.

Het geschil in beroep betreft de hierna aan de orde komende onderwerpen. In verband met de behandeling daarvan merkt de rechtbank het volgende op. Sommige van de standpunten van (de gemachtigde van) belanghebbende zijn van (overwegend) rechtskundige aard en zijn eerder door rechterlijke instanties, soms ook reeds door de Hoge Raad, onjuist bevonden. De rechtbank heeft de in deze procedure aangevoerde argumenten opnieuw gewogen om te zien of er aanleiding is anders te beslissen. Indien dat niet het geval is en de argumenten ook geen aanleiding geven voor een andere of nadere motivering, heeft de rechtbank bij de desbetreffende beroepsgrond volstaan met een verwijzing naar eerdere jurisprudentie.

2.3.

Niet in geschil is dat het door de griffier geheven griffierecht van € 333 in overeenstemming is met artikel 8:41 van de Awb. De rechtbank verwerpt de beroepsgrond van belanghebbende dat gelet op het arrest Kantarev¹ het griffierecht de toegang tot de rechter op ontoelaatbare wijze belemmert, nu in het Nederlandse wettelijke systeem voor de hoogte van het griffierecht geen rekening wordt gehouden met ‘de waarde van het onderliggende geschil’. Uit het arrest Kantarev volgt (i) dat de maatstaf is of, rekening houdend met ‘ontheffingsmogelijkheden’, het griffierecht een onoverkomelijk obstakel voor de toegang tot de rechter vormt (rov. 134-135) en (ii) dat dit aan de nationale rechter is om dat na te gaan (rov. 137). De rechtbank is van oordeel dat, in aanmerking genomen de mogelijkheid tot vrijstelling van griffierecht bij betalingsonmacht, de hoogte van het Nederlandse griffierecht niet in zijn algemeenheid een onoverkomelijk obstakel vormt voor de toegang tot de rechter, ook niet op het onderdeel dat de hoogte van griffierecht onafhankelijk is van het geldelijk belang bij de procedure.² Belanghebbende heeft geen concrete feiten en omstandigheden aangevoerd waaruit volgt dat in deze specifieke zaak wel sprake is van het hiervoor genoemde obstakel.

2.4.

Belanghebbende heeft voor het eerst ter zitting het standpunt ingenomen dat de systematiek van heffing van Bpm via voldoening op aangifte ter zake van tweedehands geïmporteerde voertuigen in zijn algemeenheid in strijd is met het Unierecht. Tweedehands voertuigen die worden ingevoerd vanuit het buitenland worden te allen tijde hoger belast dan vergelijkbare binnenlandse voertuigen, aangezien er bij importvoertuigen tijd zit tussen het moment van betalen van de Bpm en het te naam stellen van het voertuig. Bij binnenlandse voertuigen wordt de rest-Bpm wel bepaald op het moment van overschrijven/te naam stellen van het voertuig. De waarde van het voertuig wordt aldus eerder, en daardoor hoger, vastgesteld en de daarop gebaseerde voldoening van Bpm is eveneens eerder verschuldigd zodat hierover een renteverlies optreedt, aldus nog steeds belanghebbende.

2.5.

De rechtbank verwerpt het standpunt dat de heffingssystematiek van Bpm, in het bijzonder de heffing via voldoening op aangifte, als zodanig in strijd is met het Unierecht.³ Voor dat standpunt is geen steun te vinden in de jurisprudentie van de Hoge Raad of het Hof van Justitie. De gemaakte vergelijking met een binnenlands tweehandsvoertuig gaat niet op. Ter zake van een binnenlands tweedehandsvoertuig wordt immers geen Bpm geheven van een opvolgende eigenaar. Het gaat er (wel) om dat de Bpm die ter zake van een geïmporteerd voertuig wordt geheven niet hoger is dan de Bpm die nog rust op een vergelijkbaar binnenlands voertuig. Voor het geval tussen het moment van de voldoening van Bpm (c.q. het moment waarnaar de waarde van het voertuig is bepaald waarop de voldoening is gebaseerd) en het moment van registratie de waarde van het voertuig is gedaald, bijvoorbeeld door tijdsverloop, waardoor de voldane Bpm te hoog is, kan dat aanleiding geven tot teruggave van Bpm (met rentevergoeding), bijvoorbeeld door een beroep te doen op de toepassing van de zogenoemde leeftijdskorting. Belanghebbende heeft in dit geval ter zake geen concrete stellingen betrokken.

2.6.

Belanghebbende bepleit dat een ex-rentalkorting moet worden verleend ongeacht of de auto daadwerkelijk een huurverleden heeft. De rechtbank en het gerechtshof hebben dit betoog reeds eerder verworpen.⁴ Wat belanghebbende heeft aangevoerd is geen aanleiding om tot een ander oordeel te komen.

2.7.

2.8.

Voor zover belanghebbende rente over een langere periode bepleit, is de rechtbank niet bevoegd om in deze procedure – waarin niet een beschikking op grond van artikel 28c van de Invorderingswet 1990 aan de orde is – daarover te oordelen; het Unierecht maakt dat niet anders.⁵ De rechtbank heeft bij de onbevoegdverklaring in het dictum niet een verwijzing naar artikel 8:71 van de Awb opgenomen, omdat er wel een rechtsingang bij de belastingrechter is ter zake van voormelde artikel 28c-beschikking.

2.9.

Aan belanghebbende is bij de uitspraak op bezwaar een vergoeding van de kosten toegekend van € 492. De rechtbank is van oordeel dat belanghebbende tevergeefs een vergoeding van de werkelijke proceskosten bepleit. Een hogere dan een forfaitaire vergoeding op grond van artikel 2, derde lid, van het Besluit proceskosten bestuursrecht kan slechts worden toegepast indien er sprake is van een bijzondere omstandigheid. Belanghebbende heeft daartoe onvoldoende concrete feiten en omstandigheden gesteld. Het enkele feit dat in strijd met het Unierecht zou zijn geheven, brengt nog niet mee dat aanspraak op een hogere vergoeding dan een forfaitaire vergoeding kan worden gemaakt.⁶ Het beroep op artikel 47, derde alinea van het Handvest slaagt evenmin, reeds omdat niet is gesteld dat belanghebbende niet beschikte over toereikende financiële middelen om rechtsbijstand te verkrijgen.

2.10.

Belanghebbende heeft aanspraak gemaakt op rentevergoeding over de toegekende kostenvergoeding van € 492 omdat deze nog niet aan belanghebbende is uitbetaald. Indien dat laatste juist is, heeft belanghebbende daarop inderdaad recht.⁷ De rechtbank heeft dit in haar beslissing tot uitdrukking gebracht.

2.11.

Gelet op de uitgangspunten in de jurisprudentie van de Hoge Raad,⁸ een redelijke termijn van twee jaar in dit geval, de datum waarop het bezwaarschrift is ontvangen (23 maart 2016), de datum van de uitspraak op bezwaar (11 oktober 2017), en de datum van deze uitspraak (22 augustus 2019), wordt de door belanghebbende gevraagde vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn toegewezen voor € 1.500, voor 13/17e deel (dus: € 1.147) te betalen door de inspecteur en voor het overige (dus: € 353) te betalen door de Minister voor Rechtsbescherming. De Minister is daarom in zoverre mede aangemerkt als partij in dit geding.

2.12.

Belanghebbende heeft daarnaast ter zitting verzocht om vergoeding van materiële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn. Desgevraagd is verklaard dat de schade bestaat uit de proceskosten. Dit verzoek wordt afgewezen. De vergoeding van proceskosten wordt exclusief geregeld door artikel 8:75 van de Awb en voor een aanvullende vergoeding op grond van (een overeenkomstige toepassing van) het hier nog geldende artikel 8:73 (oud) van de Awb is geen plaats.⁹ Het Unierecht maakt dat niet anders, in aanmerking genomen dat op dit punt geen onderscheid wordt gemaakt tussen zuivere nationale geschillen en geschillen die (deels) onder het toepassingsbereik van het Unierecht vallen.

2.13.

Het beroep is gegrond zodat de inspecteur wordt veroordeeld het griffierecht aan belanghebbende te vergoeden.

2.14.

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.024 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 512 en een wegingsfactor 1). De rechtbank ziet geen gronden voor een veroordeling in de werkelijke proceskosten van belanghebbende, ook niet op grond van het Unierecht (zie 2.9). De door belanghebbende aangevoerde omstandigheid dat de redelijke termijn is overschreden en in dat kader het beroep op de zaak Gascogne, ECLI:EU:C:2013:770, geeft geen aanleiding voor ander oordeel. Belanghebbende betoogt weliswaar met juistheid dat gelet op die omstandigheid de onrechtmatigheid gegeven is, maar dat brengt nog niet mee dat een hogere proceskostenvergoeding geboden is.

2.15.

Belanghebbende heeft recht op een vergoeding van wettelijke rente indien de immateriëleschadevergoeding, het griffierecht en/of proceskostenvergoeding voor de beroepsfase niet aan belanghebbende wordt uitbetaald binnen vier weken na de datum van deze uitspraak.¹⁰ Er is geen aanleiding om met betrekking tot de vergoeding van griffierecht de rente op een eerder moment in te laten gaan, ook niet op grond van het Unierecht.¹¹

2.16.

Belanghebbende heeft verzocht om op de voet van artikel 267 van het VWEU ter zake van de geschilpunten waarbij een beroep op het Unierecht is gedaan, prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie te stellen. De rechtbank ziet in al hetgeen belanghebbende heeft aangevoerd geen reden om een of meer prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie te stellen en gaat daarom voorbij aan het verzoek van belanghebbende. Anders dan belanghebbende betoogt, is de rechtbank niet verplicht tot het stellen van prejudiciële vragen. De stelling van belanghebbende dat dit volgt uit zaken zoals de recente zaak Eurobolt, ECLI:EU:C:2019:555, en daarbij kennelijk de rechtsoverwegingen 28 en 29 baat hem niet. Daarbij gaat het namelijk om een ander leerstuk, namelijk de kwestie in hoeverre een nationale rechter onderzoek mag doen en mag oordelen over de geldigheid van een handeling van (een instelling van) de Unie. Hier gaat het echter niet om een dergelijke handeling.

2.17.

Op grond van al het vorenoverwogene is beslist als hiervoor is vermeld.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;