Gerechtshof Den Haag, 03-01-2024, ECLI:NL:GHDHA:2024:229, BK-23/00090

3. De Rechtbank heeft geoordeeld, waarbij belanghebbende is aangeduid als eiser en de Inspecteur als verweerder:

7. De Hoge Raad heeft in het (zogenoemde) kerstarrest[1] geoordeeld dat de forfaitaire rendementsheffing zoals deze geldt met ingang van 2017 een relatieve ongelijke behandeling creëert op basis van een omstandigheid die de betrokkenen niet zelf in de hand hebben. Voorts oordeelt de Hoge Raad dat — ook met inachtneming van de ruime beoordelingsmarge die de wetgever toekomt — in redelijkheid niet kan worden gezegd dat het sinds 2017 geldende forfaitaire stelsel de uit artikel 1 van het Eerste Protocol (EP) bij het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) voortvloeiende proportionaliteitstoets kan doorstaan. Voor dit stelsel is dus geen toereikende rechtvaardiging aan te wijzen. Voor degene die door dit forfaitaire stelsel wordt geconfronteerd met een heffing naar een voordeel uit sparen en beleggen dat hoger is dan het werkelijk behaalde rendement leidt dit tot een schending van zijn door artikel 1 EP, in samenhang met artikel 14 EVRM, gewaarborgde rechten. De Hoge Raad heeft voorts aanleiding gezien om belanghebbenden adequate rechtsbescherming te bieden tegen de geconstateerde schending van hun fundamentele rechten. Deze rechtsbescherming vergt een op rechtsherstel gerichte compensatie, waarvan de rechter de omvang in het algemeen slechts naar redelijkheid zal kunnen vaststellen. De Hoge Raad heeft dat rechtsherstel geboden door te bepalen dat alleen het werkelijke rendement in de heffing wordt betrokken.

8. Zoals volgt uit het arrest van de Hoge Raad van 20 mei 2022[2] dient de feitenrechter vanaf de datum waarop de collectieve uitspraak op bezwaar is gedaan bij de behandeling van het (hoger) beroep dat betrekking heeft op het individuele bezwaar, de gevolgen van de collectieve uitspraak in zijn oordeel te betrekken, met inbegrip van een krachtens artikel 25e, vierde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen genomen besluit inzake vermindering. Dit betekent dat de rechtbank in de onderhavige zaak rekening moet houden met het kerstarrest.

9. De wijze waarop rekening wordt gehouden met het kerstarrest in de vorm van verminderingen van de aanslagen is neergelegd in het Besluit rechtsherstel.[3] Dit besluit leidt in het onderhavige geval niet tot een vermindering van de aanslag, aangezien het box 3 inkomen met toepassing van dit besluit zou worden vastgesteld op € 112.431, terwijl de aanslag is vastgesteld naar een bedrag van € 100.975.

10. Dit roept de vraag op of ook aan eiser in afwijking van het Besluit rechtsherstel compensatie moet worden geboden. De rechtbank beantwoordt die vraag ontkennend en overweegt daartoe het volgende. De op rechtsherstel gerichte compensatie dient in beginsel aan te sluiten bij het werkelijk behaalde rendement. De rechtbank stelt verder voorop dat naar haar oordeel onder werkelijk behaald rendement ook ongerealiseerde waardestijgingen kunnen worden begrepen. De bewijslast dat het werkelijk behaalde rendement lager is dan het in de aanslag in aanmerking genomen rendement rust in beginsel op de belastingplichtige.[4] Eiser heeft gesteld dat hij in 2020 een vermogensverlies van € 163.226,48 heeft geleden. Dit heeft eiser niet met stukken onderbouwd. Desgevraagd heeft eiser ter zitting een toelichting gegeven over de in de aangifte opgenomen (aftrekbare) schuld van € 180.000, inhoudende dat dit een schuldig gebleven koopsom betreft voor effecten die juridisch nog niet aan eiser waren geleverd. Wat er verder zij van deze toelichting, ook (het ontstaan van) de schuld is niet met stukken onderbouwd. Eiser heeft daarmee niet aannemelijk gemaakt dat hij in 2020 een vermogensverlies van € 163.226,48 heeft geleden. Daarmee heeft eiser ook niet aannemelijk gemaakt dat het werkelijk behaalde rendement in 2020 lager is dan het forfaitair vastgestelde rendement.

11. De rechtbank wijst het voor het eerst ter zitting door eiser gedane bewijsaanbod aangaande het gestelde verlies af, omdat dit tardief is. Eiser wist dat verweerder zijn stelling aangaande de vermogensmutaties betwistte. Eiser is er voorts door de rechtbank op gewezen dat hij tot 10 dagen voor de zitting nadere stukken kon indienen. Het had dan ook op de weg van eiser gelegen in een eerder stadium zijn standpunt nader te onderbouwen.

12. Nu eiser niet aannemelijk heeft gemaakt dat het door hem in 2020 werkelijk behaalde rendement op zijn vermogen lager was dan de door hem verschuldigde box 3-belasting, is naar het oordeel van de rechtbank ook niet aannemelijk geworden dat in het geval van eiser sprake is van een individuele en buitensporige last.

13. Het voorgaande betekent dat er geen aanleiding bestaat om de aanslag te verlagen en dat het beroep ongegrond dient te worden verklaard.