Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 03-07-2024, ECLI:NL:GHSHE:2024:2144, 22/1571 en 22/1572
Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 03-07-2024, ECLI:NL:GHSHE:2024:2144, 22/1571 en 22/1572
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof 's-Hertogenbosch
- Datum uitspraak
- 3 juli 2024
- Datum publicatie
- 18 juli 2024
- Formele relaties
- Eerste aanleg: ECLI:NL:RBZWB:2022:4789, Bekrachtiging/bevestiging
- Zaaknummer
- 22/1571 en 22/1572
- Relevante informatie
- Art. 9 Wet OB 1968, Tabel I post a.1 Wet OB 1968
Inhoudsindicatie
Magische truffels vallen niet onder het verlaagde tarief voor de omzetbelasting. Als magische truffels al onder het verlaagde tarief zouden vallen op grond van jurisprudentie van de Hoge Raad dan geldt dat het beginsel van rechtszekerheid niet meebrengt dat justitiabelen erop moeten kunnen rekenen dat de Hoge Raad zijn jurisprudentie ongeacht nieuwe jurisprudentie van het HvJ EU zal handhaven in toekomstige gevallen, ook niet indien die arresten gevallen betreffen die zich vóór het wijzen van nieuwe jurisprudentie van het HvJ EU hebben voorgedaan. De door het HvJ EU in zijn arrest van 1 oktober 2020, gegeven uitleg moet worden toegepast op rechtsbetrekkingen die zijn ontstaan en tot stand gekomen vóór het arrest waarbij op het verzoek om uitlegging is beslist ( en ).
Uitspraak
Team belastingrecht
Meervoudige Belastingkamer
Nummers: 22/1571 en 22/1572
Uitspraak op het hoger beroep van
[belanghebbende] ,
wonend in [woonplaats] ,
hierna: belanghebbende,
tegen de uitspraak van de rechtbank Zeeland-West-Brabant (hierna: de rechtbank) van 18 augustus 2022, nummers BRE 22/801 en 22/815, in het geding tussen belanghebbende en
de inspecteur van de Belastingdienst,
hierna: de inspecteur.
1 Ontstaan en loop van het geding
De inspecteur heeft aan belanghebbende voor de (maand)tijdvakken in de perioden 1 oktober 2018 tot en met 31 december 2018 alsmede 1 januari 2019 tot en met 31 augustus 2019 naheffingsaanslagen in de omzetbelasting opgelegd.
Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt. De inspecteur heeft uitspraken op bezwaar gedaan en de bezwaren (deels) gegrond verklaard.
Belanghebbende heeft tegen deze uitspraken beroep ingesteld bij de rechtbank. De rechtbank heeft de beroepen ongegrond verklaard.
Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de rechtbank hoger beroep ingesteld bij het hof. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.
Belanghebbende heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn doorgestuurd naar de inspecteur.
De zitting heeft plaatsgevonden op 16 mei 2024 in ’s-Hertogenbosch. Daar zijn verschenen namens belanghebbende [gemachtigde 1] en [gemachtigde 2] , als gemachtigde van belanghebbende, en, namens de inspecteur, [inspecteur 1] , [inspecteur 2] en [inspecteur 3] . De zaken zijn gelijktijdig, maar niet gevoegd, behandeld met de zaken met zaaknummers 22/1588 tot en met 22/1591 en 22/1573 tot en met 22/1587.
De inspecteur heeft vóór de zitting een pleitnota overgelegd; deze is doorgestuurd naar belanghebbende. Deze wordt met instemming van partijen geacht te zijn voorgedragen. Belanghebbende heeft tijdens de zitting een pleitnota voorgelezen en exemplaren daarvan overgelegd aan het hof en aan de andere partij.
Het hof heeft aan het einde van de zitting het onderzoek gesloten.
Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat gelijktijdig met de uitspraak in Mijn Rechtspraak is geplaatst.
2 Feiten
Belanghebbende drijft een onderneming in de vorm van een eenmanszaak
onder de handelsnaam [bedrijf] . Belanghebbende exploiteert een webwinkel onder de naam: [website] Belanghebbende verkoopt onder andere zogenoemde ‘magic mushrooms’ (hierna: magische truffels).
Magische truffels zijn geen echte truffels of paddenstoelen, maar zijn sclerotia: schimmels die tussen de zwamdraden van bepaalde paddenstoelen onder de grond groeien. Sclerotia zijn natuurproducten; de door belanghebbende verkochte magische truffels zijn gekweekt. De sclerotia worden meestal rauw gegeten.
Sclerotia bevatten dezelfde psychoactieve stoffen (psilocine en psilocybine) als paddo's. De sclerotia hebben dan ook een met paddo's vergelijkbaar hallucinerend effect. Paddo's staan op Lijst II van de Opiumwet: ‘paddenstoelen die van nature de stof psilocine of psilocybine bevatten’.
Sclerotia bevatten weliswaar psilocine, maar voldoen niet aan het criterium van een preparaat als bedoeld in artikel 1, eerste lid, sub c van de Opiumwet, omdat niet wordt voldaan aan het vereiste van ‘enige bewerking’ zoals dit in de jurisprudentie met betrekking tot de gedroogde paddo's wordt geïnterpreteerd (drogen, malen, stampen en verwerken). Sclerotia vallen dus niet onder lijst I van de Opiumwet. Sclerotia zijn geen truffels en ook geen andere paddenstoelensoort, dus sclerotia zijn geen paddo's in de zin van de Opiumwet. Sclerotia vallen dus ook niet onder Lijst II van de Opiumwet.
Op de website van belanghebbende is onder meer vermeld:
‘Verse magic truffels
Onze magic truffels worden met [hof: afbeelding van hartje] gekweekt in Nederland. Na het oogsten worden de truffels vacuüm verpakt en zo snel mogelijk de wijde wereld ingestuurd om psychonauten op reis te helpen.
(…)
Magic truffels microdosering
vanaf: € 5,95
Deze verpakking is speciaal voor het gebruik bij microdoseren ontwikkeld. 6 maal 1 gram verse magic truffels, zodat je niets hoeft af te wegen maar je dosering direct in kunt nemen. Bij het microdoseren is het de bedoeling een kleine hoeveelheid psychedelica in te nemen, waardoor je niet gaat trippen maar toch de heilzame werking van het middel ervaart.
Psilocybe Hollandia - Dutch Giants
Deze Psilocybe Hollandia is een echte gigant. Niet alleen qua formaat, maar ook doordat hij je in staat stelt de meest ultieme trip van je leven te ervaren. Door het unieke kweekproces zit de Hollandia boordenvol psilocybine, wat hem de meest krachtige magie truffel ter wereld maakt.
Psilocybe Atlantis - Fruits of Utopia
Psilocybe Atlantis bezorgt je een sterk high achtig gevoel, een intens vrolijke mindset vaak gepaard met kleurrijke hallucinaties. Filosofische gedachten en het één worden met je omgeving en andere personen zijn aangename effecten welke kunnen worden ervaren tijdens de trip.
Psilocybe Tampanensis - Philosopher’s Stone
Deze truffel draagt zijn bijnaam niet voor niets. Diep filosofische gedachten, een aangenaam high-achtig gevoel en visuele hallucinaties. Closed-eye visuals en een diepe duik in je eigen gedachten zorgen voor een erg aangename trip.
Psilocybe Pajaritos
De Pajaritos is een sterkere truffel dan de Mexicana, maar iets lichter dan de Psilocybe Tampanensis. De Pajaritos brengt je in een ontspannen vrolijke trip, met milde hallucinaties en fascinerende closed-eyes visuals.
Psilocybe Mexicana - Flesh of the Gods
De psilocybe mexicana zorgt dat tijdens een trip een euforisch vrij gevoel wordt ervaren. Dit gecombineerd met een verhoogde kleur waarneming en lichte hallucinaties zorgen voor een ontspannen en relaxte trip, waarin je nieuwe delen van jezelf en anderen kunt ontdekken.
(…)
Magic truffel gebruik in het kort:
1. De set & setting is voor een trip erg belangrijk, zorg er dus voor dan je in een comfortabele, vertrouwde omgeving bent als je magic truffels gaat gebruiken. Het is altijd verstandig een nuchter iemand in de buurt te hebben om je in de gaten te houden.
2. Bepaal de dosering, eet de truffels in kleine porties op en kauw ze goed, zodat de actieve stoffen zo goed mogelijk door je lichaam worden opgenomen. Voor een optimaal effect is het verstandig om 3 tot 5 uur voorafgaande aan je trip niets te eten.
3. Daarna begint het wachten, het duurt ongeveer 45 minuten tot een uur voordat de eerste effecten merkbaar worden. Daarna gaat het snel en wordt je, uiteraard afhankelijk van de dosis, steeds dieper de trip in getrokken.
5. Ongeveer 2 tot 3 uur na inname bereikt de trip zijn hoogtepunt, en beleef je de volle, onbeschrijfelijke kracht van magic truffels.
6. Na 5 tot 6 uur, afhankelijk van de dosering, begint de trip langzaam te minderen, de hallucinaties verdwijnen geleidelijk totdat je weer met beide benen op de grond staat.
(…)
Waarschuwing! Gebruik geen magic truffels of andere geestverruimende middelen in de volgende gevallen; wanneer je zwanger bent, last of aanleg hebt voor psychoses of andere psychische stoornissen, wanneer je depressief bent of indien je drugs, medicijnen of alcohol hebt gebruikt. Neem geen deel aan het verkeer als je truffels hebt gebruikt. Truffels zijn enkel bedoeld voor personen van 18 jaar en ouder.
(...)
Voorbereiding
Om zo relaxed mogelijk te kunnen trippen is het verstandig jezelf goed voor te bereiden, zodat je je in de trip nergens zorgen over hoeft te maken. Hieronder een checklist met punten om rekening mee te houden;
• Een trip duurt 5-6 uur, zorg ervoor dat je gedurende deze tijd geen verantwoordelijkheden hebt en dat niemand je ongewenst komt storen.
• Ben je een beginnende gebruiker, of heb je weinig ervaring met psychedelische middelen, dan is het erg verstandig om voor een tripsitter te zorgen; een nuchter persoon die je begeleid en in de gaten kan houden tijdens je reis.
• Magie truffels werken doordat ze in je maag (en gedeeltelijk in je mond) worden opgenomen door je lichaam. Voor een optimale werking is het daarom verstandig om gedurende 4-5 uur voor het innemen niets te eten, zodat de actieve stoffen uit truffels zo snel mogelijk door je lichaam worden opgenomen.
• Zet alles wat je nodig denkt te gaan hebben (zoals eten, drinken, muziek etc.) klaar voordat je begint. Als een trip eenmaal is begonnen heb je vaak weinig zin om veel te bewegen en is het dus handig om dingen binnen handbereik te hebben.
• Een trip versterkt je gevoelens en gedachten, zorg er dus voor dat je enkel tript wanneer je goed in je vel zit en je geen zorgen hoeft te maken over andere zaken. Truffels zijn geen stimulerend middel, zoals MDMA (XTC), cocaïne etc. ze laten je dus niet beter voelen wanneer je je slecht voelt. Twijfel je, dan kun je de trip beter uitstellen tot een beter moment.
(…)
Dosering
De dosering van magic truffels is afhankelijk van een aantal factoren, zoals lichaamsbouw, het soort truffels en natuurlijk het effect wat je wil bereiken. Onze truffels worden geleverd in verpakkingen van 15 gram, aangezien dit de meest gebruikelijke dosering is.
Is het je eerste keer, ben je onervaren of twijfel je over wat je te wachten staat, begin dan met een lagere dosering en/of een mildere truffelsoort. Door te starten met een dosering van 7-8 gram komt een trip niet te sterk op en heb je de gelegenheid te wennen aan het gevoel, later kun je alsnog de resterende truffels bijnemen.
Neem enkel meer dan 15 gram truffels wanneer je erg goed bekend bent met alle effecten van magic truffels.’
De calorische waarde (energie) van sclerotia is hoger dan die van reguliere voedingsmiddelen, zoals aardappelen (82 kcal per 100g), verse champignons (16 kcal per 100g), venkel (40 kcal per 100g), gemberwortel (62 kcal per 100g) en culinaire truffels (34 kcal per 100g). De hoeveelheid vetten en eiwitten is gelijk aan die in culinaire truffels. Daarnaast bevatten magische truffels vitaminen, sporenelementen en mineralen zoals calcium en ijzer.
De inspecteur heeft over de tijdvakken (maand) in de periode 1 oktober 2018 tot en met 31 december 2018 een naheffingsaanslag omzetbelasting opgelegd van € 2.945 en over de tijdvakken (maand) in de periode 1 januari 2019 tot en met 31 augustus 2019 een naheffingsaanslag omzetbelasting opgelegd van € 7.651. Na tegen de naheffingsaanslagen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraken op bezwaar de naheffingsaanslagen verminderd tot € 2.434 respectievelijk € 6.323 aan omzetbelasting. Aan belanghebbende is een vergoeding voor de kosten van bezwaar toegekend.
De rechtbank heeft het door belanghebbende ingestelde beroep ongegrond verklaard, de inspecteur veroordeeld tot vergoeding van immateriële schade, de inspecteur veroordeeld in de proceskosten en bepaald dat de inspecteur het griffierecht aan belanghebbende moet vergoeden.
Relevante regelgeving
In artikel 98, eerste en tweede lid, van de BTW-richtlijn 2006 is bepaald dat de lidstaten verlaagde tarieven kunnen toepassen op goederenleveringen die behoren tot de in bijlage III genoemde categorieën. In bijlage III staat onder 1), voor zover hier van belang, als categorie opgenomen:
‘Levensmiddelen (…) voor menselijke en dierlijke consumptie, levende dieren, zaaigoed, planten en ingrediënten die gewoonlijk bestemd zijn voor gebruik bij de bereiding van levensmiddelen, alsmede producten die gewoonlijk bestemd zijn ter aanvulling of vervanging van levensmiddelen;’
De mogelijkheid om het verlaagde tarief toe te passen is geïmplementeerd in artikel 9, tweede lid, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: Wet OB 1968), gelezen in samenhang met Tabel I. In post a.1 van Tabel I staat, voor zover hier van belang, vermeld:
‘voedingsmiddelen, te weten:
a. eet- en drinkwaren die plegen te worden aangewend voor menselijke consumptie;
b. produkten die kennelijk zijn bestemd om te worden aangewend voor de bereiding van de onder a bedoelde eet- en drinkwaren en daarin geheel of ten dele opgaan;
c. produkten die zijn bestemd om te worden aangewend als aanvulling op dan wel ter vervanging van de onder a bedoelde eet- en drinkwaren;’
In het besluit van de staatssecretaris van Financiën van 31 maart 2022, nr. 2022-6334, St.crt. 2022, 9114 (hierna: het besluit 31 maart 2022) is het volgende vermeld:
‘De relevante inhoudelijke aanwijzingen betreffen:
(…)
− post a 1 (voedingsmiddelen voor menselijke consumptie): producten die niet zijn bestemd, samengesteld en verkocht voor een voedingsfunctie vallen niet onder de post; (…) hallucinerende middelen vallen niet onder de post; (…).
(…)
Levering of dienst
(…)
Voorbeelden van goederen die niet onder de post vallen:
(…)
– hallucinerende middelen er dergelijke genotmiddelen (zoals magic truffels/sclerotia);
– (seks) lustopwekkende middelen (zoals afrodisiaca); (…).’
3 Geschil en conclusies van partijen
In geschil is het antwoord op, zoals partijen tijdens het onderzoek ter zitting in hoger beroep uitdrukkelijk hebben bevestigd, uitsluitend de volgende vragen:
I. Zijn magische truffels (sclerotia) aan te merken als een voedingsmiddel als bedoeld in post a.1, van Tabel I behorende bij de Wet OB 1968 (hierna: Tabel I), zodat op de levering daarvan het verlaagde tarief als bedoeld in artikel 9, tweede lid, aanhef en onder a, Wet OB 1968 van toepassing is?
II. Indien vraag I ontkennend moet worden beantwoord: Is in de onderhavige tijdvakken het verlaagde tarief van toepassing op grond van het rechtszekerheidsbeginsel, omdat in deze tijdvakken dat tarief gold op grond van het zogenoemde ‘eetbaarheidscriterium’ zoals dat volgt uit de arresten van de Hoge Raad van 19 december 20141 en 19 juni 20152?
III. Indien vraag I ontkennend moet worden beantwoord: Is in de onderhavige tijdvakken het verlaagde tarief van toepassing op grond van het vertrouwensbeginsel, omdat tot 31 maart 2022 in de ‘Toelichting Tabel I’ behorende bij de Wet OB 1968 van 22 december 20173 sclerotia niet van het verlaagde tarief waren uitgezonderd?
Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de rechtbank en tot vernietiging van de naheffingsaanslagen. De inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de rechtbank.