Hoge Raad, 22-09-2017, ECLI:NL:HR:2017:2418, 16/04009

Belanghebbende is een concern in de zin van artikel 80, aanhef en letter g, van de Wet belastingen op milieugrondslag (tekst van 1 januari 2008 tot en met 31 december 2012; hierna: de Wet) waarvan ingevolge artikel 83, lid 2, van de Wet verpakkingenbelasting wordt geheven. De van belanghebbende deel uitmakende besloten vennootschap [X2] B.V. (hierna: de BV) vervaardigt en verhandelt theelichtjes.

Een theelichtje bestaat uit een kaars, waarvan de lont is bevestigd aan een pithouder (hierna: de pithouder), en een aluminium cup (hierna: de cup). De lont gaat teniet tijdens het opbranden van de kaars. De cup en de pithouder worden na het opbranden van de kaars weggegooid.

De theelichtjes worden aan consumenten verkocht in een verpakking (een zak of een blok) met 10 stuks of een veelvoud daarvan.

Belanghebbende heeft voor de jaren 2008 tot en met 2012 geen verpakkingenbelasting op aangifte voldaan ter zake van de cups en de pithouders. De Inspecteur heeft zich op het standpunt gesteld dat de cups en de pithouders verpakkingen zijn in de zin van artikel 80, aanhef en letter a, van de Wet, waarvoor belanghebbende verpakkingenbelasting is verschuldigd op de voet van artikel 82, lid 1, aanhef en letter a, van de Wet. Op die grond zijn op 23 april 2013 de onderwerpelijke naheffingsaanslagen aan belanghebbende opgelegd.

Het Hof heeft geoordeeld dat de cup valt onder de groep uitgezonderde producten bedoeld in het laatste zinsdeel van artikel 80, letter a, onder 1o, van de Wet. Aan dat oordeel heeft het Hof - met overneming van de door de Rechtbank gebezigde gronden – ten grondslag gelegd (i) dat de cup bij aankoop integraal deel uitmaakt van het theelichtje en nodig is om de kaars tijdens zijn levensduur te bevatten en te ondersteunen, (ii) dat zolang de kaars niet wordt aangestoken de cup wordt gebruikt om de kaars te bewaren en te beschermen tegen breuk en afbrokkelen, (iii) dat de cup is bestemd om tezamen met de overige elementen van het theelichtje te worden gebruikt, verbruikt of verwijderd, omdat het theelichtje niet kan branden zonder de ondersteuning van de cup, en (iv) dat indien de kaars uit de cup wordt gehaald en vervolgens wordt aangestoken, de kaars na verloop van tijd zal smelten, imploderen en uitgaan voordat alle brandstof verdampt is en dat daarom de cup een cruciale rol speelt bij het gebruik of verbruik van de kaars. Het Hof heeft in dit verband verworpen het standpunt van de Inspecteur, inhoudende dat de zinsnede “gebruikt, verbruikt of verwijderd” in artikel 80, letter a, onder 1o, laatste zinsdeel, van de Wet aldus moet worden gelezen dat beide elementen (verpakking en inhoud) ofwel tezamen worden gebruikt ofwel tezamen worden verbruikt ofwel tezamen worden verwijderd.

Met betrekking tot de pithouder heeft het Hof geoordeeld dat, aangezien de cup niet een te belasten verpakking is, het standpunt van de Inspecteur - dat de pithouder veelal aan de cup wordt vastgelijmd en daarom, als onderdeel van de cup, deel uitmaakt van de te belasten verpakking - reeds om die reden niet ertoe kan leiden dat de pithouder als te belasten verpakking wordt aangemerkt.

Gelet op het hiervoor in 2.4.1 overwogene getuigt het hiervoor in 2.2.1 weergegeven oordeel van het Hof van een onjuiste rechtsopvatting. Het staat immers vast dat de cup overblijft nadat de kaars is opgebrand en dat de cup vervolgens is bestemd om te worden weggegooid. Het middel slaagt derhalve voor zover het bestrijdt ’s Hofs oordeel dat reeds op grond van de uitzondering in artikel 80, letter a, onder 1o, laatste zinsdeel, van de Wet de cup niet als verpakking is aan te merken. Dit brengt mee dat het middel ook slaagt voor zover het bestrijdt het daarop voortbouwende, hiervoor in 2.2.2 weergegeven oordeel van het Hof omtrent de pithouder.