Rechtbank Gelderland, 05-08-2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:3499, AWB - 16 _ 108

1. Eiseres handelt in auto’s van verschillende, overwegend exclusieve, merken. Eiseres is geen erkende dealer. Zij heeft in [Q] (Dld.) de vennootschap naar Duits recht [M] GmbH (hierna: [M] ) opgericht. Deze vennootschap koopt auto’s in, die via eiseres aan Nederlandse klanten worden doorverkocht.

2. Aan eiseres is krachtens artikel 8 van de Wet op de belastingen van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (hierna: Wet BPM) vergunning verleend om per tijdvak van een kalendermaand aangifte te doen.

3. Over de maand juni 2010 heeft eiseres aangifte voor de BPM gedaan ter zake van zestien auto’s. Al deze auto’s hebben een datum eerste toelating in het buitenland.

Het betreft de navolgende auto’s:

4. Eiseres heeft, aan de hand van de data eerste toelating en de tabel in artikel 8, vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (versie 2010, hierna: de Uitvoeringsregeling), percentages rest-BPM vermeld in de aangifte en ook de verschuldigde BPM per auto. Dit betreft de volgende percentages en bedragen:

5. Eiseres heeft onderhandelingsgesprekken gevoerd met [N] (hierna: [N] ), inspecteur van de Belastingdienst, over onder meer de belastingjaren 2004 tot en met 2010. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in uitspraken van 8 januari 2019 (ECLI:NL:GHARL:2019:12 en ECLI:NL:GHARL:2019:13) delen van door eiseres in die procedures overgelegde transcripties opgenomen. De rechtbank verwijst voor de inhoud daarvan naar die uitspraken.

6. In geschil is of eiseres tot het juiste bedrag BPM heeft voldaan. Met name is in geschil of eiseres gebruik mag maken van taxaties en/of koerslijsten ter bepaling van de afschrijving van de auto’s. Voor zover eiseres van een auto zowel een taxatie als een koerslijst heeft overgelegd beroept zij zich primair op de laagste waarde, subsidiair op de waarde die volgt uit de andere methode.

7. De Wet BPM (versie vanaf 18 maart 2010) schrijft voor dat met betrekking tot gebruikte personenauto’s de belasting wordt berekend met inachtneming van een vermindering. Deze vermindering is op grond van artikel 10, tweede lid, van de Wet BPM de afschrijving, uitgedrukt in procenten van de inkoopwaarde op het tijdstip waarop het motorrijtuig voor het eerst in gebruik is genomen. In plaats daarvan kan op grond van artikel 10, zesde lid, van de Wet BPM de vermindering worden vastgesteld aan de hand van de afschrijvingstabel die in artikel 8, zesde lid, van de Uitvoeringsregeling is opgenomen. Deze tabel houdt alleen rekening met tijdsverloop sinds eerste ingebruikneming. Op grond van het zevende lid van artikel 10 van de Wet BPM moet bij de aangifte opgaaf worden gedaan van de gegevens die van belang zijn voor de vaststelling van de afschrijving of de toepassing van de tabel. Deze opgaaf dient op grond van artikel 8, vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling te bestaan uit een verwijzing naar een in de handel algemeen toegepaste koerslijst voor de inkoop van gebruikte motorrijtuigen door wederverkopers aan particulieren in Nederland, onder overlegging van een kopie van de desbetreffende passage uit die koerslijst, of een taxatierapport van een onafhankelijke, erkende taxateur, dat kort gezegd ten hoogste een maand oud is. Ook daarbij gaat het om de waarde bij inkoop door een wederverkoper aan een particulier in Nederland.

8. In artikel 8, eerste lid, van de Uitvoeringsregeling is bepaald dat de inkoopwaarde kan worden vastgesteld door de som van de catalogusprijs en de belasting op het tijdstip waarop het motorrijtuig voor het eerst in gebruik is genomen te verminderen met € 500 en vervolgens te vermenigvuldigen met 0,88 (hierna: de 12%-regeling). Dit is een uitwerking van artikel 10, tweede lid, van de Wet BPM.

9. Op 1 oktober 2006 is de Leidraad BPM 2006 (besluit van 12 september 2006, nr. CPP2006/1980M, Stcrt. 2006/185) in werking getreden. Hierin is onder meer een uitwerking gegeven van artikel 10, zesde en zevende lid, van de Wet BPM (daarin overigens aangeduid als het vijfde en zesde lid). Uit § 7.6.2. van de Leidraad BPM 2006 volgt dat de aangever het motorrijtuig op verzoek van de inspecteur beschikbaar moet houden voor nadere controle en/of hertaxatie. De aangever moet doen blijken (in de zin van overtuigend aantonen) in hoeverre de afschrijving afwijkt van de vermindering volgens de tabel. In § 7.5.2. van de Leidraad BPM 2006 is vermeld dat gebruikte motorrijtuigen motorrijtuigen zijn waarvoor de RDW een datum heeft vastgesteld waarop het motorrijtuig in het verleden tot het verkeer is toegelaten en motorrijtuigen waarvoor (binnen de Europese Unie, zo leidt de rechtbank af uit het vervolg van de tekst) een kenteken is toegekend, afgegeven, gedateerd en op naam gesteld.

10. De Leidraad BPM 2006 is met ingang van 16 juni 2016 vervangen door het Kaderbesluit BPM, DGB/2010/1670M, Staatscourant 2010, 9057 (hierna: het Kaderbesluit).

11. Over de Leidraad BPM 2006, de wettekst vanaf 18 maart 2010 en het Kaderbesluit heeft de Hoge Raad enkele arresten gewezen die bij de beoordeling van dit beroep van belang zijn.

12. In het arrest van 2 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV7393, heeft de Hoge Raad geoordeeld dat bij de voorgeschreven wijze van berekening niet is uitgesloten dat een ingevoerde gebruikte auto in bepaalde gevallen is onderworpen aan een hogere belasting dan de belasting die nog rust op de referentieauto. Daarom moet voor de berekening van de waardedaling van de referentieauto worden uitgegaan van enerzijds de prijs waarvoor de referentieauto in nieuwe staat is aangekocht (en bij welke prijsvorming rekening wordt gehouden met het wettelijk verschuldigde bedrag aan BPM ter zake van de registratie als ongebruikte auto) en van anderzijds de prijs waarvoor die auto in dezelfde gebruikte staat als de auto waarvoor het bedrag aan verschuldigde BPM moet worden bepaald, wordt verkocht. Met het oog op de heffing van BPM voor gebruikte motorrijtuigen is de in artikel 10, tweede lid, van de Wet BPM voorgeschreven vermindering van de catalogusprijs in strijd met artikel 110 van het VWEU en deze bepaling moet in zoverre buiten toepassing blijven.

13. Uit de arresten van de Hoge Raad van 18 maart 2016, ECLI:NL:HR:2016:421 en ECLI:NL:HR:2016:422, volgt dat het is toegestaan bij het aanwenden van rechtsmiddelen te kiezen voor een andere in of bij de wet voorziene methode ter bepaling van de afschrijving dan waarvan bij de aangifte is uitgegaan, dan wel een beroep te doen op gegevens die bij de aangifte niet zijn gebruikt voor de berekening van de BPM, mits voor het vaststellen van de juistheid ervan geen nadere controle van het voertuig nodig is en vergelijking van de aangedragen gegevens met de bij de aangifte gebruikte gegevens volstaat.

14. Volgens het arrest van de Hoge Raad van 27 januari 2017, ECLI:NL:HR:2017:79, was de passage in § 7.5.2. van de Leidraad BPM 2006 dat het begrip gebruikte motorrijtuigen onder meer ziet op motorrijtuigen waarvoor een kenteken is toegekend, afgegeven, gedateerd en op naam gesteld begunstigend beleid en volgt uit de preambule bij het Kaderbesluit niet dat de minister dit beleid heeft willen voortzetten.

15. In het arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1695, is beslist dat voor het antwoord op de vraag of een vermindering op de BPM kan worden toegepast, beslissend is in welke staat (nieuw of gebruikt) de auto verkeert op het tijdstip van de registratie in het kentekenregister. Deze maatstaf heeft ook te gelden als een nieuwe auto in het buitenland is afgeleverd aan een in Nederland gevestigde (rechts)persoon en die Nederlandse (rechts)persoon degene is die het motorrijtuig voor het eerst in gebruik neemt. Uit het objectieve karakter van deze maatstaf vloeit voort dat de intentie waarmee dit heeft plaatsgevonden voor de beoordeling van de staat van het motorrijtuig niet ter zake doet.

16. Uit het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009, ECLI:NL:HR:2009:BI5100, volgt dat een auto die Unierechtelijk als nieuwe auto heeft te gelden tegelijk op grond van de Leidraad BPM 2006 als gebruikt kan worden aangemerkt. Heffing op grond van de (gunstigere) Leidraad BPM 2006 leidt dan niet tot schending van het Unierecht. Mede gelet op het arrest van de Hoge Raad van 14 september 2012, ECLI:NL:HR:2012:BX7199, en het hiervoor genoemde arrest van 27 januari 2017 dient dit naar het oordeel van de rechtbank aldus te worden gelezen dat Unierechtelijk sprake is van een gebruikte auto als die feitelijk is gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld blijken uit de kilometerstand of gebruikssporen. Omdat de Wet BPM geen definitie kent van het begrip “gebruikt”, moet dat zoveel mogelijk in overeenstemming met het Unierecht worden uitgelegd. De tekst in de Leidraad BPM 2006 kan in zoverre als goedkeurend beleid worden beschouwd waarbij - in uitbreiding op het voorgaande - voor het aanmerken van een auto als een gebruikte auto voldoende is dat sprake is van een eerdere registratie van de auto. Onder het Kaderbesluit is dat beleid niet voortgezet en is alleen sprake van een gebruikte auto als die feitelijk is gebruikt.

17. De rechtbank is van oordeel dat het voorgaande meebrengt dat alle auto’s met een eerdere registratie in het buitenland die voor 16 juni 2010 zijn geregistreerd in het kentekenregister als gebruikt dienen te worden aangemerkt op grond van de Leidraad BPM 2006. Hierdoor bestaat voor al die auto’s recht op een afschrijving, die ten minste gelijk is aan de afschrijving op grond van de tabel. Op grond van de Leidraad BPM 2006 mocht eiseres een beroep doen op bijvoorbeeld koerslijsten of taxaties. Bovendien dient voor alle auto’s van de inkoopwaarde te worden uitgegaan. De discussie die in eerdere jaren speelde over de vraag of auto’s Unierechtelijk als nieuw of gebruikt hebben te gelden, is daarvoor niet van belang. Wel is die van belang voor zover het de 12%-regeling betreft. Het oordeel van de Hoge Raad van 29 mei 2009 komt er immers op neer dat elke afschrijving op de BPM voor een Unierechtelijk als nieuw te beschouwen auto gunstiger is dan toepassing van het Unierecht. Dat voor Unierechtelijk als nieuw aan te merken auto’s de 12%-regeling in stand kan blijven, leidt de rechtbank ook af uit de bewoordingen “gebruikte auto’s” en “in zoverre” in het arrest van 2 maart 2012. Verder is de discussie over nieuwe en gebruikte auto’s relevant voor de auto’s die vanaf 16 juni 2010 zijn geregistreerd.

18. Een auto is Unierechtelijk nieuw als deze na de vervaardiging ervan niet of nauwelijks in gebruik is geweest. Op basis van de voorhanden gegevens acht de rechtbank het aannemelijk dat alle auto’s als gebruikt moeten worden beschouwd. In het dossier bevinden zich erg weinig gegevens. Zo beschikt de rechtbank niet over kilometerstanden, maar partijen hebben wel kilometerstanden gesteld. Daaruit volgt dat alle auto’s een kilometerstand hadden van meer dan 3.000 op het moment van registratie. Daarmee is aannemelijk dat sprake is van feitelijk gebruikte auto’s. Verweerder bestrijdt dit voor auto’s 5, 6, 7 en 11 met een verwijzing naar de feitelijke gang van zaken. Voor zover verweerder zich op het standpunt stelt dat sprake is van U-bochtconstructies, is dat als uitgangspunt niet relevant, gelet op het hiervoor genoemde arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018. Dit zou misschien anders kunnen zijn als sprake is van fraus legis, maar dat dit zich hier zou voordoen, is niet gesteld, laat staan aannemelijk geworden. Voor zover verweerder wijst op de eigen verkoopcijfers, overweegt de rechtbank dat die niet van belang zijn. Juist het feit dat eiseres geen dealer is, en om die reden geen nieuwe auto’s mag verkopen, brengt mee dat zij haar eigen prijs kan bepalen. Dat sommige klanten bereid zijn extra te betalen vanwege het feit dat eiseres op bestelling bepaalde auto’s snel kan leveren dankzij haar netwerk, zegt iets over de service van eiseres, maar niets over de vraag of de auto’s nieuw of gebruikt zijn.

19. Naar het oordeel van de rechtbank is het eiseres ook toegestaan nog in de beroepsfase koerslijsten of taxatierapporten over te leggen van de auto’s, mits de gegevens die daarvoor zijn gebruikt zijn te herleiden uit het aangiftedossier. De rechtbank sluit daarvoor aan bij de arresten van de Hoge Raad van 18 maart 2016. Weliswaar gaan die over uitleg van artikel 9, (thans) negende lid, van de Wet BPM en is die bepaling (toen nog als zevende lid) pas in 2012 ingevoerd, maar voordien stelde de wet ook al de voorwaarde dat de keuze voor een koerslijst of een taxatie bij de aangifte moest worden gedaan. Daarom zijn deze arresten toch van belang. Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009 is een dergelijke voorwaarde niet in strijd met het Unierecht als Unierechtelijk sprake is van nieuwe auto’s, maar de rechtbank is van oordeel dat de arresten van 18 maart 2016 ruimte laten om ook in een interne situatie te oordelen dat dit voorschrift is gegeven vanuit het oogpunt dat controle van de juistheid van de gegevens mogelijk moet zijn. Het komt de rechtbank kunstmatig voor eenzelfde regeling verschillend uit te leggen, afhankelijk van de vraag of deze Unierechtelijk moet worden getoetst of niet. Ook als het Unierecht niet speelt, kan de bepaling dat de gegevens bij de aangifte moeten worden verstrekt en dat de keuze voor een koerslijst of een taxatie bij de aangifte moet worden gedaan aldus worden gelezen dat geen nadere controle nodig moet zijn. Als de juistheid van de nadere gegevens volgt uit de bij de aangifte overgelegde stukken, is overlegging van nadere gegevens en een later (al dan niet subsidiair) beroep op een koerslijst of taxatie dus toegestaan. In zoverre hoeft de rechtbank niet in te gaan op de discussie over toezeggingen door [N] . Ook zonder toezeggingen heeft eiseres de mogelijkheid een grotere afschrijving dan volgt uit de toepassing van de tabel te onderbouwen.

20. De meeste stukken uit het oorspronkelijke dossier ontbreken. Dit geldt ook voor de belastingjaren 2007 tot en met 2009, maar het is de rechtbank niet geheel duidelijk of ook voor dit dossier geldt dat dit het gevolg is van het feit dat de Belastingdienst de stukken heeft vernietigd, aangezien het dossier van januari 2010 wel volledig is. Anders dan over de jaren 2007 tot en met 2009 heeft verweerder bovendien een inhoudelijke uitspraak op bezwaar gedaan. De vraag is voor wiens risico dient te komen dat door het ontbreken van stukken niet meer eenvoudig voor alle auto’s de verschuldigde BPM kan worden vastgesteld. De rechtbank zal dit per auto beoordelen.

21. Aannemelijk is dat de handelwijze van eiseres in 2010 niet wezenlijk afweek van die in de jaren 2004 tot en met 2006. Zij verkocht met name zo goed als nieuwe auto’s waarbij vaak sprake was van een korte tijd tussen de eerste toelating van de auto in het buitenland en de registratie in Nederland. Deze auto’s hadden in veel gevallen weinig kilometers op de teller. Daarnaast werden er maandelijks een of enkele auto’s verkocht met meer kilometers op de teller, maar die waren in de regel dan ook langer in het buitenland geregistreerd geweest. Het aandeel van vrijwel nieuwe auto’s in de totale verkoop lijkt in de loop der jaren iets terug te lopen. De rechtbank heeft daarnaast geconstateerd dat eiseres in de oudere zaken in de regel taxatierapporten heeft ingebracht, maar meestal niet als de afschrijving op grond van de tabel meer dan 50% bedroeg.

22. Eiseres heeft in de beroepsfase van een groot aantal auto’s koerslijsten van [P] overgelegd (voor deze zaak nummers 675 tot en met 679, 681, 682 en 686, corresponderend met auto’s 4 tot en met 7, 9, 11, 12 en 16). De rechtbank leidt uit de overgelegde koerslijsten af dat deze de handelsinkoopwaarde weergeven. Dit volgt uit het feit dat wordt gesproken over “verwachte innamegegevens”. Eiseres heeft dit ter zitting ook bevestigd. Verweerder heeft ter zitting niet bestreden dat de stukken die zijn overgelegd naar hun uiterlijke verschijningsvorm voldoen aan de voorschriften van koerslijsten. Verweerder stelt wel vraagtekens bij de juistheid van de uitkomst daarvan in gevallen waarin een kilometerstand van 0 of 1 is ingevuld. Dat zou suggereren dat sprake is van een nieuwe auto. De vraag is in hoeverre [O] in staat is van een dergelijke auto een waarde te bepalen. Met inachtneming van de uitspraak van Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 27 november 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:10300, is de rechtbank van oordeel dat als [O] zelf van oordeel is dat er voldoende gegevens voorhanden zijn om een betrouwbare koerslijstwaarde

23. Omdat het koerslijsten van [P] betreft, is de rechtbank in navolging van de hiervoor genoemde uitspraak van Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 27 november 2018 van oordeel dat bij toepassing van de koerslijst een correctie nodig is, omdat aannemelijk is dat in de koerslijsten (mede) gegevens van btw-auto’s zijn gebruikt, terwijl dit gelet op het arrest van de Hoge Raad van 27 januari 2017, ECLI:NL:HR:2017:45, onjuist is, en ook aannemelijk is dat dit tot een hogere uitkomst leidt. Eiseres bepleit een waardevermindering van 8%, maar heeft die niet concreet onderbouwd. Ook kan de rechtbank uit de weergave van de gesprekken met [N] niet afleiden dat hij daarmee (zonder voorbehoud) heeft ingestemd. Gelet op de ervaringen uit andere zaken is in de regel een correctie van 5% passend. Eiseres heeft voor de onderhavige auto een hogere afschrijving niet aannemelijk gemaakt. Daarom corrigeert de rechtbank met 5%. De rechtbank ziet geen aanleiding een dergelijke redenering toe te passen als aangifte is gedaan op basis van een taxatierapport. De rechtbank ziet geen aanleiding voor het oordeel dat in de taxatierapporten de werkelijke waarde van de auto’s niet zo goed mogelijk is benaderd.

24. De rechtbank constateert dat de bruto BPM-bedragen en de percentages rest-BPM die eiseres in de aangifte heeft vermeld niet de basis vormen voor de berekende BPM. De rechtbank zal per auto dienen vast te stellen hoe eiseres de verschuldigde BPM heeft bepaald en of dit juist is.

25. Voor auto 1 stelt eiseres de handelsinkoopwaarde op € 11.709. De afschrijving bedraagt op grond daarvan 94,08%. Dit is minder dan de tabelafschrijving, die 94,573% bedraagt. Eiseres heeft de hoogste afschrijving toegepast. Uit de uitspraak op bezwaar leidt de rechtbank af dat wel sprake is van een gunstiger tussentijds tarief. De bruto BPM bedraagt op grond daarvan € 48.842. Partijen zijn het erover eens dat dit leidt tot een vermindering van de BPM met € 202. Omdat de tabel is toegepast, bestaat er geen reden voor een correctie op basis van btw/marge, zoals eiseres meent. Ook na vermindering met 5% van de BPM die op grond van de genoemde handelsinkoopwaarde verschuldigd zou zijn is toepassing van de tabel gunstiger.

26. Voor auto 2 heeft eiseres € 24.710 BPM voldaan. Zij heeft zich in de gronden van het beroep op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 100.832 en de afschrijving 73,58% dient te bedragen. Volgens de uitspraak op bezwaar is het laagste tussentijdse tarief € 93.512. Gelet op de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. Eiseres heeft daarom niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel BPM heeft betaald.

27. Voor auto 3 heeft eiseres € 6.924 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de afschrijving 47,07% bedraagt. Uitgaand van het laagste tussentijdse tarief van € 13.080 is dan € 6.924 verschuldigd. Dat is wat eiseres heeft betaald. Zij heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel heeft betaald.

28. Voor auto 4 heeft eiseres € 15.936 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 71.395 en de afschrijving 49,92% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 31.815 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 78.811. Dit is hoger dan waarvan eiseres bij de aangifte is uitgegaan. Eiseres heeft daarom niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel BPM heeft betaald.

29. Voor auto 5 heeft eiseres € 23.454 voldaan. Zij heeft zich beroepen op een taxatierapport en zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 76.720 en de afschrijving 28,67% bedraagt. Gelet op de bruto BPM van € 32.878 en de voldane BPM is aannemelijk dat eiseres hiervan al is uitgegaan bij de aangifte, hoewel in het taxatierapport een wat hogere waarde is vermeld. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd waaruit een handelsinkoopwaarde van € 63.380 volgt. De cataloguswaarde die zij hierbij heeft ingevuld is echter zo’n € 10.000 lager dan de cataloguswaarde waarvan verweerder in de uitspraak op bezwaar is uitgegaan. Gelet hierop is de koerslijst zonder nadere toelichting, die ontbreekt, niet bruikbaar. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

30. Voor auto 6 heeft eiseres € 11.960 voldaan. Zij heeft zich beroepen op een taxatierapport en heeft zich in de gronden van het beroep op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 50.606 en de afschrijving 31,25% bedraagt. Gelet op de bruto BPM van € 17.396 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan, hoewel ook in dit geval de taxatie zelf op een wat hogere handelsinkoopwaarde uitkomt. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 43.823. De gehanteerde cataloguswaarde is weliswaar iets, maar niet heel veel lager dan waarvan verweerder in de uitspraak op bezwaar is uitgegaan. Het verschil is ruwweg gelijk aan de kosten rijklaar maken, die de rechtbank buiten beschouwing laat (vergelijk hiervoor Rechtbank Gelderland 11 mei 2017, ECLI:NL:RBGEL:2017:2595). Ook de kilometerstand sluit goed genoeg aan. Uitgaand van de cataloguswaarde van € 72.495 volgens de koerslijst bedraagt de afschrijving 39,55%.

31. Voor auto 7 heeft eiseres € 20.013 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 81.276 en de afschrijving 24,81% bedraagt. Gelet op de bruto BPM van € 26.614 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan, ondanks een iets afwijkende handelsinkoopwaarde in het taxatierapport. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 73.758. De cataloguswaarde die zij hierbij heeft ingevuld is echter bijna € 4.000 lager dan de cataloguswaarde waarvan verweerder in de uitspraak op bezwaar is uitgegaan. Gelet hierop is de koerslijst zonder nadere toelichting, die ontbreekt, niet bruikbaar. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

32. Voor auto 8 heeft eiseres € 8.186 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de afschrijving 76,39% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 34.667 zoals vermeld in de uitspraak op bezwaar en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. In de gronden van het beroep heeft eiseres aangevoerd dat het tarief van 2009 met buiten toepassing laten van het CO2-deel nog gunstiger is. Volgens eiseres dient van dat tarief te worden uitgegaan. Naar het oordeel van de rechtbank is die stelling in overeenstemming met het arrest van het Hof van Justitie EU van 19 december 2013, C-437/12, ECLI:EU:C:2013:857. Verweerder heeft niet bestreden dat de bruto BPM in dat geval € 34.579 bedraagt.

33. Voor auto 9 heeft eiseres € 4.946 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 19.427 en de afschrijving 65,29% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 14.031 is eiseres € 4.870 verschuldigd. Zij heeft dus € 76 te veel voldaan. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 27.596. Dit is meer dan waarvan eiseres bij de aangifte is uitgegaan. De BPM dient met € 76 te worden verminderd.

34. Voor auto 10 heeft eiseres € 13.348 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de afschrijving 50,77% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 27.113 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. Nadere stukken zijn niet overgelegd. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

35. Voor auto 11 heeft eiseres € 23.796 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 97.309 bedraagt (het overgelegde taxatierapport vermeldt overigens een waarde van € 97.304) en de afschrijving 26%. Gelet op de bruto BPM van € 32.153 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 90.946. De daarbij ingevulde gegevens komen overeen met de stukken in het dossier. De koerslijst is dus bruikbaar en leidt tot een grotere afschrijving, te meer omdat in het kader van de discussie btw/marge op de aldus berekend BPM nog 5% in mindering komt.

36. Voor auto 12 heeft eiseres € 3.729 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 19.780 en de afschrijving 51,88% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 7.748 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 24.665. Dit is meer dan waarvan eiseres bij de aangifte is uitgegaan. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

37. Voor auto 13 heeft eiseres € 11.057 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de afschrijving 73,06% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 41.030 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. Nadere stukken zijn niet overgelegd. Wel heeft zij net als voor auto 8 een beroep gedaan op het tarief van 2009 zonder het CO2-deel. Verweerder heeft niet bestreden dat de bruto BPM in dat geval € 40.406 bedraagt.

38. Voor auto 14 heeft eiseres € 15.897 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de afschrijving 69,26% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 51.700 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. Nadere stukken zijn niet overgelegd. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

39. Voor auto 15 heeft eiseres € 10.393 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de afschrijving ook voor deze auto 69,26% bedraagt. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 39.348 zou de verschuldigde BPM in dat geval € 12.095 bedragen en zou eiseres te weinig BPM hebben voldaan. De rechtbank neemt aan dat het percentage van 69,26 een “knip- en plakfout” betreft. Volgens de uitspraak op bezwaar bedraagt de cataloguswaarde van de auto € 159.245. In de gronden van het beroep gaat eiseres uit van een waarde van € 42.063. Dat betekent dat de afschrijving 73,59% bedraagt. Uitgaande van die afschrijving, het laagste tussentijdse tarief en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. Nadere stukken zijn niet overgelegd. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

40. Voor auto 16 heeft eiseres € 7.608 voldaan. Zij heeft zich op het standpunt gesteld dat de handelsinkoopwaarde € 40.036 bedraagt en de afschrijving 42,38%. Gelet op het laagste tussentijdse tarief van € 13.203 en de voldane BPM is het aannemelijk dat eiseres al bij de aangifte van deze getallen is uitgegaan. In beroep heeft eiseres een koerslijst overgelegd. De handelsinkoopwaarde volgens die koerslijst is € 37.724. Daarbij is echter uitgegaan van een cataloguswaarde die bijna € 10.000 lager is dan de cataloguswaarde volgens de uitspraak op bezwaar. Een toelichting op dit verschil ontbreekt en de rechtbank heeft geen reden te twijfelen aan de juistheid van de gegevens die verweerder heeft gebruikt. De koerslijst is daarom niet bruikbaar. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij voor deze auto te veel BPM heeft betaald.

41. Volledigheidshalve merkt de rechtbank op dat zij geen aanwijzingen heeft dat eiseres bij de door haar in de gronden van beroep genoemde percentages de 12%-regeling heeft toegepast. Dat is ook logisch, omdat zij zich daartegen altijd heeft verzet. Ook in zoverre is er dus niet van een te lage afschrijving uitgegaan. Daarnaast is niet gesteld, laat staan onderbouwd, dat de handelsinkoopwaarden bij de aangifte zijn bepaald door middel van een koerslijst waarin btw-auto’s zijn opgenomen.

42. Met ingang van 1 juli 2012 is de afschrijvingstabel van artikel 8, vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling aangepast. De rechtbank ziet geen aanleiding de gunstigere tabel toe te passen, omdat eiseres telkens op basis van de werkelijke afschrijving en niet op grond van de tabel aangifte heeft gedaan. De nieuwe tabel zou in geen geval gunstiger zijn geweest.

43. Voor auto 1 bedraagt de vermindering € 202.

44. Voor auto 6 is de afschrijving 39,55%, de bruto BPM € 17.396 en de verschuldigde BPM 95% van € 10.515 = € 9.989. Op aangifte is € 11.960 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 1.971.

45. Voor auto 8 is de afschrijving 76,39%, de bruto BPM € 34.579 en de verschuldigde BPM € 8.165. Op aangifte is € 8.186 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 21.

46. Voor auto 9 bedraagt de vermindering € 76.

47. Voor auto 11 is de afschrijving 30,83%, de bruto BPM € 32.153 en de verschuldigde BPM 95% van € 22.240 = € 21.128. Op aangifte is € 23.796 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 2.668.

48. Voor auto 13 is de afschrijving 73,06%, de bruto BPM € 40.406 en de verschuldigde BPM € 10.885. Op aangifte is € 11.057 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 172.

49. Met ingang van 1 januari 2009 en met ingang van 1 januari 2010 is het tarief in artikel 9 van de Wet BPM gewijzigd. Eiseres heeft een beroep gedaan op (analoge) toepassing van artikel 16a van de Wet BPM voor zover dat tot een gunstiger resultaat leidt. Artikel 16a, eerste lid, van de Wet BPM bepaalt dat in geval van een verhoging van de in artikel 9 opgenomen tarieven - kort gezegd - onder omstandigheden nog twee maanden het oude tarief kan worden toegepast. Dat zou in dit geval van belang kunnen zijn voor auto’s 6 en 12. Nog daargelaten dat eiseres niet heeft onderbouwd dat de toepassing van de oude regeling gunstiger is, is de rechtbank van oordeel dat het feit dat de BPM-druk van de auto’s mogelijk hoger is als gevolg van een tariefverhoging, gelet op doel en strekking van artikel 16a van de Wet BPM, geen schending van het gelijkheidsbeginsel of artikel 110 VWEU meebrengt. De rechtbank sluit zich wat dat betreft aan bij het oordeel van Gerechtshof Den Haag van 19 april 2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:879. Naar het oordeel van de rechtbank dienen de auto’s voor de bepaling van de bruto BPM niet te worden vergeleken met auto’s die in de eerste twee maanden van 2009 respectievelijk 2010 als nieuwe auto’s zijn geregistreerd in Nederland.

50. Het voorgaande leidt tot een vermindering van de verschuldigde BPM met € 5.110. Op aangifte is € 204.850 voldaan. Dit bedrag dient te worden verminderd tot € 199.740.

51. Gelet op het voorgaande dient het beroep gegrond te worden verklaard.

52. Eiseres stelt dat zij recht heeft op een rentevergoeding over de te veel betaalde BPM van 8% en een dwangsom bij te laat betalen, gelet op de uitlatingen van [N] hierover. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in de hiervoor genoemde uitspraken van 8 januari 2019 geoordeeld dat geen overeenkomst tot stand is gekomen en dat het beroep van eiseres op het vertrouwensbeginsel faalt. De rechtbank ziet geen aanleiding tot een ander oordeel te komen. De rente zal in beginsel overeenkomstig de daarvoor geldende wettelijke bepalingen dienen te worden vergoed. Voor zover eiseres een beroep doet op het arrest Irimie (Hof van Justitie EU 18 april 2013, C‑565/11, ECLI:EU:C:2013:250) is de rechtbank van oordeel dat op de teruggaaf de regeling dient te worden toegepast die thans is opgenomen in artikel 28c van de Invorderingswet. Gelet op de jurisprudentie daarover (zoals Hoge Raad 28 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1790) kan de rechtbank daarover in deze procedure geen beslissing geven.

53. Eiseres maakt aanspraak op vergoeding van immateriële schade die zij heeft geleden vanwege de duur van de behandeling van het geschil.

54. Voor de beantwoording van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, sluit de rechtbank aan bij de uitgangspunten die zijn verwoord in het arrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252. Dit betekent dat als uitgangspunt geldt dat, behoudens bijzondere omstandigheden, de berechting van een zaak door de rechtbank niet binnen een redelijke termijn is geschied als de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen, uitspraak doet. Daarbij geldt in de regel dat verweerder de redelijke termijn overschrijdt als hij niet binnen een halfjaar uitspraak doet en dat de rechtbank de redelijke termijn overschrijdt als zij niet binnen anderhalf jaar uitspraak doet. De termijn vangt aan op het moment dat verweerder het bezwaarschrift heeft ontvangen.

55. Het bezwaarschrift is ingediend op 27 juli 2010. Sindsdien is een periode van ruim negen jaar verstreken. Pas op 24 december 2015 is uitspraak op bezwaar gedaan. Verweerder heeft aangevoerd dat hij op verzoek van eiseres heeft gewacht met de behandeling van het bezwaarschrift totdat de Hoge Raad in al lopende procedures van eiseres arrest zou wijzen. Het laatste arrest in die procedures dateert van 22 maart 2013. De rechtbank acht dit redelijk. Weliswaar was er na het arrest van de Hoge Raad van 22 september 2006, ECLI:NL:HR:2006:AY8649, al op een aantal punten duidelijkheid, maar in dat arrest was, anders dan in de onderhavige procedure, niet in geschil dat het ging om gebruikte personenauto’s in de zin van de Wet BPM. Gelet hierop kan het verweerder naar het oordeel van de rechtbank redelijkerwijs niet worden tegengeworpen dat hij de behandeling van de onderhavige bezwaarprocedure heeft aangehouden (vergelijk Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 10 januari 2017, ECLI:NL:GHARL:2017:131). Omdat eiseres zelf heeft verzocht om aanhouding van de bezwaarprocedure en verweerder dit verzoek redelijkerwijs heeft ingewilligd, is naar het oordeel van de rechtbank sprake van bijzondere omstandigheden die een langere behandeltermijn rechtvaardigen. Dit betekent dat de beslistermijn is begonnen op 22 maart 2013. Sindsdien is een periode van zes jaren en ruim vier maanden verstreken.

56. Tussen het moment waarop het arrest van 22 maart 2013 is gewezen en het moment waarop uitspraak op bezwaar is gedaan, hebben diverse gesprekken plaatsgehad tussen partijen om de zaak in der minne op te lossen. Toen bleek dat die gesprekken niet tot onderlinge overeenstemming leidden, heeft verweerder eiseres uitgenodigd voor een hoorgesprek. Op 18 november 2015 heeft dit hoorgesprek plaatsgevonden. Er is vervolgens nog een poging tot mediation gedaan. Uiteindelijk heeft verweerder op 24 december 2015 uitspraak gedaan. Naar het oordeel van de rechtbank is er aanleiding vanwege de samenhang met de andere procedures en de pogingen om de zaken integraal te regelen een extra verlenging van de termijn met zes maanden toe te passen, zodat verweerder binnen een jaar had dienen te beslissen. Overigens heeft eiseres in de brief van 25 mei 2018 te kennen gegeven dat zij kan instemmen met verlenging van de termijn in de bezwaarfase (zelfs met afgerond zeven maanden).

57. Voor de beroepsfase is naar het oordeel van de rechtbank ook sprake van bijzondere omstandigheden. In de bewerkelijkheid van de zaak (in samenhang met de andere gelijktijdig behandelde zaken, die pas een halfjaar later zijn binnengekomen) ziet de rechtbank aanleiding voor verlenging van de beslistermijn met zes maanden. Bovendien dient de vertraging als gevolg van de afgewezen wrakingsverzoeken volledig voor rekening van eiseres te blijven. Dit betekent dat de periode van 29 oktober 2018 tot 10 april 2019, ruim vijf maanden, eveneens buiten beschouwing blijft. De termijn om te beslissen bedraagt aldus in de beroepsfase twee jaren en ruim vijf maanden.

58. De totale redelijke termijn bedraagt gelet op het voorgaande drie jaren en ruim vijf maanden, te weten een jaar voor bezwaar en twee jaren en ruim vijf maanden voor beroep. Die termijn is overschreden met afgerond twee jaar en elf maanden. Als uitgangspunt geldt een vergoeding van € 500 per halfjaar. Dat betekent dat eiseres in beginsel recht heeft op een vergoeding van € 3.000.

59. Verweerder had uiterlijk op 22 maart 2014 moeten beslissen. Die termijn is met een jaar en negen maanden (21 maanden) overschreden. De rechtbank had - uitgaand van 24 december 2015 als startdatum - uiterlijk op 24 december 2017 uitspraak moeten doen. Die termijn is met ruim anderhalf jaar overschreden, maar na aftrek van de periode van 29 oktober 2018 tot 10 april 2019 resteert een periode van afgerond 14 maanden. Dat brengt mee dat verweerder van de schadevergoeding 21/35 oftewel € 1.800 voor zijn rekening zou dienen te nemen en de Staat 14/35 oftewel € 1.200. In de samenhang met de overige 76 zaken ziet de rechtbank echter aanleiding voor verlaging van deze bedragen. Hoewel op zich sprake is van allemaal losse aangiften en losse procedures, is de rechtbank van oordeel dat aannemelijk is dat enige matigende werking uitgaat van de hoeveelheid procedures, in die zin dat de toename van de spanning en frustratie niet oneindig kan zijn. Daartegenover staat dat aannemelijk is dat de spanning en frustratie bij eiseres mede veroorzaakt worden door het feit dat zij telkens weer, elke maand opnieuw, geconfronteerd is (en wordt) met de verplichting om in haar ogen onjuiste aangiften te doen en bezwaar te maken. De sterk matigende werking die volgens verweerder uit de samenhang tussen de procedures volgt, is daarom naar het oordeel van de rechtbank niet (in die mate) aanwezig. De rechtbank acht een passende compensatie in dit geval de helft van de gebruikelijke bedragen, oftewel € 1.500 per zaak. Hiervan komt € 900 voor rekening van verweerder en € 600 voor rekening van de Staat.

60. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Zij ziet geen aanleiding voor vergoeding van de werkelijke proceskosten, omdat geen sprake is van tegen beter weten in of zeer onzorgvuldig handelen door verweerder. De rechtbank zoekt aansluiting bij de uitgangspunten van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de bepaling van de vergoeding voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand. Gelet op de samenhang met de overige in beroep gelijktijdig en gezamenlijk ter zitting behandelde zaken zou echter de forfaitaire vergoeding onevenredig laag uitvallen. Daarom zal de rechtbank op grond van bijzondere omstandigheden een redelijke vergoeding toekennen. Daarbij is mede van belang dat in de bezwaarfase de zaken over 2010 niet geheel gelijktijdig zijn behandeld. De rechtbank stelt de kosten in goede justitie vast op € 235 per beroep. Daarbij heeft zij in acht genomen dat toepassing van het forfaitaire systeem - enigszins extensief uitgelegd - maximaal zou leiden tot een vergoeding in de beroepsfase van € 6.144, bestaande uit 4 punten (beroepschrift, zitting, twee nadere stukken ex artikel 8:45 van de Awb, twee nadere zittingen), vermenigvuldigd met een factor 1,5 wegens samenhang en een factor 2 voor een zeer zware zaak, oftewel 12 punten, tegen een tarief van € 512. Voor de bezwaarfase zou dit ongeveer de helft worden (minder extra stukken en hoorzittingen, maar met een afzonderlijke vergoeding voor 2010). De vergoeding zou dan uitkomen op ruim € 9.000 in totaal. Vanwege bijzondere omstandigheden heeft de rechtbank aanleiding gezien dit bedrag te verdubbelen en vervolgens over de 77 dossiers te verdelen.