Rechtbank Noord-Nederland, 19-12-2019, ECLI:NL:RBNNE:2019:5230, AWB LEE - 16 _ 4794

1.1.

Eiser heeft de Nederlandse nationaliteit en woonde het gehele jaar 2014 in Nederland.

1.2.

Eiser was van 1 januari 2014 tot en met 30 april 2014 in dienstbetrekking werkzaam voor [werkgever 1] , gevestigd te Cyprus ( [werkgever 1] ). Eiser was van 1 mei 2014 tot en met 13 augustus 2014 in dienstbetrekking werkzaam voor [werkgever 2] te Liechtenstein ( [werkgever 2] ) en van 22 augustus 2014 tot en met 31 december 2014 bij [werkgever 3] te [woonplaats] .

1.3.

Eiser heeft zijn werkzaamheden gedurende het gehele jaar 2014 uitgevoerd op het binnenvaartschip [naam schip] dat hoofdzakelijk heeft gevaren in het stroomgebied van de Rijn.

1.4.

Eiser heeft aangifte IB/PVV voor het jaar 2014 gedaan naar uitsluitend een belastbaar inkomen van € 34.232. In deze aangifte heeft eiser aangegeven dat hij van 22 augustus tot en met 31 december 2014 verplicht verzekerd is voor de Nederlandse volksverzekeringen.

1.5.

Verweerder heeft met dagtekening 20 juli 2016 een aanslag IB/PVV 2014 opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 34.232 en een premie-inkomen van € 34.232, uitgaande van verzekeringsplicht in Nederland voor geheel 2014.

1.6.

De Svb heeft bij besluit van 24 juni 2014 een A1-verklaring afgegeven. De verklaring strekt ertoe dat ten aanzien van het dienstverband tussen eiser en [werkgever 1] de Nederlandse sociale zekerheidswetgeving van toepassing is voor de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2014.

1.7.

Door de bevoegde autoriteit in Liechtenstein is een A1-verklaring afgegeven die ertoe strekt dat ten aanzien van het dienstverband tussen eiser en [werkgever 2] de Liechtensteinse sociale zekerheidswetgeving van toepassing is voor de periode 1 mei 2014 tot en met 22 augustus 2014.

1.8.

[werkgever 1] heeft bezwaar en beroep ingesteld tegen de bij 1.6 vermelde A1- verklaring. Bij uitspraak van 30 maart 2016 (ECLI:NL:RBNNE:2016:1598), heeft de rechtbank Noord-Nederland het beroep gegrond verklaard, het bestreden besluit vernietigd en de Svb opgedragen een nieuw besluit op bezwaar te nemen. De Centrale Raad van Beroep heeft op 29 december 2017 (ECLI:NL:CRVB:2017:4469) in hoger beroep de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland bevestigd.

1.9.

Op 20 maart 2018 heeft de Svb een nieuw besluit op bezwaar genomen inzake de Nederlandse verzekeringsplicht van eiser. Daarbij is een nieuwe A1-verklaring afgegeven waarin wordt vastgesteld dat de Nederlandse sociale zekerheidswetgeving van toepassing is voor de periode 1 januari 2013 tot en met 30 april 2014. Tegen dit besluit is door [werkgever 1] beroep ingesteld.

1.10.

De Centrale Raad van Beroep heeft in zijn uitspraak van 28 februari 2019 (ECLI:NL:CRVB:2019:852, gerectificeerd bij uitspraak van 22 augustus 2019, zie ECLI:NL:CRVB:2019:2797 voor de gerectificeerde tekst) ) geoordeeld dat de Svb niet op toereikende gronden heeft aangenomen dat opvarenden van het binnenvaart [naam schip] , zoals eiser in 2014, een substantieel gedeelte van hun werkzaamheden verrichtten in hun woonstaat Nederland. De Centrale Raad van Beroep heeft de uitspraak op bezwaar van 20 maart 2018 vernietigd en bepaald dat de Svb, met inachtneming van de uitspraak van 28 februari 2019, een nieuw besluit op bezwaar dient te nemen.

1.11.

1.12.

1.13.

Bij verminderingsbeschikking van 14 juni 2019 heeft verweerder de aanslag IB/PVV 2014 verminderd met € 5.194. Verweerder heeft bij het vaststellen van deze beschikking het belastbaar inkomen uit werk en woning gehandhaafd op € 34.232. Het premie-inkomen is daarbij vastgesteld op € 10.429, uitgaande van verzekeringsplicht over de periode 23 augustus 2014 tot en met 31 december 2014. Het bedrag van de belastingrente is verminderd met € 16. Bij beschikking van 27 juni 2019 heeft verweerder de aanslag IB/PVV 2014 verder verminderd met € 635. Verweerder heeft bij het vaststellen van deze beschikking het premie-inkomen zoals vastgesteld bij de beschikking van 14 juni 2019 gehandhaafd en het belastbaar inkomen uit werk en woning nader vastgesteld op € 30.988. Het bedrag van de belastingrente is verminderd met € 38.

2. De rechtbank heeft in de tussenuitspraak als volgt geoordeeld:

“1. Ter zitting heeft verweerder verklaard dat de A1-verklaring die is afgegeven door de Liechtensteinse autoriteiten voor de periode 1 mei tot en met 22 augustus 2014 zal worden gerespecteerd. Dat betekent dat over deze periode geen premieplicht voor de volksverzekeringen in Nederland bestaat. Verder is ter zitting door partijen eenparig verklaard dat er nog (aanvullende) aftrek van buitenlandse sociale verzekeringspremies moet plaatsvinden tot een bedrag van € 3.244. Dat laatste betekent dat het belastbaar inkomen uit werk en woning in ieder geval moet worden verminderd naar € 30.988. Rekening houdend met het in Liechtenstein verdiende belastbare inkomen over de periode 1 mei tot en met 22 augustus 2014 van € 11.118 moet het herleide premie-inkomen daarom in ieder geval worden verlaagd naar € 19.870.

2. Wat qua inhoudelijk geschil dan overblijft, is de vraag of eiser over de periode 1 januari tot en met 30 april 2014 premieplichtig was in Nederland. Daarnaast heeft eiser ten aanzien van de proceskosten primair verzocht om vergoeding van de werkelijke proceskosten en subsidiair om vergoeding van proceskosten op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht, en om (immateriële) schadevergoeding. Ter zitting heeft eiser bevestigd dat er geen andere beroepsgronden (meer) zijn.

3. Eiser beantwoordt deze vraag ontkennend, verweerder bevestigend.

4. De rechtbank ziet zich allereerst voor de vraag gesteld of het bezwaar terecht ontvankelijk is geacht.

5. Ingevolge de artikelen 6:7 en 6:9 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) juncto artikel 22j van de Algemene wet inzake rijksbelastingen, bedraagt de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift zes weken en vangt deze termijn aan met ingang van de dag na die van de dagtekening van het aanslagbiljet, tenzij de dag van de dagtekening gelegen is vóór de dag van de bekendmaking.

6. Ingevolge artikel 6:9 van de Awb is een bezwaarschrift tijdig ingediend indien het voor het einde van de termijn is ontvangen, dan wel indien het voor het einde van de termijn ter post is bezorgd, mits het niet later dan een week na afloop van de termijn is ontvangen.

7. De aanslag is opgelegd met dagtekening 20 juli 2016. Dat betekent dat de bezwaartermijn op 31 augustus 2016 is geëindigd. De datum van ontvangst door verweerder is 1 september 2016. Uit de stukken blijkt dat de verzending per post tijdig heeft plaatsgevonden (de dagtekening van het bezwaarschrift is 17 augustus 2016), hetgeen ter zitting door partijen is bevestigd. Omdat het bezwaarschrift niet later dan een week na afloop van de termijn is ontvangen, is het bezwaar terecht ontvankelijk geacht.

8. De rechtbank stelt vast dat de Centrale Raad van Beroep (CRVB) in zijn uitspraak van 28 februari 2019 (ECLI:NL:CRVB:2019:852) de uitspraak op bezwaar van 20 maart 2018 inzake de A1-verklaring die de Svb aan eiser heeft afgegeven, heeft vernietigd. De CRVB heeft daarbij bepaald dat de Svb, met inachtneming van de uitspraak van 28 februari 2019, een nieuw besluit dient te nemen op het bezwaar waarop is beslist bij het vernietigde besluit. In de op 28 februari 2019 vernietigde uitspraak op bezwaar van 20 maart 2018 had de Svb beslist dat ten aanzien van eiser in de periode 1 januari 2013 tot en met 30 april 2014 de Nederlandse socialezekerheidswetgeving toepasselijk was. Tegelijk met die beslissing had de Svb een (nieuwe) A1-verklaring met die strekking aan eiser afgegeven.

9. In het arrest van de Hoge Raad van 5 oktober 2018 (ECLI:NL:HR:2018:1725) is het volgende overwogen:

“5.5.3 Evenzo staat de omstandigheid dat een A1-verklaring nog niet onherroepelijk vaststaat er niet aan in de weg dat de belastingrechter uitspraak doet in een geschil over de heffing van de desbetreffende premie. Wel kan die omstandigheid de belastingrechter aanleiding geven om gebruik te maken van zijn bevoegdheid de (verdere) behandeling van de zaak aan te houden, waarvoor met name grond zal bestaan indien tegen de verklaring over de toepasselijke wetgeving een rechtsmiddel is aangewend en te verwachten valt dat de verklaring niet (ongewijzigd) in stand zal blijven.”.

10. De rechtbank is van oordeel dat, gelet op het hiervoor onder 8 en 9 overwogene, grond bestaat om de verdere behandeling van de zaak aan te houden. De rechtbank wijst in het bijzonder op rechtsoverwegingen 4.2.5.2, 4.3.2.2, 4.3.2.3 en 4.3.2.4 van de uitspraak van de CRVB van 28 februari 2019 (ECLI:NL:CRVB:2019:852), die - voor zover relevant - als volgt luiden:

11. Ter zitting is met partijen vastgesteld dat in de onderhavige zaak - die gaat over de premieheffing - als feitelijk uitgangspunt heeft te gelden, dat eiser gedurende de in geschil zijnde periode in 2014 minder dan 20 %, namelijk 18,12 %, in zijn woonstaat Nederland heeft gewerkt. Uit de onder 10 geciteerde rechtsoverwegingen van de CRVB leidt de rechtbank vervolgens af, dat het goed mogelijk is dat de A1-verklaring niet (ongewijzigd) in stand zal blijven. Daarom houdt de rechtbank de verdere behandeling van de zaak aan en draagt zij partijen op om de rechtbank het nieuwe besluit op bezwaar van de Svb te verstrekken, zo spoedig mogelijk nadat de Svb dit besluit heeft genomen. Daarnaast dienen partijen de rechtbank te informeren of, en zo ja, welke verdere stappen genomen zullen worden ten aanzien van het nieuwe besluit op bezwaar van de Svb. Vervolgens zal de rechtbank beoordelen of voldoende informatie voorhanden is om zonder nadere zitting uitspraak te doen.

3. Uit overweging 2 van de tussenuitspraak volgt dat het inhoudelijke geschil tussen partijen de vraag betrof of eiser over de periode 1 januari tot en met 30 april 2014, toen hij werkzaam was voor [werkgever 1] , premieplichtig was in Nederland. De rechtbank stelt vast dat, gezien de uitspraak op bezwaar van de Svb van 3 mei 2019 (zie 1.11), tussen partijen niet meer in geschil is dat eiser in die periode niet verplicht verzekerd was en daarmee eveneens niet premieplichtig was voor de Nederlandse volksverzekeringen. Tussen partijen stond reeds vast dat ook over de periode van 1 mei 2014 tot en met 22 augustus 2014, toen eiser werkzaam was voor [werkgever 2] , geen verzekerings- en premieplicht voor de Nederlandse volksverzekeringen bestond (zie overweging 1 van de tussenuitspraak). De rechtbank constateert dat het belastbaar inkomen uit werk en woning met € 3.244 is verminderd naar € 30.988 in verband met (aanvullende) aftrek van buitenlandse sociale verzekeringspremies overeenkomstig het eenparige standpunt van partijen (zie overweging 1 van de tussenuitspraak). De rechtbank zal daarom bepalen dat de aanslag IB/PVV 2014 wordt gehandhaafd op het bedrag zoals verweerder heeft vastgesteld bij de verminderingsbeschikking. waarbij is uitgegaan van een premievrijstelling voor de periode 1 januari 2014 tot en met 22 augustus 2014. Omdat eiser een verzoek om schadevergoeding heeft gedaan is met de verminderingsbeschikking aan het beroep niet het belang komen te ontvallen. De rechtbank zal het beroep dan ook gegrond verklaren.

4. Partijen zijn ten aanzien van de hoogte van de proceskosten en de materiële en immateriële schadevergoeding niet tot overeenstemming gekomen. De rechtbank zal daarom ten aanzien van deze geschilpunten hierna haar oordeel geven.

5. De rechtbank overweegt als volgt ten aanzien van het verzoek van eiser om immateriële schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn. De rechtbank is van oordeel dat deze zaak en de zaak van eiser met zaaknummer 16/3951 in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp, zodat zij samenhangen. Dit brengt mee dat bij het bepalen van de overschrijding van de redelijke termijn dient te worden gerekend vanaf het tijdstip waarop eiser voor het eerst een rechtsmiddel heeft aangewend. De redelijke termijn vangt voor eiser daardoor aan op het moment dat het bezwaarschrift in de zaak met zaaknummer 16/3951 door verweerder is ontvangen, te weten op 30 maart 2016.

6.1

Uitgangspunt is dat aanspraak bestaat op immateriële schadevergoeding indien de redelijke termijn voor de behandeling in de bezwaar- en beroepsprocedure is overschreden. Die termijn bedraagt voor de bezwaar- en beroepsprocedure tezamen niet meer dan twee jaar (zie Hoge Raad 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252). De rechtbank ziet in de omstandigheden van het geval aanleiding om de redelijke termijn te verlengen met vier maanden, zoals ter zitting met partijen is besproken en waarop zij instemmend hebben gereageerd. Daarnaast ziet de rechtbank aanleiding tot een verdere verlenging van de redelijke termijn in verband met de tijd die gemoeid is geweest met de aanhouding van de (verdere) behandeling van deze zaak totdat de A1-verklaring onherroepelijk is komen vast te staan (zie overweging 7. van de tussenuitspraak). Deze verlenging ziet op de periode van de tussenuitspraak (18 april 2019) tot 6 weken na de herziene beslissing op bezwaar van de Svb van 3 mei 2019, afgerond een periode van 2 maanden. De totale verlenging van de redelijke termijn bedraag daardoor 6 maanden.

6.2

7. Voor zover eiser met zijn verzoek om een schadevergoeding het oog heeft op andere (immateriële) schade dan hiervoor bedoeld, overweegt de rechtbank dat artikel 8:73 van de Algemene wet bestuursrecht (oud), op deze procedure nog van toepassing is, wat de rechtbank bij een gegrond beroep de mogelijkheid geeft een partij te veroordelen tot betaling van schadevergoeding. De rechtbank overweegt dat bij een verzoek om schadevergoeding de gebruikelijke regels van stelplicht en bewijslast toegepast moeten worden (zie Hoge Raad 13 maart 2015, ECLI:NL:HR:2015:559). Dit betekent in dit geval dat, nu eiser verzoekt om schadevergoeding, de bewijslast bij eiser ligt. De rechtbank overweegt dat eisers verzoek om schadevergoeding van € 2.500 niet nader is gemotiveerd dan wel gespecificeerd. De rechtbank merkt hierbij op dat eiser spreekt over materiële schade in de vorm van kosten om zich te verweren, maar dat daarvoor exclusief de regeling van de proceskostenvergoeding van artikel 8:75 van de Awb heeft te gelden. Verder heeft eiser het over immateriële schade die zijn grond vindt in onder andere het lange wachten en de vele procedures die moesten worden gevoerd. De rechtbank overweegt dat hiervoor (zie 6.2) al is geoordeeld over de schadevergoeding vanwege het lange wachten en dat alleen schade die is veroorzaakt door deze belastingprocedure (over de aanslag 2014) ook in deze procedure kan worden aangevoerd. De overige door eiser aangevoerde omstandigheden die wijzen op andersoortige schade heeft eiser onvoldoende onderbouwd. Naar het oordeel van de rechtbank voldoet eiser hiermee niet aan zijn bewijslast. De rechtbank wijst daarom dit verzoek om schadevergoeding af.

8. Het beroep wordt geacht mede betrekking te hebben op de belastingrente. Eiser heeft geen zelfstandige gronden tegen de belastingrente aangevoerd. De rechtbank stelt vast dat verweerder de met de beschikking belastingrente samenhangende aanslag heeft verminderd bij verminderingsbeschikkingen van 14 juni 2019 en 27 juni 2019 en dat daarbij de beschikking belastingrente dienovereenkomstig is verminderd. De beschikking belastingrente kan daarom worden gehandhaafd.

9. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan eiser het door hem betaalde griffierecht vergoedt.

10.1

Eiser heeft een verzoek gedaan om integrale vergoeding van proceskosten. Eiser voert hiervoor aan dat hij lang heeft moeten procederen en dat verweerder ten onrechte een beroep heeft gedaan op de oude A1-verklaring en vervolgens ook op de nieuwe A1-verklaring. De rechtbank wijst eisers verzoek om een integrale proceskostenvergoeding af. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiser geen, althans onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld waaruit zou kunnen volgen dat verweerder in vergaande mate onzorgvuldig heeft gehandeld of tegen beter weten in een beslissing heeft genomen die in rechte geen stand zou kunnen houden (zie Hoge Raad, 4 februari 2011, en Hoge Raad, 13 april 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA2802 en ECLI:NL:HR:2011:BP2975). De rechtbank wijst er daarbij op dat verweerder zich dient te richten naar een A1-verklaring van de Svb en dat de Nederlandse wetgeving van toepassing is, zo lang die verklaring niet is ingetrokken of ongeldig is verklaard (Zie Hoge Raad, 5 oktober 2018, ECLI:NL:HR:2018:1725). Bezien in het licht van de rechtsstrijd die aan dit arrest ten gronde lag, heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank dan ook niet tegen beter weten in of vergaand onzorgvuldig gehandeld door bij het opleggen van de aanslag IB/PVV 2014 uit te gaan van de door de Svb aan eiser afgegeven A1-verklaring. Na de intrekking van de A1-verklaring op 3 mei 2019 is verweerder spoedig tot vermindering van de aanslag overgegaan. Hoewel aan eiser kan worden toegegeven dat de uiteindelijke gang van zaken rondom de A1-verklaringen voor eiser tot onwenselijke, langdurige en - achteraf bezien - onnodige onzekerheid en wellicht ook hoge(re) kosten heeft geleid, kan naar het oordeel van de rechtbank op grond van het voorgaande niet worden geconcludeerd dat dit is te wijten aan onzorgvuldige gedragingen dan wel onjuiste beslissingen van verweerder. In feite is deze voor eiser uitermate vervelende situatie terug te voeren op de zeer complexe regelgeving, waarover niet voor niets jarenlang is geprocedeerd.

10.2

Op grond van het bovenstaande zal de rechtbank de vergoeding voor de door eiser gemaakte proceskosten vaststellen op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht (Bpb). De kosten voor beroepsmatig verleende bijstand stelt de rechtbank op grond van het Bpb vast op € 1.278 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift met een waarde van € 254, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 512 en een wegingsfactor 1). Naar het oordeel van de rechtbank is sprake van samenhang in de zin van artikel 3, tweede lid, van het Bpb tussen deze procedure en de gelijktijdig behandelde zaak van eiser met zaaknummer 16/3951. De rechtbank ziet daarin aanleiding om in elk van deze zaken een vergoeding toe te kennen van € 639, te weten de helft van € 1.278.