Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 14-04-2022, ECLI:NL:RBZWB:2022:2008, BRE 20/10367 en 20/10368

2.1.

Belanghebbende woonde in de jaren 2013 en 2014 in [land] . In die jaren ontving hij loon van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM).

2.2.

Op 27 maart 2012 heeft de Sociale Verzekeringsbank (hierna: SVB) een A1-verklaring afgegeven over de periode 1 april 2012 tot en met 31 maart 2015 (hierna: de A1-verklaring). Op grond van die verklaring is belanghebbende als sociaal verzekerd, en daarmee als premieplichtig, in Nederland aangemerkt.

2.3.

Aan belanghebbende is een aanslag IB/PVV voor het jaar 2012 opgelegd. Belanghebbende heeft daartegen bezwaar gemaakt, en vervolgens tegen de uitspraak op bezwaar op 30 september 2019 beroep ingesteld bij de rechtbank Den Haag¹. Tussen partijen was voor de rechtbank in geschil of belanghebbende vanaf 1 april 2012 tot en met 31 december 2012 premieplichtig was voor de volksverzekeringen in Nederland. De rechtbank Den Haag oordeelde in haar uitspraak van 20 maart 2020 daarover als volgt:

2.4.

Belanghebbende heeft op 17 februari 2020 bezwaar gemaakt tegen de betreffende A1-verklaring. De SVB heeft naar aanleiding van dat bezwaar de A1-verklaring op 25 juni 2020 ingetrokken. De inspecteur heeft vervolgens de aanslag IB/PVV voor het jaar 2012 ambtshalve verminderd.

2.5.

De inspecteur heeft aan belanghebbende voor het jaar 2013, met dagtekening 26 oktober 2016 een aanslag IB/PVV opgelegd. In die aanslag is € 10.392 geheven aan premie volksverzekeringen.

2.6.

Belanghebbende heeft op 7 december 2017 tegen die aanslag bezwaar gemaakt. Nadat de inspecteur het bezwaar niet-ontvankelijk heeft verklaard wegens termijnoverschrijding, heeft belanghebbende beroep tegen deze beslissing ingesteld bij deze rechtbank. De rechtbank heeft het beroep van belanghebbende ongegrond verklaard².

2.7.

De inspecteur heeft het bezwaar van 7 december 2017 tevens aangemerkt als verzoek om ambtshalve vermindering van de aanslag IB/PVV 2013³. Dat verzoek heeft hij op 20 augustus 2019 bij beschikking afgewezen.

2.8.

Met dagtekening 10 oktober 2019 heeft de inspecteur aan belanghebbende een aanslag IB/PVV opgelegd voor het jaar 2014. In die aanslag is € 10.392 geheven aan premie volksverzekeringen.

2.9.

Belanghebbende heeft bij emailbericht van 17 juni 2020 de inspecteur verzocht om terugbetaling van de premies volksverzekeringen over de jaren 2012 tot en met 2018. De inspecteur heeft dat bericht onder meer aangemerkt als verzoek om ambtshalve vermindering van de aanslagen IB/PVV 2013 en 2014. De inspecteur heeft dat verzoek met dagtekening 18 september 2020 bij beschikkingen afgewezen, met als reden dat de termijn waarbinnen een dergelijk verzoek moet zijn gedaan, was verstreken.

2.10.

Belanghebbende heeft tegen de beschikkingen van 18 september 2020 bezwaar gemaakt. De inspecteur heeft die bezwaren op 20 november 2020 afgewezen.

2.11.

De vraag die voorligt is of belanghebbende het recht op een teruggaaf van de premies volksverzekeringen voor de jaren 2013 en 2014 (nog) kan effectueren. Tussen partijen is niet in geschil dat (i) belanghebbende premies volksverzekeringen heeft betaald voor de jaren 2013 en 2014, (ii) de A1-verklaring voor die periode op 25 juni 2020 is ingetrokken, en (iii) belanghebbende de premies volksverzekeringen dus ten onrechte heeft betaald.

2.12.

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat de premies voor de jaren 2013 en 2014 ten onrechte niet door de inspecteur zijn terugbetaald. Enerzijds stelt hij daartoe dat hij tijdig heeft verzocht om ambtshalve vermindering, nu hij in het beroepschrift tegen de aanslag IB/PVV 2012 namelijk ook de jaren 2013 en 2014 heeft genoemd. Anderzijds voert belanghebbende aan dat de algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn geschonden, en daarom de teruggaaf voor de jaren 2013 en 2014 dient te worden verleend. Tot slot stelt belanghebbende zich op het standpunt dat artikel 45aa van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Uitvoeringsregeling) nietig moet worden verklaard.

2.13.

De inspecteur bestrijdt het standpunt van belanghebbende en stelt dat hij een verzoek om ambtshalve vermindering van de aanslagen heeft gedaan buiten de vijfjaarstermijn van artikel 9.6 van de Wet IB 2001 in combinatie met artikel 45aa van de Uitvoeringsregeling. Daarom kunnen zijn verzoeken niet worden ingewilligd volgens de inspecteur. Er is geen sprake van een verschoonbare termijnoverschrijding en ook niet van schending van enig algemeen beginsel van behoorlijk bestuur op grond waarvan alsnog een teruggaaf moet worden verleend, aldus de inspecteur.

2.14.

De rechtbank stelt voorop dat in beginsel op belanghebbende, die stelt dat aan hem een teruggaaf moet worden verleend, de bewijslast rust om dit aannemelijk te maken.

2.15.

Ingevolge het bepaalde in artikel 9.6 van de Wet IB 2001, in samenhang bezien met artikel 45aa, onder a, van de Uitvoeringsregeling wordt kortgezegd een belastingaanslag niet ambtshalve verminderd indien vijf jaren zijn verstreken na het einde van het kalenderjaar waarop de belastingaanslag betrekking heeft.

2.16.

De onderwerpelijke belastingaanslagen hebben betrekking op de kalenderjaren 2013 en 2014. Dat betekent dat de voornoemde vijfjaarstermijn voor de aanslagen IB/PVV 2013 en 2014 eindigde op 31 december 2018 respectievelijk 31 december 2019.

2.17.

De rechtbank stelt vast dat in ieder geval een verzoek tot ambtshalve vermindering van de aanslagen is ontvangen op 17 juni 2020 (zie 2.9). Die verzoeken zijn dus voor beide aanslagen pas na het verstrijken van de vijfjaarstermijn door de inspecteur ontvangen, en daarmee in beginsel te laat. Dat de SVB pas op 25 juni 2020 op het bezwaar van belanghebbende tegen de A1-verklaring heeft beslist, leidt ook niet tot een verschoonbare termijnoverschrijding. Belanghebbende heeft namelijk ter zitting verklaard dat hij zelf pas in oktober 2019 met de SVB contact heeft opgenomen, en op 17 februari 2020 (formeel) bezwaar tegen de betreffende A1-verklaring heeft gemaakt. Ten tijde van het indienen van het bezwaar bij de SVB was de vijfjaarstermijn voor beide aanslagen dus al verlopen. De inspecteur heeft daarom in zoverre terecht het standpunt ingenomen dat geen ambtshalve verminderingen dienen te worden verleend.

2.18.

2.19.

Daarnaast voert belanghebbende aan dat de inspecteur in strijd met het gelijkheidsbeginsel heeft gehandeld door voor de jaren 2012, 2015 en 2016 de aanslagen IB/PVV wel (ambtshalve) te verminderen, maar voor de jaren 2013 en 2014 niet. De rechtbank stelt voorop dat van schending van het gelijkheidsbeginsel sprake kan zijn indien aannemelijk wordt dat de inspecteur hetzij (I) een beleid heeft gevoerd waarvan ten nadele van belanghebbende is afgeweken, hetzij (II) het oogmerk heeft gehad één of meer andere belastingplichtigen te begunstigen, hetzij (III) in een meerderheid van de met belanghebbende vergelijkbare gevallen in het voordeel van die gevallen een (niet op beleid of begunstiging gebaseerde) fout heeft gemaakt. Met hetgeen belanghebbende heeft gesteld is naar het oordeel van de rechtbank niet aannemelijk geworden dat één van de drie hiervoor onder I tot en met III bedoelde situaties zich hebben voorgedaan. Het beroep op het gelijkheidsbeginsel kan daarom niet slagen.

2.20.

De rechtbank begrijpt voorgaand betoog van belanghebbende zo dat belanghebbende gelet op de behandeling van de andere jaren, voor de jaren 2013 en 2014 er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat de aanslagen voor die jaren ook zouden worden verminderd. Dat betoog kan naar het oordeel van de rechtbank ook niet slagen. Voor de belastingheffing staat ieder jaar in beginsel op zichzelf. Daar komt bij dat voor de betreffende jaren waar belanghebbende naar verwijst de situatie (juridisch) een andere was dan voor de jaren 2013 en 2014. Zo is voor het jaar 2012 een teruggaaf verleend op grond van de door de inspecteur gedane toezegging voor dat jaar en die toezegging is gedaan op het moment dat de aanslag IB/PVV 2012 nog niet onherroepelijk vaststond. Belanghebbende had namelijk tijdig bezwaar en beroep tegen die aanslag ingesteld. Ook de behandeling van de jaren 2015 en 2016 was een andere dan voor de jaren 2013 en 2014, omdat in de eerstgenoemde jaren ten tijde van het verzoek om ambtshalve vermindering (17 juni 2020) de vijfjaarstermijn van artikel 45aa van de Uitvoeringsregeling, in tegenstelling tot de jaren 2013 en 2014, nog niet was verstreken. Belanghebbende mocht aan de behandeling van de aanslagen voor die jaren daarom niet het gerechtvaardigd vertrouwen ontlenen dat de aanslagen IB/PVV 2013 en 2014 ook verminderd zouden worden.

2.21.

2.22.

Ook het betoog van belanghebbende dat hij vertrouwen aan de voornoemde uitspraak van de rechtbank Den Haag kan ontlenen voor de jaren 2013 en 2014, kan hem niet baten. Belanghebbende wijst op het door de Rechtbank Den Haag genoemde arrest van de Hoge Raad waarin kortgezegd is overwogen dat de inspecteur aan een afgegeven A1-verklaring in beginsel gebonden is (zie 2.3). De Hoge Raad heeft echter niet overwogen dat de inspecteur ook buiten de vijfjaarstermijn gebonden is aan de A1-verklaring.

2.23.

Verder is, naar het oordeel van de rechtbank, niet aannemelijk geworden dat het aan de onzorgvuldigheid van de inspecteur is te wijten dat belanghebbende het verzoek om ambtshalve vermindering pas na verloop van vijf jaren na de betreffende aanslagenjaren kon doen. Immers, zoals in 2.22 is overwogen, is de inspecteur gebonden aan de afgegeven A1-verklaring. Het is dan niet onzorgvuldig van de inspecteur dat hij hiervan niet afwijkt zolang de A1-verklaring nog niet is ingetrokken door de SVB. Het zorgvuldigheidsbeginsel is daarom ook niet geschonden.

2.24.

Het onder voornoemde omstandigheden niet verlenen van ambtshalve verminderingen maakt naar het oordeel van de rechtbank overigens ook niet dat sprake is van een schending van één van de overige algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

2.25.

Voor zover belanghebbende tot slot stelt dat de inspecteur, ondanks hetgeen hiervoor is geoordeeld, wel de mogelijkheid had tot toepassing van artikel 65 van de AWR en daar ten onrechte niet toe is overgegaan, slaagt dit evenmin. Uit de tekst van artikel 9.6 van de Wet IB 2001 moet worden afgeleid dat een ambtshalve vermindering van een aanslag IB/PVV uitsluitend geschiedt op de voet van dat artikel, als gevolg waarvan de toepassing van artikel 65 van de AWR is uitgesloten. Bovendien staat tegen besluiten in de zin van artikel 65 van de AWR geen beroep open bij de belastingrechter, zodat dit artikel belanghebbende in deze procedure ook niet kan baten.

2.26.

Gelet op het vorenstaande zijn de beroepen ongegrond verklaard. Aan de behandeling van het verzoek van belanghebbende om toekenning van een rentevergoeding en een dwangsom bij de te verlenen teruggaaf, komt de rechtbank daarom niet toe.

2.27.

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;