Aflevering 11

CCCTB is niet alleen een technisch project, ook andere, zoals legislatieve aspecten spelen een belangrijke rol. In deze bijdrage wordt o.a. aandacht besteed aan de nauwere samenwerkingsvorm, optionaliteit en comitologie. Gezien alle technische en legislatieve problemen is het maar de vraag of alle lidstaten een CCCTB-richtlijn zullen aanvaarden. Daarom worden tot slot nog twee minder vergaande alternatieven besproken.

In deze bijdrage wordt ingegaan op een aantal aspecten samenhangend met consolidatie. Aan de orde komen onderwerpen als de voordelen van consolideren, consolidatie en toerekening, consolidatiegroep en te consolideren inkomsten, voeging en ontvoeging en bijzondere bepalingen daarbij, schuiftransacties, van fiscale eenheid naar consolidatie, minderheidsbelangen, alsmede uitvoering en enige informele aspecten. Er wordt in deze bijdrage niet ingegaan op de vraag of onder huidig recht al aanspraak bestaat op een grensoverschrijdende fiscale eenheid en of optionaliteit een fiscale voorkeursbehandeling inhoudt.

Het door middel van renteaftrek uithollen van de belastinggrondslag is een van de planningsinstrumenten in de (internationale) belastingadviespraktijk. In vele landen hebben de fiscale wetgevers daarom renteaftrekbeperkingen ingevoerd ter bescherming van de belastinggrondslag. Daarbij is het steeds van belang een balans te vinden tussen 1. de gerechtvaardigde wens om grondslaguitholling tegen te gaan, 2. het creëren of handhaven van een aantrekkelijk fiscaal vestigingsklimaat en 3. het tot stand brengen van een uitvoerbare wetgeving. Ook in een regeling voor een CCCTB zal de renteaftrek een niet onbelangrijke plaats innemen. In deze bijdrage wordt geïnventariseerd hoe binnen de CCCTB kan worden omgegaan met renteaftrek en renteaftrekbeperkingen.

Voor een doeltreffende werking van de beoogde communautaire belastinggrondslag is het van belang hoe wordt omgegaan met inkomende en uitgaande inkomens- en kapitaalstromen. In deze bijdrage wordt stilgestaan bij de behandeling van deze stromen in de tot stand te komen CCCTB-regelgeving, waarbij aandacht wordt besteed aan de verhouding tot het primaire EG-recht en bestaande belastingverdragen. Hieruit blijkt dat nog veel onbeantwoorde vragen bestaan over de internationale aspecten van de CCCTB en dat botsingen met het gemeenschapsrecht en belastingverdragen het succes van de CCCTB kan begrenzen.

In CCCTB wordt eerst de geconsolideerde winst van de groep bepaald. Vervolgens moet de winst over de groepsonderdelen verdeeld worden op basis van nader vast te stellen verdeelsleutels. In deze bijdrage wordt ingegaan op de voorstellen inzake de verdeelsleutels en mogelijke alternatieven en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn voor de lidstaten.

In een themanummer over de CCCTB mag een bijdrage over de gemeenschappelijke grondslag zelf natuurlijk niet ontbreken. Vooruitlopend op een conceptrichtlijn heeft de CCCTB-werkgroep van de Europese Commissie de hoofdlijnen van een communautair winstbepalingsstelsel uit de doeken gedaan. Dat stelsel maakt evenals het Nederlandse winstbepalingsstelsel onderscheid tussen een ‘totaalwinst’-element en een ‘jaarwinst’-element. Anders dan ons ‘open’ en ‘dynamische’ jaarlijkse winstbepalingssysteem aan de hand van goed koopmansgebruik, kiest de CCCTB-werkgroep voor een set van gedetailleerde winstbepalingsregels. In deze bijdrage worden de kenmerken van de gemeenschappelijke heffingsgrondslag onder de loep genomen alsmede de regels omtrent de jaarlijkse vaststelling van de grondslag, zoals waarderingsregels voor voorraden en onderhanden werken, afschrijvingsregels en regels voor de vorming van voorzieningen.