Aflevering 7-8

Het uiteenvallen van de Nederlandse Antillen per 10 oktober 2010 heeft, op fiscaal gebied, geen directe gevolgen voor Aruba. De fiscale ontwikkelingen op de eilanden van de voormalige Antillen hebben er echter wel voor gezorgd dat op Aruba kritisch gekeken wordt naar het huidige belastingstelsel. In deze bijdrage zal worden gekeken welke maatregelen in de afgelopen jaren zijn genomen om, onder andere, aan de internationale maatstaven te kunnen voldoen of om invulling te geven aan de adviezen van internationale organisaties.Onder andere het Internationale Monetaire Fonds (IMF), de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de Europese Unie (EU). Hiertoe wordt eerst een globaal overzicht gegeven van een aantal van de wijzigingen die zijn ingevoerd tijdens de introductie van het Nieuw Fiscaal Raamwerk (NFR) in 2003 en 2006. Vervolgens wordt een aantal latere wijzigingen besproken waarna een aantal voorstellen wordt gedaan om het Arubaanse belastingsysteem te moderniseren en concurrerender te maken. Afgesloten wordt met de laatste internationale ontwikkelingen en een conclusie.

Als gevolg van de staatkundige wijzigingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden zijn de Nederlandse Antillen per 10 oktober 2010 opgehouden te bestaan als apart land binnen het Koninkrijk. Curaçao en Sint Maarten hebben sinds die datum een autonome status (‘status aparte’) als land binnen het Koninkrijk der Nederlanden gekregen. Bonaire, Sint Eustatius en Saba (hierna: ‘de BES-eilanden’) zijn een directe band met Nederland aangegaan en vormen ieder een openbaar lichaam binnen het Nederlandse staatsbestel.

De BES-eilanden hebben na 10-10-10 nog steeds de LGO-status en niet de UPG-status. Hierdoor zijn de interne markt- en staatssteunregels in beginsel niet van toepassing. De afwezigheid van BES-winstbelasting vormt daarom geen verboden staatssteun. Desalniettemin zouden de vrijheid van vestiging, de Moeder-dochter- en Fusierichtlijn van toepassing kunnen zijn op BES-vennootschappen die in ‘Europees Nederland’ zijn gevestigd, omdat het BES-vennootschapsrecht kwalificeert als Nederlands recht. Om dezelfde reden zouden die richtlijnen eveneens van toepassing kunnen zijn op Nederlandse nv’s/bv’s die op de BES-eilanden zijn gevestigd en onderworpen zijn aan de Opbrengstbelasting. Heffing daarvan zou bij een dividenduitkering, respectievelijk fusie achterwege moeten blijven.

Als gevolg van de staatkundige hervorming van de Nederlandse Antillen is het voormalige eilandgebied Sint Maarten per 10 oktober 2010 een fiscaal autonoom land geworden binnen het Koninkrijk. Het verkrijgen van deze ‘status aparte’ brengt onder meer mee dat een algehele belastingherziening noodzakelijk is om de fiscale wet- en regelgeving, die gold voor de Nederlandse Antillen, aan te passen naar de nieuwe situatie. Vanuit de politiek is de wens uitgesproken dat een werkgroep dient te worden ingesteld die een studie zou moeten verrichten naar verschillende scenario’s voor een mogelijk in te voeren gemoderniseerd belastingstelsel dat beter aansluit op de economie van het land Sint Maarten.

1. InleidingIn dit artikel wordt stilgestaan bij de door de wetgever gemaakt keuzes bij de totstandkoming van het fiscale stelsel dat vanaf 1 januari 2011 geldt op de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Binnen het Koninkrijk der Nederlanden (hierna: het Koninkrijk) bestaan sinds kort vier fiscaal autonome landen en vijf fiscale stelsels. Vanuit die vier landen – Nederland, Curaçao, Aruba en Sint Maarten – worden zowel onderling als met alle andere landen op de wereld economische relaties onderhouden. Daaruit volgt dat regels ter voorkoming van dubbele belasting voor alle vier de landen van aanzienlijk belang zijn.

Hoewel dit MBB-themanummer vooral gericht is op fiscalisten in alle landen van het Koninkrijk der Nederlanden en de fiscaliteit bij de staatkundige herinrichting daarvan die op 10 oktober 2010 werd gerealiseerd nauwelijks aandacht kreeg, lijkt het nuttig in dit voorwoord enige aandacht te besteden aan deze herstructurering. Immers, fiscalisten hebben nu niet langer te maken met drie stelsels en één Rijkswet voor de oplossing van conflicten en dubbele belasting, maar met vijf stelsels en mogelijk 10 onderlinge regelingen. Het wordt er niet eenvoudiger op, maar dat is voor de meeste fiscalisten goed nieuws.