Aflevering 9

Op 29 november 2011 werd het gezamenlijke jaarverslag van de verzoekschriftencommissies over 2010-2011 aangeboden aan de Voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal. Dit jaarverslag betreft de werkzaamheden van deze commissies in het vergaderjaar 2010-2011.Bij brief van de Nationale ombudsman van 21 maart 2012 is diens Verslag 2011 aangeboden. Dit verslag draagt als titel ‘Een vertrouwde overheid’. Het verslag biedt onder meer een verantwoording van de werkzaamheden van de Nationale ombudsman in 2011. In 2011 ontving dit hoge college van staat bijna 14.000 klachten en nagenoeg 30.000 telefoontjes en e‑mails van burgers over problemen met de overheid.

Een ‘voucher’ is inmiddels een bekend fenomeen. Het begrip ‘voucher’ wordt veelal gebezigd bij marketingconcepten waarbij consumenten tegen aantrekkelijke tarieven goederen of diensten kunnen aanschaffen of kortingen dan wel terugbetalingen kunnen ontvangen. In deze context wordt, digitaal of fysiek, al dan niet tegen vergoeding, een ‘bewijs van deelname’ overgelegd: de voucher.Het voorstel van de Commissie van 10 mei 2012, COM(2012) 206 final, beschrijft een voucher als ‘een instrument dat recht geeft op afname van goederen en diensten, dan wel op een prijskorting of terugbetaling in verband met een levering van goederen of diensten, in combinatie met een overeenkomstige verplichting om aan dit recht te voldoen’. De auteurs besteden in deze bijdrage aandacht aan de btw-behandeling van vouchers. Zij doen dit aan de hand van de volgende vraagstelling: ‘Is de btw-behandeling van vouchers in alle gevallen “complex en onduidelijk”De algemene opvatting is dat de btw-behandeling van vouchers complex en onduidelijk is. Er wordt met enige regelmaat gepleit voor harmonisatie door middel van introductie van nieuwe btw-regels voor vouchers. Zie o.a. het voorstel van 10 mei 2012, COM(2012) 206 final), paragraaf 1. of bieden de Btw-richtlijnBtw-richtlijn 2006/112/EG, voorheen de Zesde Richtlijn 1977/388/EEG. en de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie voldoende aanknopingspunten?’Deze bijdrage is als volgt opgebouwd. Allereerst zullen de auteurs het btw-speelveld voor vouchers in kaart brengen om vervolgens nader in te gaan op de vastgestelde basisvormen. Aan de hand van de Btw-richtlijn, arresten van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ EU), het voorstel van de Europese Commissie (hierna: Commissie) van 10 mei 2012 over de btw-behandeling van vouchers en de huidige praktijk, worden de vastgestelde basisvormen nader ingevuld. Tot slot gaan zij in op de hiervoor geformuleerde vraagstelling.

In deze beschouwing staan enkele aspecten van de fiscale vaststellingsovereenkomst centraal. Deze rechtsfiguur bevindt zich op het grensgebied waar belastingrecht en privaatrecht elkaar ontmoeten.

Recent heeft de staatssecretaris van Financiën een ‘Notitie belastingplicht overheidsbedrijven’ naar de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer gezonden. In deze notitie worden de gevolgen van de zogenoemde ondernemingsvariant geïnventariseerd. In de begeleidende brief trekt de staatssecretaris zijn conclusies met betrekking tot deze inventarisatie door direct een andere oplossing voor te stellen: een indirecte ondernemingsvariant, vergezeld van flankerende maatregelen. Reden genoeg om uitgebreid stil te staan bij de mogelijke wijzigingen van deze regelgeving. In dit artikel ga ik kort in op de wettelijke regeling voor overheidsbedrijven en datgene wat aan deze notitie vooraf ging (§ 1). In § 2 vat ik kort de notitie samen. In § 3 beschrijf ik de door de staatssecretaris voorgestelde oplossingsrichting waarna ik in § 4 de meest in het oog springende gevolgen hiervan behandel. In § 5 verken ik of de ondernemingsvariant toch kan worden ingevoerd door aan te sluiten bij het ondernemersbegrip uit de btw. Ik sluit af met een samenvatting en mijn conclusies.

Begin dit jaar verscheen het Witboek Een agenda voor adequate, veilige en duurzame pensioenenBrussel, 16.2.2012 COM(2012) 55 final. (hierna: Witboek). Ongeveer anderhalf jaar eerder was het Groenboek naar adequate, houdbare en zekere Europese pensioenstelselsGroenboek naar adequate, houdbare en zekere Europese pensioenstelsels, Brussel, 7.7.2010 COM(2010) 365 definitief. (hierna: Groenboek) als consultatiedocument gepubliceerd. De reacties op beide documenten variëren van ‘een uiterst belangrijk document’ tot ‘een gemiste kans’.Wij beschouwen beide documenten als belangrijk en richtinggevend voor de pensioenstelsels in de Europese Unie en de rol die Brussel voor zich ziet weggelegd. Het Witboek geeft als het ware een houtskoolschets voor de pensioenstelsels in de Europese Unie (hierna: EU).