Aflevering 1

In het regeerakkoord/gedoogakkoord van het kabinet-Rutte I van 14 oktober 2011 viel weinig fiscaals te onderkennen.Zie hierover ‘Het regeerakkoord van het kabinet Rutte’, dr. M.P. van der Hoek, MBB 2011 nr. 2. De ‘Fiscale Agenda’ was vooral gericht op een eenvoudiger, meer solide en fraudebestendig belastingstelsel. Nadat met het Belastingplan 2012 een behoorlijk deel van de Fiscale Agenda al gerealiseerd was, Kamerstukken 32 740, nr. 10 van 3 februari 2012. kwam in het overleg met de Tweede Kamer de vraag op hoe nu verder een eenvoudiger, meer solide en fraudebestendiger inkomstenbelasting en toeslagen vormgegeven zouden kunnen worden. De Commissie-Van Dijkhuizen is op 17 februari 2012 ingesteld.Voor de opdracht en samenstelling zie Kamerstukken 32 740, nr. 11 van 9 februari 2012. Kort daarna bleek dat een nieuwe ronde van forse bezuinigingen noodzakelijk was. De PVV weigerde Rutte I nog langer te gedogen met als gevolg dat nieuwe Tweede Kamerverkiezingen noodzakelijk werden. Maar de Europese begrotingsregels eisen bij een overschrijding van de 3%-norm maatregelen tot verlaging van het begrotingstekort onder de 3%-norm. Gelukkig kregen VVD en CDA op dat moment steun van D66, GroenLinks en ChristenUnie, de zgn. Kunduz-coalitie.

Sinds 2005 zet de Belastingdienst in aanvulling op het traditionele belastingtoezicht in op horizontaal toezicht. Aanvankelijk was horizontaal toezicht met name gericht op zeer grote ondernemingen. Sinds 2008 worden echter ook afspraken gemaakt met middelgrote ondernemingen en vindt ook het midden- en kleinbedrijf steeds vaker zijn weg naar horizontaal toezicht via fiscale en financiële dienstverleners. In de winter van 2011/2012 evalueerde de Commissie Horizontaal Toezicht Belastingdienst het horizontaal toezicht en deed in juni 2012 verslag in haar rapport: ‘Fiscaal toezicht op maat. Soepel waar het kan, streng waar het moet’. In het licht van dit rapport gaat de auteur nader in op de vraag of fiscale grensverkenning binnen een convenant horizontaal toezicht mag. De auteur komt tot de conclusie dat dit moet kunnen, mits de belastingplichtige volledige openheid van zaken geeft over de fiscaal relevante feiten en omstandigheden, en de Belastingdienst niet reageert met de dreiging het convenant te beëindigen, maar met de belastingplichtige in overleg treedt en niet alleen de Belastingdienst maar ook de belastingplichtige zich bij de beoordeling van de fiscaal relevante feiten en omstandigheden laten leiden door de kracht van het betere argument binnen de grenzen die wet- en regelgeving stellen.

In deze bijdrage wordt na een uiteenzetting van de economische vooruitzichten ingegaan op de ombuigingen en intensiveringen van de uitgaven volgens het regeerakkoord Rutte II. Vervolgens wordt een aantal voorbeelden van beleidsfouten uit het verleden en uit het heden uiteen gezet, waarna het artikel wordt afgesloten met een samenvatting.

Het netwerk van belastingverdragen beoogt dubbele belasting weg te nemen. Zeer vermogende particulieren en multinationals zoeken de verschillen tussen de belastinggrondslagen en -tarieven van landen op. In deze bijdrage wordt ingegaan op deze mismatches en een oproep gedaan aan landen en internationale organisaties om deze excessieve gedragingen door internationale afspraken te neutraliseren.

Per 1 januari 2013 is IAS 19R, de aangepaste IFRS-standaard voor de verwerking van pensioenverplichtingen in de jaarrekening, in werking getreden. Met name voor beursgenoteerde ondernemingen met een definedbenefitregeling zijn de gevolgen van IAS 19R op het eigen vermogen substantieel. Daarnaast is de inwerkingtreding van IAS 19R van invloed op de verschillen tussen de verwerking van pensioenverplichtingen in de jaarrekening die is opgesteld volgens IFRS, de jaarrekening die is opgesteld volgens RJ en de fiscale ‘jaarrekening’. Het bestaan van bovengenoemde verschillen lijkt op het eerste gezicht niet logisch omdat de omvang van het op te bouwen pensioen in beginsel vaststaat bij de aanvang van de opbouw. In deze bijdrage worden de overeenkomsten en verschillen tussen IAS 19R, RJ 271 en de fiscale regelgeving geanalyseerd en worden concrete aanbevelingen gedaan tot het wijzigen van wet- en regelgeving.