Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 31-10-2023, ECLI:NL:GHSHE:2023:3802, BKDH-21/00606 tot en met BKDH-21/00608

Artikel 3, lid 2, Wet Vpb is per 1 januari 2012 bij het Belastingplan 2012 ingevoerd. In de Memorie van Toelichting van het Belastingplan (Kamerstukken II, 33 003, nr. 3, 2011/2012, blz. 81 en 82) is met betrekking tot dit artikel het volgende opgemerkt:

De rechtbank stelt voorop dat in dit geval partijen niet van mening verschillen over de omstandigheid dat belanghebbende een discretionair bestuur heeft. Dat betekent dat belanghebbende niet transparant is op grond van de omstandigheid dat haar oprichter of zijn opvolgers kunnen beschikken over haar vermogen als ware het hun eigen vermogen[1]. Belanghebbende betoogt dat zij transparant is omdat zij op grond van artikel 2:14a Wet IB 2001 wordt beschouwd als een afgezonderd vermogen waardoor het vermogen wordt toegerekend aan haar oprichter(s). Dit betoog gaat eraan voorbij dat voor de vennootschapsbelasting een zelfstandige toets moet worden toegepast die los staat van artikel 2:14a Wet IB 2001. Verder is deze bepaling op grond van artikel 2:14a, lid 7, Wet IB 2001 in de onderhavige jaren niet van toepassing wanneer de bezittingen en schulden alsmede de opbrengsten en uitgaven waarvoor het afgezonderd particulier vermogen wordt betrokken in een belasting naar de winst die resulteert in een naar Nederlandse begrippen reële heffing. Of daarvan sprake is hangt af van de vraag of belanghebbende op grond van artikel 3 Wet Vpb belastingplichtige is voor de vennootschapsbelasting. De rechtbank zal die vraag daarom nu eerst beantwoorden.

Belanghebbende is een naar Curaçaos recht opgerichte rechtspersoon en valt daarom onder artikel 3, lid 1, letter a Wet Vpb. Zij valt daarom als buitenlandse belastingplichtige onder de Nederlandse vennootschapsbelasting tenzij zij vergelijkbaar is met naar Nederlands recht opgerichte stichting of vereniging. Wanneer dat geval het geval is, staat vast dat belanghebbende geen onderneming drijft en op grond van artikel 3, lid 2 Wet Vpb niet aan de vennootschapsbelasting onderworpen is.

Belanghebbende betoogt dat zij met name vergelijkbaar is met een bijzondere vorm van een stichting, namelijk een stak, en dat zij daarom wel vergelijkbaar is met een naar Nederlands recht opgerichte stichting. Dit betoog gaat niet op omdat een stak de aandelen waarvan zij certificaten heeft uitgegeven ten titel van beheer houdt en niet voor zichzelf. Een stak schendt niet het uitkeringsverbod wanneer zij dividenduitkeringen aan de certificaathouders doorgeeft, omdat de stak verplicht is die dividenduitkeringen door te betalen op grond van die rechtsverhouding. Dit betekent dat belanghebbende niet vergelijkbaar is met een naar Nederlands recht opgerichte stichting en dat zij onder artikel 3, lid 1, letter a, Wet Vpb valt. Zij is dus buitenlands belastingplichtige voor de vennootschapsbelasting.

Uit de wetsgeschiedenis bij artikel 3, lid 2 Wet Vpb volgt, naar het oordeel van de rechtbank, geen andere vergelijking dan de rechtbank hiervoor in 4.6 en 4.7 heeft toegepast. De rechtbank volgt belanghebbende niet in haar betoog dat de wetgever zou hebben bedoeld een buitenlandse stichting die uitsluitend onroerende zaken in Nederland houdt, onder de beperkte buitenlandse belastingplicht te begrijpen.

Belanghebbende betoogt verder dat door buitenlandse entiteiten als de onderhavige in de heffing van de vennootschapsbelasting te betrekken, mogelijk strijd ontstaat met de EU-regelgeving, in het bijzonder met het vrij verkeer van kapitaal, omdat zij als buitenlandse stichting eerder in de heffing wordt betrokken. Deze klacht die verder niet is onderbouwd, faalt. Aangezien belanghebbende niet vergelijkbaar is met een naar Nederlands recht opgerichte stichting, ziet de rechtbank niet in op welke grond er sprake is van discriminatie.

Belanghebbende betoogt dat haar ten onrechte verzuimboetes zijn opgelegd omdat zij naar haar opvatting niet belastingplichtig was in 2013, 2014 en 2015 en dat zij daarom op grond van het arrest van 27 maart 1996[2] de aangiftebiljetten oningevuld mocht terugzenden. De inspecteur stelt daartegenover dat belanghebbende is uitgenodigd, herinnerd en aangemaand en dat de aangiften vennootschapsbelasting voor 2013, 2014 en 2015 niet zijn ingediend.

Belanghebbende heeft van de verzending van de aangiftebiljetten geen stukken overgelegd. Naar het oordeel van de rechtbank is belanghebbende, nu zij zich op verzending van de biljetten beroept, de aangewezen partij om daarvan enige onderbouwing aan te voeren. Zonder een begin van die onderbouwing acht de rechtbank niet aannemelijk dat belanghebbende de aangiftebiljetten oningevuld heeft teruggezonden en daarbij uitdrukkelijk en gemotiveerd heeft aangegeven waarom zij niet belastingplichtig is. Belanghebbende was daarom in 2013, 2014 en 2015 in verzuim.

Tot slot vormt de duur van de procedure aanleiding voor de rechtbank om de verzuimboeten ambtshalve te matigen, omdat sprake is van overschrijding van de redelijke termijn van twee jaar voor de bezwaar- en beroepsfase. Hof Amsterdam heeft uitgangspunten vastgesteld voor de matiging van een boete indien sprake is van overschrijding van de redelijke termijn, de rechtbank zal daarvan uitgaan.[3] De inspecteur heeft de aanslagen opgelegd op 6 augustus 2016 (2013), 13 augustus 2016 (2014) en 29 oktober 2016 (2015). De redelijke termijn is daarom overschreden met een periode van meer dan twee jaar, waardoor de verzuimboeten worden gematigd met 20% naar boeten van elk € 2.111.

Gelet op het vorenstaande is het beroep ongegrond. De ambtshalve vermindering van de verzuimboeten maakt niet dat de beroepen gegrond zijn en leidt evenmin ertoe dat belanghebbende in aanmerking komt voor vergoeding van de proceskosten en het griffierecht (zie Hoge Raad 16 september 2011, nr. 10/03571, ECLI:NL:HR:2011:BP8053).