Rechtbank Gelderland, 03-06-2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:2089, AWB - 16 _ 4383

1. Eiseres handelt in auto’s van verschillende, overwegend exclusieve, merken. Eiseres is geen erkende dealer. Zij heeft in [Q] (Dld.) de vennootschap naar Duits recht [M] GmbH (hierna: [M] ) opgericht. Deze vennootschap koopt auto’s in, die via eiseres aan Nederlandse klanten worden doorverkocht.

2. Aan eiseres is krachtens artikel 8 van de Wet op de belastingen van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (hierna: Wet BPM) vergunning verleend om per tijdvak van een kalendermaand aangifte te doen.

3. Over de maand augustus 2004 heeft eiseres aangifte voor de BPM gedaan ter zake van vijftien auto’s. Deze hebben een datum eerste toelating in het buitenland.

Het betreft de navolgende auto’s:

4. Eiseres heeft, aan de hand van de data eerste toelating en de tabel bij artikel 10 van de Wet BPM (versie 2004), kortingspercentages toegepast ter zake van de auto’s en daarop de aangifte gebaseerd. Dit betreft de volgende kortingen en bedragen:

5. Eiseres heeft onderhandelingsgesprekken gevoerd met [N] (hierna: [N] ), inspecteur van de Belastingdienst, over onder meer de belastingjaren 2004 tot en met 2010. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in uitspraken van 8 januari 2019 (ECLI:NL:GHARL:2019:12 en ECLI:NL:GHARL2019:13) delen van door eiseres in die procedures overgelegde transcripties opgenomen. De rechtbank verwijst voor de inhoud daarvan naar die uitspraken.

6. In geschil is of eiseres tot het juiste bedrag BPM heeft voldaan. Met name is in geschil of eiseres gebruik mag maken van taxaties en/of koerslijsten ter bepaling van de afschrijving van de auto’s. Voor zover eiseres van een auto zowel een taxatie als een koerslijst heeft overgelegd beroept zij zich primair op de laagste waarde, subsidiair op de waarde die volgt uit de andere methode.

7. In 2004 schreef de Wet BPM voor dat met betrekking tot gebruikte personenauto’s de belasting werd berekend met inachtneming van de vermindering die volgde uit de afschrijvingstabel die in artikel 10, tweede lid, van de Wet BPM was opgenomen. Deze tabel houdt alleen rekening met tijdsverloop sinds eerste ingebruikneming.

8. Op grond van het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ) in de zaak Gomes Valente (HvJ 22 februari 2001, C-393/98, ECLI:EU:C:2001:109) en het arrest van de Hoge Raad van 6 december 2002, ECLI:NL:HR:2002:AE4811, was duidelijk dat een dergelijk systeem in strijd met artikel 90 van het EG-verdrag (thans artikel 110 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, hierna: VWEU) was. Dit heeft geleid tot een goedkeuring van de staatssecretaris van Financiën van 3 december 2003, nr. DGB2003/6752M, Stcrt. 2003,238 (hierna: de goedkeuring van 3 december 2003). Daarin is - vooruitlopend op een wetswijziging - onder voorwaarden en beperkingen goedgekeurd dat indien bij eerste registratie in Nederland van een in het buitenland geregistreerd gebruikt motorrijtuig blijkt dat het werkelijke afschrijvingspercentage hoger is dan het percentage volgens de tabel, het hogere afschrijvingspercentage wordt gebruikt om het verschuldigde bedrag aan BPM te bepalen. In de goedkeuring is onder meer als voorwaarde opgenomen dat de aangever op het aangifteformulier een beroep doet op die goedkeuring. Ook moet de aangever het motorrijtuig op verzoek van de inspecteur beschikbaar houden voor nadere controle en/of hertaxatie. De aangever kan de hoogte van de afschrijving aantonen aan de hand van ofwel een in de branche algemeen gebruikelijke koerslijst zoals die wordt gehanteerd voor de verkoop aan particulieren in Nederland, ofwel een recent taxatierapport van een onafhankelijke deskundige dat is toegesneden op de waarde bij verkoop aan particulieren in Nederland.

9. De goedkeuring van 3 december 2003 heeft de basis gevormd voor de wijzigingen die in latere jaren in de Wet BPM zijn opgenomen (met name de wijziging per 1 februari 2007). Over de desbetreffende systematiek heeft de Hoge Raad enkele arresten gewezen die bij de beoordeling van dit beroep van belang zijn.

10. Uit het arrest van de Hoge Raad van 10 juli 2009, ECLI:NL:HR:2009:BJ2012, volgt dat artikel 110 van het VWEU eraan in de weg staat dat bij de vaststelling van de afschrijving van de gebruikte auto de waarde wordt vermeerderd met een handelsmarge. Er moet dus worden uitgegaan van de inkoopwaarde in plaats van de verkoopwaarde.

11. Uit de arresten van de Hoge Raad van 18 maart 2016, ECLI:NL:HR:2016:421 en ECLI:NL:HR:2016:422, volgt dat het is toegestaan bij het aanwenden van rechtsmiddelen te kiezen voor een andere in of bij de wet voorziene methode ter bepaling van de afschrijving dan waarvan bij de aangifte is uitgegaan, dan wel een beroep te doen op gegevens die bij de aangifte niet zijn gebruikt voor de berekening van de BPM, mits voor het vaststellen van de juistheid ervan geen nadere controle van het voertuig nodig is en vergelijking van de aangedragen gegevens met de bij de aangifte gebruikte gegevens volstaat.

12. In het arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1695, is beslist dat voor het antwoord op de vraag of een vermindering op de BPM kan worden toegepast, beslissend is in welke staat (nieuw of gebruikt) de auto verkeert op het tijdstip van de registratie in het kentekenregister. Deze maatstaf heeft ook te gelden als een nieuwe auto in het buitenland is afgeleverd aan een in Nederland gevestigde (rechts)persoon en die Nederlandse (rechts)persoon degene is die het motorrijtuig voor het eerst in gebruik neemt. Uit het objectieve karakter van deze maatstaf vloeit voort dat de intentie waarmee dit heeft plaatsgevonden voor de beoordeling van de staat van het motorrijtuig niet ter zake doet.

13. In onderdeel 7.5 van de Leidraad belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (besluit VB 92/2876, Stcrt. 1993/1, hierna: de Leidraad) is een regeling getroffen voor het tarief voor gebruikte motorrijtuigen. In het derde lid van dit onderdeel is opgenomen dat als gebruikte motorrijtuigen worden aangemerkt motorrijtuigen waarvoor door de (toen nog) Rijksdienst voor het Wegverkeer (thans Dienst Wegverkeer) een datum is vastgesteld waarop het motorrijtuig in het verleden tot het verkeer is toegelaten en motorrijtuigen waarvoor een kenteken is toegekend, afgegeven en gedateerd en op naam is gesteld.

14. Uit het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009, ECLI:NL:HR:2009:BI5100, volgt dat een auto die Unierechtelijk als nieuwe auto heeft te gelden tegelijk op grond van de Leidraad als gebruikt kan worden aangemerkt. Heffing op grond van de (gunstigere) Leidraad leidt dan niet tot schending van het Unierecht. Mede gelet op de arresten van de Hoge Raad van 14 september 2012, ECLI:NL:HR:2012:BX7199, en 27 januari 2017, ECLI:NL:HR:2017:79, dient dit naar het oordeel van de rechtbank aldus te worden gelezen dat Unierechtelijk sprake is van een gebruikte auto als die feitelijk is gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld blijken uit de kilometerstand of gebruikssporen. Omdat de Wet BPM geen definitie kent van het begrip “gebruikt”, moet dat zoveel mogelijk in overeenstemming met het Unierecht worden uitgelegd. De tekst in de Leidraad kan in zoverre als goedkeurend beleid worden beschouwd waarbij - in uitbreiding op het voorgaande - voor het aanmerken van een auto als een gebruikte auto voldoende is dat sprake is van een eerdere registratie van de auto.

15. De rechtbank is van oordeel dat het voorgaande meebrengt dat alle auto’s met een eerdere registratie in het buitenland als gebruikt dienen te worden aangemerkt op grond van de Leidraad. Hierdoor bestaat voor al die auto’s recht op een afschrijving, die ten minste gelijk is aan de afschrijving op grond van de tabel. Op grond van de goedkeuring van 3 december 2003 mocht eiseres een beroep doen op koerslijsten of taxaties.

16. Naar het oordeel van de rechtbank is het eiseres ook toegestaan nog in de beroepsfase koerslijsten over te leggen van de auto’s, mits de gegevens die daarvoor zijn gebruikt zijn te herleiden uit het aangiftedossier. De rechtbank sluit daarvoor aan bij de arresten van de Hoge Raad van 18 maart 2016. Weliswaar gaan die over uitleg van artikel 9, (thans) negende lid, van de Wet BPM en is die bepaling (toen nog als zevende lid) pas in 2012 ingevoerd, maar voordien stelde de Leidraad al de voorwaarde dat de keuze voor de koerslijst bij de aangifte moest worden gedaan. Daarom zijn deze arresten toch van belang. Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009 is een dergelijke voorwaarde niet in strijd met het Unierecht als Unierechtelijk sprake is van nieuwe auto’s, maar de rechtbank is van oordeel dat de arresten van 18 maart 2016 ruimte laten om ook in een interne situatie te oordelen dat dit voorschrift is gegeven vanuit het oogpunt dat controle van de juistheid van de gegevens mogelijk moet zijn. Het komt de rechtbank kunstmatig voor eenzelfde regeling verschillend uit te leggen, afhankelijk van de vraag of deze Unierechtelijk moet worden getoetst of niet. Met andere woorden: ook als het Unierecht niet speelt, kan de bepaling dat de gegevens bij de aangifte moeten worden verstrekt en dat de keuze voor de koerslijst bij de aangifte moet worden gedaan aldus worden gelezen dat geen nadere controle nodig moet zijn. Als de juistheid van de nadere gegevens volgt uit de bij de aangifte overgelegde stukken, is overlegging van nadere gegevens en een (al dan niet subsidiair) beroep op een koerslijst dus toegestaan. In zoverre hoeft de rechtbank niet in te gaan op de discussie over toezeggingen door [N] . Ook zonder toezeggingen heeft eiseres de mogelijkheid een grotere afschrijving dan volgt uit de toepassing van de tabel te onderbouwen.

17. Voor de eerste veertien auto’s heeft eiseres bij de aangifte taxaties overgelegd. De taxatierapporten vermelden zowel een verkoopwaarde als een inkoopwaarde. Eiseres heeft daarnaast van een groot aantal auto’s koerslijsten van [O] overgelegd (voor deze zaak: nummers 66 tot en met 70, 72 en 74 tot en met 78, corresponderend met auto’s 1 tot en met 5, 7 en 9 tot en met 13). Voor een deel van de auto’s bleek het niet mogelijk een koerslijst te genereren. Ter zake van die auto’s heeft eiseres de heer [P] van [a] per e-mail gevraagd individuele waarden te bepalen. Dit heeft geleid tot een overzicht met vermelding van handelswaarden van die auto’s, voor zover dat mogelijk bleek (auto’s 6 en 8, per abuis genummerd 72 en 74). De rechtbank leidt uit de overgelegde koerslijsten af dat deze de handelsinkoopwaarde weergeven. Dit volgt uit het feit dat wordt gesproken over “verwachte innamegegevens”. Eiseres heeft dit ter zitting ook bevestigd. Aangezien de waardebepalingen van [P] dienen als (vervanging van de) koerslijst voor de auto’s waarvoor geen koerslijst kon worden gegenereerd, gaat de rechtbank ervan uit dat ook die waardebepalingen handelsinkoopwaarden weergeven.

18. De goedkeuring van 3 december 2003 schrijft bij gebruikmaking van een taxatierapport voor dat de opgegeven waarde gerelateerd dient te zijn aan de waarde bij verkoop aan particulieren in Nederland, rekening houdend met eventuele accessoires. De goedkeuring van 3 december 2003 schrijft ook bij gebruikmaking van een koerslijst voor dat sprake is van een in de branche algemeen gebruikelijke koerslijst zoals die wordt gehanteerd voor de verkoop aan particulieren in Nederland. Eiseres stelt zich op het standpunt dat gelet op de jurisprudentie echter dient te worden uitgegaan van inkoopwaarden.

19. De rechtbank volgt eiseres slechts gedeeltelijk in deze stelling. Voor zover sprake is van auto’s die Unierechtelijk als nieuw worden beschouwd is heffing op grond van de Leidraad per definitie niet in strijd met het Unierecht. Op grond van het Unierecht zou immers de volledige BPM geheven mogen worden. Dit volgt uit het hiervoor genoemde arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009. De Leidraad mag voor die auto’s dus ook uitgaan van de verkoopwaarde in plaats van de inkoopwaarde. Eiseres heeft ter zitting gesteld dat een auto die op grond van de Leidraad als gebruikt wordt aangemerkt, Unierechtelijk moet worden vergeleken met tweedehands auto’s. De Hoge Raad heeft in het arrest van 29 mei 2009 echter anders geoordeeld. Gerechtshof Arnhem heeft in een uitspraak van 24 april 2012, ECLI:NL:GHARN:2012:BW6248, eveneens geoordeeld dat de beste referentieauto een nieuwe auto kan zijn. De Hoge Raad heeft het desbetreffende cassatieberoep verworpen (Hoge Raad 22 maart 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ5058). De rechtbank ziet daarom geen aanleiding eiseres op dit punt te volgen. Dat de Hoge Raad in het arrest van 10 juli 2009 heeft geoordeeld dat moet worden uitgegaan van de inkoopwaarde, heeft slechts gevolgen voor de auto’s die Unierechtelijk als gebruikt worden beschouwd. Voor die auto’s dient het voorschrift over de hantering van de verkoopwaarde buiten beschouwing te blijven, omdat de regeling in zoverre in strijd is met het Unierecht. Voor de opheffing van de strijd met het Unierecht is het niet nodig ook voor Unierechtelijk als nieuw te beschouwen auto’s uit te gaan van de handelsinkoopwaarde.

20. Een auto is Unierechtelijk nieuw als deze na de vervaardiging ervan niet of nauwelijks in gebruik is geweest. Naar het oordeel van de rechtbank geldt dit voor auto’s 1, 2, 4 tot en met 11 en 13. Deze auto’s hebben over het algemeen minder dan 200 kilometer op de teller, in enkele gevallen wat meer (tot maximaal 523 kilometer). Ook zijn ze maar kort in het buitenland geregistreerd geweest. Eiseres heeft geen feiten gesteld die maken dat deze auto’s het best met gebruikte auto’s kunnen worden vergeleken. Daarom dient bij die auto’s van de verkoopwaarden te worden uitgegaan. Voor auto’s 3, 14 en 15 geldt dat deze aanzienlijk hogere kilometerstanden (16.378 tot 71.205) vertonen en langere tijd (bijna zes maanden tot ruim twee jaar) in het buitenland geregistreerd zijn geweest. Deze auto’s gelden Unierechtelijk als gebruikt. Daarvoor geldt dus de handelsinkoopwaarde als uitgangspunt. Verweerder heeft daarnaast het standpunt ingenomen dat ook auto 12 gebruikt is, gelet op de lange registratie in het buitenland, en ondanks een lage kilometerstand.

21. Eiseres heeft niet gesteld dat [N] heeft toegezegd dat zij voor alle auto’s mocht uitgaan van de handelsinkoopwaarde in plaats van de verkoopwaarde van de auto’s. Uit haar weergave van de gesprekken volgt dit ook niet. De rechtbank zal daarom de hiervoor gegeven uitgangspunten hanteren. Dat betekent dat de koerslijsten niet bruikbaar zijn voor zover de auto’s Unierechtelijk nieuw zijn, omdat daaruit geen verkoopwaarden volgen.

22. Voor auto 1 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 22.374. Dit zou leiden tot een afschrijving van 22,33% omdat de catalogusprijs € 28.807 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 35 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 32.000. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 22.374 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

23. Voor auto 2 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 88.473. Dit zou leiden tot een afschrijving van 24,36% omdat de catalogusprijs € 116.966 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 371 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht met inruil van een vier jaar oude [b] en bijbetaling van € 105.000. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 88.473 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

24. Voor auto 3 heeft de taxateur de inkoopwaarde bepaald op € 46.409. Dit leidt tot een afschrijving van 37,84% omdat de catalogusprijs € 74.661 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met 17.855 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer van € 53.750 netto kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De rechtbank acht dit een onvoldoende gemotiveerde betwisting van de taxatie. Het eigen aankoopcijfer van eiseres biedt onvoldoende houvast, omdat eiseres de auto in Duitsland (dus niet op de Nederlandse markt) heeft gekocht, bovendien van [M] , een gelieerde onderneming. Dit zegt onvoldoende over de handelsinkoopwaarde van de auto uitgaand van aankoop van een particulier op de Nederlandse markt. Dat de getaxeerde waarde niet onrealistisch is, volgt mede uit de later overgelegde koerslijst, die uitkomt op een handelsinkoopwaarde van € 48.071. De rechtbank is dan ook van oordeel dat dient te worden aangesloten bij de taxatie. De afschrijving bedraagt dus 37,84%.

25. Voor auto 4 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 60.240. Dit zou leiden tot een afschrijving van 23,68% omdat de catalogusprijs € 78.931 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 49 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 90.000 (met inruil van een twee jaar oude [e] , waarvoor € 57.500 is gerekend en bijbetaling van € 32.500). Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 60.240 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

26. Voor auto 5 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 107.239. Dit zou leiden tot een afschrijving van 24,78% omdat de catalogusprijs € 142.567 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 37 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk (aan een particulier) verkocht voor € 148.555. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 107.239 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

27. Voor auto 6 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 42.979. Dit zou leiden tot een afschrijving van 21,87% omdat de catalogusprijs € 55.010 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 189 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 74.405. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 42.979 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

28. Voor auto 7 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 60.409. Dit zou leiden tot een afschrijving van 24,15% omdat de catalogusprijs € 79.643 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 109 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 104.900. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 60.409 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 7% bedraagt.

29. Voor auto 8 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 103.592. Dit zou leiden tot een afschrijving van 21,59% omdat de catalogusprijs € 132.116 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 386 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk (aan een particulier) verkocht voor € 142.463 (met inruil van een ruim twee jaar oude [c] , waarvoor € 70.000 is gerekend en bijbetaling van € 72.463). Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 103.592 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

30. Voor auto 9 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 57.012. Dit zou leiden tot een afschrijving van 22,56% omdat de catalogusprijs € 73.621 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 36 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 89.000. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 57.012 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

31. Voor auto 10 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 51.284. Dit zou leiden tot een afschrijving van 24,74% omdat de catalogusprijs € 68.143 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 491 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 76.000 (met inruil van een ruim drie jaar oude Mercedes, waarvoor € 45.000 is gerekend en bijbetaling van € 31.000). Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 51.284 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

32. Voor auto 11 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 66.136. Dit zou leiden tot een afschrijving van 23,21% omdat de catalogusprijs € 86.126 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 83 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk verkocht voor € 90.000. Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 66.136 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

33. Voor auto 12 heeft de taxateur de inkoopwaarde bepaald op € 42.838. Dit leidt tot een afschrijving van 57,42% omdat de catalogusprijs € 100.612 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een voertuig met maar 116 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer van € 61.020,01 kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De rechtbank acht dit een voldoende gemotiveerde betwisting van de taxatie. Het eigen aankoopcijfer van eiseres biedt onvoldoende houvast, omdat eiseres de auto in Duitsland (dus niet op de Nederlandse markt) heeft gekocht, bovendien van een dealer, dus niet van een particulier. Dit zegt onvoldoende over de handelsinkoopwaarde van de auto uitgaand van aankoop van een particulier op de Nederlandse markt. De taxatie is echter maar beperkt onderbouwd (zie over dergelijke taxaties Gerechtshof Arnhem 24 april 2012, ECLI:NL:GHARN:2012:BW6248). Omdat er nauwelijks met de auto is gereden, zou de afschrijving vrijwel volledig moeten worden toegeschreven aan het tijdsverloop. Een zo grote afschrijving enkel vanwege het feit dat de auto anderhalf jaar oud is, acht de rechtbank niet zonder meer aannemelijk. Aanvullend heeft eiseres een koerslijst overgelegd, die uitkomt op een handelsinkoopwaarde van € 65.823. Gelet daarop is de rechtbank van oordeel dat de taxatie onvoldoende onderbouwing biedt van de verdedigde waarde. De rechtbank is dan ook van oordeel dat niet dient te worden aangesloten bij de taxatie.

34. Naar het oordeel van de rechtbank kan de koerslijst wel worden gebruikt. Verweerder heeft ter zitting niet bestreden dat de stukken die zijn overgelegd naar hun uiterlijke verschijningsvorm voldoen aan de voorschriften van koerslijsten. Verweerder stelt wel vraagtekens bij de juistheid van de uitkomst daarvan, omdat een kilometerstand van 1 is ingevuld. Dat zou suggereren dat sprake is van een nieuwe auto. De vraag is in hoeverre [a] in staat is van een dergelijke auto een waarde te bepalen.

35. Met inachtneming van de uitspraak van Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 27 november 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:10300, is de rechtbank van oordeel dat als [a] zelf van oordeel is dat er voldoende gegevens voorhanden zijn om een betrouwbare koerslijstwaarde te bepalen, er geen gronden zijn om de desbetreffende koerslijst buiten beschouwing te laten. Uiteraard dienen de gegevens dan wel juist te zijn ingevuld. Een afwijking van 115 in de kilometerstand (in het nadeel van eiseres, omdat voor de lagere kilometerstand een correctie in de waarde naar boven is toegepast) acht de rechtbank - ook bij dergelijk lage kilometerstanden - acceptabel. Zij zal eiseres niet volgen in het voorstel per kilometer afwijking € 0,04 te corrigeren op de koerslijsten. Het is aan eiseres om de juiste gegevens te verstrekken en niet aan verweerder of de rechtbank om de onjuistheden ongedaan te maken. Uitgaand van een handelsinkoopwaarde van € 65.328 en een catalogusprijs van € 100.612 is de afschrijving 35,07%. Dit is niet meer dan de tabelafschrijving. Verweerder heeft bovendien ingestemd met toepassing van de tabel per 1 juli 2012. Dit leidt tot een vermindering van de BPM met € 1.374 tot € 16.224.

36. Voor auto 13 heeft de taxateur de verkoopwaarde bepaald op € 71.677. Dit zou leiden tot een afschrijving van 22,96% omdat de catalogusprijs € 93.039 bedraagt. Verweerder heeft erop gewezen dat het gaat om een jong voertuig met maar 35 kilometer op de teller. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De auto is bovendien feitelijk (aan een particulier) verkocht voor € 115.000 (met inruil van een drie jaar oude [d] en bijbetaling van € 91.606). Het taxatierapport vermeldt ook niet op welke wijze de waarde van € 71.677 is vastgesteld. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de afschrijving meer dan 4% bedraagt.

37. Voor auto 14 heeft de taxateur de inkoopwaarde bepaald op € 32.306. Dit zou leiden tot een afschrijving van 64,10% omdat de catalogusprijs € 89.986 bedraagt. Verweerder heeft zich op het standpunt gesteld dat het gaat om een vrij jong voertuig. Mede gelet op het eigen aankoopcijfer van € 30.000 (zonder btw) kan de taxatie volgens verweerder niet juist zijn. De rechtbank acht dit een onvoldoende gemotiveerde betwisting van de taxatie. Het eigen aankoopcijfer van eiseres biedt onvoldoende houvast, omdat eiseres de auto in Duitsland (dus niet op de Nederlandse markt) heeft gekocht. Dit zegt onvoldoende over de handelsinkoopwaarde van de auto uitgaand van aankoop van een particulier op de Nederlandse markt. Ook aan het eigen verkoopcijfer kan maar beperkte waarde worden toegekend. Verdere informatie ontbreekt. Omdat de waarde onvoldoende gemotiveerd is betwist, gaat de rechtbank uit van de afschrijving van 64,10%.

38. Voor auto 15 heeft eiseres alleen een koerslijst overgelegd. De kilometerstand bedraagt volgens verweerder 16.378 en volgens de koerslijst 16.350. Dit verschil acht de rechtbank verwaarloosbaar. Voor het overige heeft verweerder geen inhoudelijke argumenten aangevoerd waarom de koerslijst niet bruikbaar zou zijn. Op grond van de koerslijst kan de handelsinkoopwaarde van de auto worden bepaald op € 43.448. De catalogusprijs bedraagt € 74.723. De afschrijving bedraagt dus 41,85%.

39. Uit de taxaties volgt niet dat daarbij is vergeleken met referentieauto’s, zodat in zoverre niet aan de discussie over het verschil tussen btw-auto’s en margeauto’s wordt toegekomen. Voor zover bij de koerslijsten van [O] wordt aangesloten, speelt deze problematiek wel. Evenals Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in de hiervoor genoemde uitspraak van 27 november 2018 heeft gedaan, is de rechtbank van oordeel dat een correctie nodig is, omdat aannemelijk is dat in de koerslijsten (mede) gegevens van btw-auto’s zijn gebruikt, terwijl dit gelet op het arrest van de Hoge Raad van 27 januari 2017, ECLI:NL:HR:2017:45, onjuist is, en ook aannemelijk is dat dit tot een hogere uitkomst leidt. Eiseres bepleit een waardevermindering van 8%, maar heeft die niet concreet onderbouwd. Ook kan de rechtbank uit de weergave van de gesprekken met [N] niet afleiden dat hij daarmee (zonder voorbehoud) heeft ingestemd. Gelet op de ervaringen uit andere zaken is in de regel een correctie van 5% passend. Eiseres heeft voor de onderhavige auto’s een hogere afschrijving niet aannemelijk gemaakt. Daarom corrigeert de rechtbank met 5%.

40. Voor auto 3 is de afschrijving 37,84%, de bruto BPM € 20.790 en de verschuldigde BPM € 12.922. Op aangifte is € 17.672 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 4.750.

41. Voor auto 12 bestaat recht op een teruggaaf van € 1.374.

42. Voor auto 14 is de afschrijving 64,10%, de bruto BPM € 25.008 en de verschuldigde BPM € 8.978. Op aangifte is € 13.254 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 4.276.

43. Voor auto 15 is de afschrijving 41,85%, de bruto BPM € 19.024 en de verschuldigde BPM 95% van € 11.061 = € 10.507. Op aangifte is € 14.458 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 3.951.

44. De rechtbank ziet geen aanleiding voor de overige auto’s de gunstiger tabelafschrijving te hanteren. Dit heeft ermee te maken dat de wijziging van de tabel in 2012 voortvloeit uit het arrest van de Hoge Raad van 2 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV7393. Na dat arrest werden de afschrijvingen hoger, doordat enerzijds bij de nieuwwaarde wordt uitgegaan van de waarde inclusief handelsmarge, terwijl bij de restwaarde wordt uitgegaan van de handelsinkoopwaarde. In dat verband is de tabelafschrijving aangepast. Dit verband valt af te leiden uit de Toelichting bij de Wijziging Uitvoeringsregeling belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 van 18 juni 2012, DV 2012/209M, Stcrt. 2012, 12860. Dat er een verband is, ligt ook voor de hand, nu de heffing op grond van de werkelijke afschrijving en die op grond van de tabel met elkaar in verhouding dienen te zijn. Deze wijzigingen vloeien voort uit het Unierecht maar hoeven dus niet door te werken voor de auto’s die Unierechtelijk als nieuw worden beschouwd.

45. De rechtbank komt niet toe aan (analoge) toepassing van artikel 16a van de Wet BPM omdat in de periode van twee maanden voorafgaand aan de datum eerste registratie van de auto’s geen sprake is geweest van een tariefwijziging.

46. Voor zover verweerder zich op het standpunt heeft gesteld dat sprake is van U‑bochtconstructies, is dat als uitgangspunt niet relevant, gelet op het hiervoor genoemde arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018. Dit zou misschien anders kunnen zijn als sprake is van fraus legis, maar dat dit zich hier zou voordoen, is niet gesteld, laat staan aannemelijk geworden.

47. Het voorgaande leidt tot een totale vermindering van de verschuldigde BPM met € 14.351. Op aangifte is € 308.111 voldaan. Dit bedrag dient te worden verminderd tot € 293.760.

48. Gelet op het voorgaande dient het beroep gegrond te worden verklaard.

49. Eiseres stelt dat zij recht heeft op een rentevergoeding over de te veel betaalde BPM van 8% en een dwangsom bij te laat betalen, gelet op de uitlatingen van [N] hierover. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in de hiervoor genoemde uitspraken van 8 januari 2019 geoordeeld dat geen overeenkomst tot stand is gekomen en dat het beroep van eiseres op het vertrouwensbeginsel faalt. De rechtbank ziet geen aanleiding tot een ander oordeel te komen. De rente zal in beginsel overeenkomstig de daarvoor geldende wettelijke bepalingen dienen te worden vergoed. Voor zover eiseres een beroep doet op het arrest Irimie (HvJ 18 april 2013, C‑565/11, ECLI:EU:C:2013:250) is de rechtbank van oordeel dat op de teruggaaf de regeling dient te worden toegepast die thans is opgenomen in artikel 28c van de Invorderingswet. Gelet op de jurisprudentie daarover (zoals Hoge Raad 28 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1790) kan de rechtbank daarover in deze procedure geen beslissing geven.

50. Eiseres maakt aanspraak op vergoeding van immateriële schade die zij heeft geleden vanwege de duur van de behandeling van het geschil.

51. Voor de beantwoording van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, sluit de rechtbank aan bij de uitgangspunten die zijn verwoord in het arrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252. Dit betekent dat als uitgangspunt geldt dat, behoudens bijzondere omstandigheden, de berechting van een zaak door de rechtbank niet binnen een redelijke termijn is geschied als de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen, uitspraak doet. Daarbij geldt in de regel dat verweerder de redelijke termijn overschrijdt als hij niet binnen een halfjaar uitspraak doet en dat de rechtbank de redelijke termijn overschrijdt als zij niet binnen anderhalf jaar uitspraak doet. De termijn vangt aan op het moment dat verweerder het bezwaarschrift heeft ontvangen.

52. Het bezwaarschrift is ingediend op 28 september 2004. Sindsdien is een periode van bijna vijftien jaren verstreken. Pas op 23 juni 2016 is uitspraak op bezwaar gedaan. Verweerder heeft aangevoerd dat hij op verzoek van eiseres heeft gewacht met de behandeling van het bezwaarschrift totdat de Hoge Raad in al lopende procedures van eiseres arrest zou wijzen. Het laatste arrest in die procedures dateert van 22 maart 2013. De rechtbank acht dit redelijk. Weliswaar was er na het arrest van de Hoge Raad van 22 september 2006, ECLI:NL:HR:2006:AY8649, al op een aantal punten duidelijkheid, maar in dat arrest was, anders dan in de onderhavige procedure, niet in geschil dat het ging om gebruikte personenauto’s in de zin van de Wet BPM. Gelet hierop kan het verweerder naar het oordeel van de rechtbank redelijkerwijs niet worden tegengeworpen dat hij de behandeling van de onderhavige bezwaarprocedure heeft aangehouden (vergelijk Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 10 januari 2017, ECLI:NL:GHARL:2017:131). Omdat eiseres zelf heeft verzocht om aanhouding van de bezwaarprocedure en verweerder dit verzoek redelijkerwijs heeft ingewilligd, is naar het oordeel van de rechtbank sprake van bijzondere omstandigheden die een langere behandeltermijn rechtvaardigen. Dit betekent dat de beslistermijn is begonnen op 22 maart 2013. Sindsdien is een periode van zes jaren en ruim twee maanden verstreken.

53. Tussen het moment waarop het arrest van 22 maart 2013 is gewezen en het moment waarop uitspraak op bezwaar is gedaan, hebben diverse gesprekken plaatsgehad tussen partijen om de zaak in der minne op te lossen. Toen bleek dat die gesprekken niet tot onderlinge overeenstemming leidden, heeft verweerder eiseres uitgenodigd voor een hoorgesprek. Op 18 november 2015 heeft dit hoorgesprek plaatsgevonden. Er is vervolgens nog een poging tot mediation gedaan. Uiteindelijk heeft verweerder op 23 juni 2016 uitspraak gedaan. Naar het oordeel van de rechtbank is er aanleiding vanwege de samenhang met de andere procedures en de pogingen om de zaken integraal te regelen een extra verlenging van de termijn met zes maanden toe te passen, zodat verweerder binnen een jaar had dienen te beslissen.

54. Voor de beroepsfase is naar het oordeel van de rechtbank ook sprake van bijzondere omstandigheden. In de bewerkelijkheid van de zaak (in samenhang met de andere gelijktijdig behandelde zaken) ziet de rechtbank aanleiding voor verlenging van de beslistermijn met zes maanden. Bovendien dient de vertraging als gevolg van de afgewezen wrakingsverzoeken volledig voor rekening van eiseres te blijven. Dit betekent dat de periode van 29 oktober 2018 tot 10 april 2019, ruim vijf maanden, eveneens buiten beschouwing blijft. De termijn om te beslissen bedraagt aldus in de beroepsfase twee jaren en ruim vijf maanden.

55. De totale redelijke termijn bedraagt gelet op het voorgaande drie jaren en ruim vijf maanden, te weten een jaar voor bezwaar en twee jaren en ruim vijf maanden voor beroep. Die termijn is overschreden met afgerond twee jaar en negen maanden. Als uitgangspunt geldt een vergoeding van € 500 per halfjaar. Dat betekent dat eiseres in beginsel recht heeft op een vergoeding van € 3.000.

56. Verweerder had uiterlijk op 22 maart 2014 moeten beslissen. Die termijn is met twee jaren en drie maanden overschreden. De rechtbank had - uitgaand van 23 juni 2016 als startdatum - uiterlijk op 23 juni 2018 uitspraak moeten doen. Die termijn is met ruim elf maanden overschreden, maar na aftrek van de periode van 29 oktober 2018 tot 10 april 2019 resteert iets minder dan een halfjaar. Dat brengt mee dat verweerder in beginsel van de schadevergoeding € 2.500 voor zijn rekening dient te nemen en de Staat € 500. In de samenhang met de overige 76 zaken ziet de rechtbank echter aanleiding voor verlaging van deze bedragen. Hoewel op zich sprake is van allemaal losse aangiften en losse procedures, is de rechtbank van oordeel dat aannemelijk is dat enige matigende werking uitgaat van de hoeveelheid procedures, in die zin dat de toename van de spanning en frustratie niet oneindig kan zijn. Daartegenover staat dat aannemelijk is dat de spanning en frustratie bij eiseres mede veroorzaakt worden door het feit dat zij telkens weer, elke maand opnieuw, geconfronteerd is (en wordt) met de verplichting om in haar ogen onjuiste aangiften te doen en bezwaar te maken. De sterk matigende werking die volgens verweerder uit de samenhang tussen de procedures volgt, is daarom naar het oordeel van de rechtbank niet (in die mate) aanwezig. De rechtbank acht een passende compensatie in dit geval de helft van de gebruikelijke bedragen, oftewel € 1.500 per zaak. Hiervan komt € 1.250 voor rekening van verweerder en € 250 voor rekening van de Staat.

57. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Zij ziet geen aanleiding voor vergoeding van de werkelijke proceskosten, omdat geen sprake is van tegen beter weten in of zeer onzorgvuldig handelen door verweerder. De rechtbank zoekt aansluiting bij de uitgangspunten van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de bepaling van de vergoeding voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand. Gelet op de samenhang met de overige in beroep gelijktijdig en gezamenlijk ter zitting behandelde zaken zou echter de forfaitaire vergoeding onevenredig laag uitvallen. Daarom zal de rechtbank op grond van bijzondere omstandigheden een redelijke vergoeding toekennen. Daarbij is mede van belang dat in de bezwaarfase de zaken over 2010 niet geheel gelijktijdig zijn behandeld. De rechtbank stelt de kosten in goede justitie vast op € 235 per beroep. Daarbij heeft zij in acht genomen dat toepassing van het forfaitaire systeem - enigszins extensief uitgelegd - zou kunnen leiden tot een vergoeding in de beroepsfase van € 6.144, bestaande uit 4 punten (beroepschrift, zitting, twee nadere stukken ex artikel 8:45 van de Awb, twee nadere zittingen), vermenigvuldigd met een factor 1,5 wegens samenhang en een factor 2 voor een zeer zware zaak, oftewel 12 punten, tegen een tarief van € 512. Voor de bezwaarfase zou dit ongeveer de helft worden (minder extra stukken en hoorzittingen, maar met een afzonderlijke vergoeding voor 2010). De vergoeding zou dan uitkomen op ruim € 9.000 in totaal. Vanwege bijzondere omstandigheden heeft de rechtbank aanleiding gezien dit bedrag te verdubbelen en vervolgens over de 77 dossiers te verdelen.