Rechtbank Gelderland, 05-08-2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:3494, AWB - 16 _ 103

1. Eiseres handelt in auto’s van verschillende, overwegend exclusieve, merken. Eiseres is geen erkende dealer. Zij heeft in [Q] (Dld.) de vennootschap naar Duits recht [M] GmbH (hierna: [M] ) opgericht. Deze vennootschap koopt auto’s in, die via eiseres aan Nederlandse klanten worden doorverkocht.

2. Aan eiseres is krachtens artikel 8 van de Wet op de belastingen van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (hierna: Wet BPM) vergunning verleend om per tijdvak van een kalendermaand aangifte te doen.

3. Over de maand januari 2010 heeft eiseres aangifte voor de BPM gedaan ter zake van acht auto’s. Al deze auto’s hebben een datum eerste toelating in het buitenland.

Het betreft de navolgende auto’s:

4. Eiseres heeft, aan de hand van de data eerste toelating en de tabel in artikel 8, vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (versie 2010, hierna: de Uitvoeringsregeling), kortingspercentages toegepast ter zake van de auto’s en daarop de aangifte gebaseerd. Dit betreft de volgende kortingen en bedragen:

5. Eiseres heeft onderhandelingsgesprekken gevoerd met [N] (hierna: [N] ), inspecteur van de Belastingdienst, over onder meer de belastingjaren 2004 tot en met 2010. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in uitspraken van 8 januari 2019 (ECLI:NL:GHARL:2019:12 en ECLI:NL:GHARL:2019:13) delen van door eiseres in die procedures overgelegde transcripties opgenomen. De rechtbank verwijst voor de inhoud daarvan naar die uitspraken.

6. In geschil is of eiseres tot het juiste bedrag BPM heeft voldaan. Met name is in geschil of eiseres gebruik mag maken van taxaties en/of koerslijsten ter bepaling van de afschrijving van de auto’s. Voor zover eiseres van een auto zowel een taxatie als een koerslijst heeft overgelegd beroept zij zich primair op de laagste waarde, subsidiair op de waarde die volgt uit de andere methode.

Daaromheen spelen geschilpunten rond de vraag of de auto’s als nieuw of gebruikt moeten worden beschouwd, of verweerder toezeggingen heeft gedaan, en over de toekenning van dwangsommen, vergoeding van immateriële schade en integrale vergoeding van proceskosten.

7. De Wet BPM (versie 2010) schrijft voor dat met betrekking tot gebruikte personenauto’s de belasting wordt berekend met inachtneming van een vermindering. Deze vermindering is op grond van artikel 10, tweede lid, van de Wet BPM de afschrijving, uitgedrukt in procenten van de som van de catalogusprijs en de belasting op het tijdstip waarop het motorrijtuig voor het eerst in gebruik is genomen. In plaats daarvan kan op grond van artikel 10, zesde lid, van de Wet BPM de vermindering worden vastgesteld aan de hand van de afschrijvingstabel die in artikel 8, vijfde lid, van de Uitvoeringsregeling is opgenomen. Deze tabel houdt alleen rekening met tijdsverloop sinds eerste ingebruikneming. Op grond van het zevende lid van artikel 10 van de Wet BPM moet bij de aangifte opgaaf worden gedaan van de gegevens die van belang zijn voor de vaststelling van de afschrijving of de toepassing van de tabel. Deze opgaaf dient op grond van artikel 8, vierde lid, van de Uitvoeringsregeling te bestaan uit een verwijzing naar een in de handel algemeen toegepaste koerslijst voor de inkoop van gebruikte motorrijtuigen door wederverkopers aan particulieren in Nederland, onder overlegging van een kopie van de desbetreffende passage uit die koerslijst, of een taxatierapport van een onafhankelijke, erkende taxateur, dat kort gezegd ten hoogste een maand oud is. Ook daarbij gaat het om de waarde bij inkoop door een wederverkoper aan een particulier in Nederland.

8. Op 1 oktober 2006 is de Leidraad BPM 2006 (besluit van 12 september 2006, nr. CPP2006/1980M, Stcrt. 2006/185) in werking getreden. Hierin is onder meer een uitwerking gegeven van artikel 10, zesde en zevende lid, van de Wet BPM (daarin overigens aangeduid als het vijfde en zesde lid). Uit § 7.6.2. van de Leidraad BPM 2006 volgt dat de aangever het motorrijtuig op verzoek van de inspecteur beschikbaar moet houden voor nadere controle en/of hertaxatie. De aangever moet doen blijken (in de zin van overtuigend aantonen) in hoeverre de afschrijving afwijkt van de vermindering volgens de tabel. In § 7.5.2. van de Leidraad BPM 2006 is vermeld dat gebruikte motorrijtuigen motorrijtuigen zijn waarvoor de RDW een datum heeft vastgesteld waarop het motorrijtuig in het verleden tot het verkeer is toegelaten en motorrijtuigen waarvoor (binnen de Europese Unie, zo leidt de rechtbank af uit het vervolg van de tekst) een kenteken is toegekend, afgegeven, gedateerd en op naam gesteld.

9. Over de Leidraad BPM 2006 en de wettekst vanaf 1 januari 2010 heeft de Hoge Raad enkele arresten gewezen die bij de beoordeling van dit beroep van belang zijn.

10. Uit de arresten van de Hoge Raad van 18 maart 2016, ECLI:NL:HR:2016:421 en ECLI:NL:HR:2016:422, volgt dat het is toegestaan bij het aanwenden van rechtsmiddelen te kiezen voor een andere in of bij de wet voorziene methode ter bepaling van de afschrijving dan waarvan bij de aangifte is uitgegaan, dan wel een beroep te doen op gegevens die bij de aangifte niet zijn gebruikt voor de berekening van de BPM, mits voor het vaststellen van de juistheid ervan geen nadere controle van het voertuig nodig is en vergelijking van de aangedragen gegevens met de bij de aangifte gebruikte gegevens volstaat.

11. In het arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1695, is beslist dat voor het antwoord op de vraag of een vermindering op de BPM kan worden toegepast, beslissend is in welke staat (nieuw of gebruikt) de auto verkeert op het tijdstip van de registratie in het kentekenregister. Deze maatstaf heeft ook te gelden als een nieuwe auto in het buitenland is afgeleverd aan een in Nederland gevestigde (rechts)persoon en die Nederlandse (rechts)persoon degene is die het motorrijtuig voor het eerst in gebruik neemt. Uit het objectieve karakter van deze maatstaf vloeit voort dat de intentie waarmee dit heeft plaatsgevonden voor de beoordeling van de staat van het motorrijtuig niet ter zake doet.

12. Uit het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009, ECLI:NL:HR:2009:BI5100, volgt dat een auto die Unierechtelijk als nieuwe auto heeft te gelden tegelijk op grond van de Leidraad BPM 2006 als gebruikt kan worden aangemerkt. Heffing op grond van de (gunstigere) Leidraad BPM 2006 leidt dan niet tot schending van het Unierecht. Mede gelet op de arresten van de Hoge Raad van 14 september 2012, ECLI:NL:HR:2012:BX7199, en 27 januari 2017, ECLI:NL:HR:2017:79, dient dit naar het oordeel van de rechtbank aldus te worden gelezen dat Unierechtelijk sprake is van een gebruikte auto als die feitelijk is gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld blijken uit de kilometerstand of gebruikssporen. Omdat de Wet BPM geen definitie kent van het begrip “gebruikt”, moet dat zoveel mogelijk in overeenstemming met het Unierecht worden uitgelegd. De tekst in de Leidraad BPM 2006 kan in zoverre als goedkeurend beleid worden beschouwd waarbij - in uitbreiding op het voorgaande - voor het aanmerken van een auto als een gebruikte auto voldoende is dat sprake is van een eerdere registratie van de auto.

13. De rechtbank is van oordeel dat het voorgaande meebrengt dat alle auto’s met een eerdere registratie in het buitenland als gebruikt dienen te worden aangemerkt op grond van de Leidraad BPM 2006. Hierdoor bestaat voor al die auto’s recht op een afschrijving, die ten minste gelijk is aan de afschrijving op grond van de tabel. Op grond van de Leidraad BPM 2006 mocht eiseres een beroep doen op bijvoorbeeld koerslijsten of taxaties. Bovendien dient voor alle auto’s van de inkoopwaarde te worden uitgegaan. De discussie die in eerdere jaren speelde over de vraag of auto’s Unierechtelijk als nieuw of gebruikt hebben te gelden, is daarvoor niet van belang. Voor zover verweerder zich op het standpunt heeft gesteld dat sprake is van U-bochtconstructies, is dat als uitgangspunt niet relevant, gelet op het hiervoor genoemde arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018. Dit zou misschien anders kunnen zijn als sprake is van fraus legis, maar dat dit zich hier zou voordoen, is niet gesteld, laat staan aannemelijk geworden.

14. Naar het oordeel van de rechtbank is het eiseres ook toegestaan nog in de beroepsfase koerslijsten of taxatierapporten over te leggen van de auto’s, mits de gegevens die daarvoor zijn gebruikt zijn te herleiden uit het aangiftedossier. De rechtbank sluit daarvoor aan bij de arresten van de Hoge Raad van 18 maart 2016. Weliswaar gaan die over uitleg van artikel 9, (thans) negende lid, van de Wet BPM en is die bepaling (toen nog als zevende lid) pas in 2012 ingevoerd, maar voordien stelde de wet ook al de voorwaarde dat de keuze voor een koerslijst of een taxatie bij de aangifte moest worden gedaan. Daarom zijn deze arresten toch van belang. Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2009 is een dergelijke voorwaarde niet in strijd met het Unierecht als Unierechtelijk sprake is van nieuwe auto’s, maar de rechtbank is van oordeel dat de arresten van 18 maart 2016 ruimte laten om ook in een interne situatie te oordelen dat dit voorschrift is gegeven vanuit het oogpunt dat controle van de juistheid van de gegevens mogelijk moet zijn. Het komt de rechtbank kunstmatig voor eenzelfde regeling verschillend uit te leggen, afhankelijk van de vraag of deze Unierechtelijk moet worden getoetst of niet. Ook als het Unierecht niet speelt, kan de bepaling dat de gegevens bij de aangifte moeten worden verstrekt en dat de keuze voor een koerslijst of een taxatie bij de aangifte moet worden gedaan aldus worden gelezen dat geen nadere controle nodig moet zijn. Als de juistheid van de nadere gegevens volgt uit de bij de aangifte overgelegde stukken, is overlegging van nadere gegevens en een later (al dan niet subsidiair) beroep op een koerslijst of taxatie dus toegestaan. In zoverre hoeft de rechtbank niet in te gaan op de discussie over toezeggingen door [N] . Ook zonder toezeggingen heeft eiseres de mogelijkheid een grotere afschrijving dan volgt uit de toepassing van de tabel te onderbouwen.

15. Voor auto’s 1, 2, 6 en 8 heeft eiseres bij de aangifte een beroep op een taxatierapport gedaan. De bruto BPM die in de aangifte is vermeld betreft de herrekende BPM.

16. Eiseres heeft in de beroepsfase van een groot aantal auto’s koerslijsten van [O] overgelegd (voor deze zaak nummers 630, 635 en 636, corresponderend met auto’s 1, 6 en 7). De rechtbank leidt uit de overgelegde koerslijsten af dat deze de handelsinkoopwaarde weergeven. Dit volgt uit het feit dat wordt gesproken over “verwachte innamegegevens”. Eiseres heeft dit ter zitting ook bevestigd. Verweerder heeft ter zitting niet bestreden dat de stukken die zijn overgelegd naar hun uiterlijke verschijningsvorm voldoen aan de voorschriften van koerslijsten. Verweerder stelt wel vraagtekens bij de juistheid van de uitkomst daarvan in gevallen waarin een kilometerstand van 0 of 1 is ingevuld. Dat zou suggereren dat sprake is van een nieuwe auto. De vraag is in hoeverre [P] in staat is van een dergelijke auto een waarde te bepalen. Met inachtneming van de uitspraak van Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 27 november 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:10300, is de rechtbank van oordeel dat als [P] zelf van oordeel is dat er voldoende gegevens voorhanden zijn om een betrouwbare koerslijstwaarde te bepalen, er geen gronden zijn om de desbetreffende koerslijst buiten beschouwing te laten. Uiteraard dienen de gegevens dan wel juist te zijn ingevuld.

17. Omdat het koerslijsten van [O] betreft, is de rechtbank in navolging van de hiervoor genoemde uitspraak van Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 27 november 2018 van oordeel dat bij toepassing van de koerslijst een correctie nodig is, omdat aannemelijk is dat in de koerslijsten (mede) gegevens van btw-auto’s zijn gebruikt, terwijl dit gelet op het arrest van de Hoge Raad van 27 januari 2017, ECLI:NL:HR:2017:45, onjuist is, en ook aannemelijk is dat dit tot een hogere uitkomst leidt. Eiseres bepleit een waardevermindering van 8%, maar heeft die niet concreet onderbouwd. Ook kan de rechtbank uit de weergave van de gesprekken met [N] niet afleiden dat hij daarmee (zonder voorbehoud) heeft ingestemd. Gelet op de ervaringen uit andere zaken is in de regel een correctie van 5% passend. Eiseres heeft voor de onderhavige auto een hogere afschrijving niet aannemelijk gemaakt. Daarom corrigeert de rechtbank met 5%. De rechtbank ziet geen aanleiding een dergelijke redenering toe te passen als aangifte is gedaan op basis van een taxatierapport. De rechtbank ziet geen aanleiding voor het oordeel dat in de taxatierapporten de werkelijke waarde van de auto’s niet zo goed mogelijk is benaderd.

18. Voor auto 1 heeft eiseres de handelsinkoopwaarde op basis van het taxatierapport vastgesteld op € 138.164. De koerslijst komt lager uit, maar daarin is uitgegaan van een aanzienlijk te lage cataloguswaarde. Daarom is die koerslijst niet bruikbaar. Eiseres heeft dus niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel BPM heeft voldaan voor deze auto.

19. Voor auto 2 heeft eiseres geen nadere stukken overgelegd. Ook voor die auto heeft zij dus niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel BPM heeft voldaan.

20. Voor auto 3 heeft eiseres een beroep op de afschrijvingstabel gedaan. Voor deze auto geldt blijkens de financiële basisgegevens een gunstiger tussentijds tarief. De bruto BPM bedraagt op grond van het tarief per 1 februari 2009 € 39.784. Daar staat echter tegenover dat eiseres een te hoge afschrijving heeft toegepast. Uit de tabel volgt een afschrijving van (ten hoogste) 54,833% (de rechtbank sluit aan bij de financiële basisgegevens en het daar vermelde percentage uitgaand van datum aangifte 31 januari 2010, hoewel de registratie al op 20 januari 2010 heeft plaatsgevonden). Toepassing van de tabel zoals die per 1 juli 2012 geldt is gunstiger, maar leidt nog altijd maar tot een afschrijving van (ten hoogste) 57,833%. Uitgaand van dit percentage en de bruto BPM van € 39.784 was eiseres € 16.775 verschuldigd. Zij heeft € 15.293 voldaan en heeft dus niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel BPM heeft voldaan. De rechtbank gaat er op dit punt aan voorbij dat verweerder in de uitspraak op bezwaar tot een teruggaaf van € 1.433 heeft geconcludeerd, omdat verweerder klaarblijkelijk niet heeft onderkend dat een te hoog afschrijvingspercentage was gehanteerd. Omdat sprake is van (onjuiste) toepassing van wet- en regelgeving, heeft de rechtbank aanleiding gezien dit ambtshalve te controleren.

21. Voor auto 4 is de afschrijvingstabel per 1 juli 2012 eveneens gunstiger. Aangezien verweerder in vergelijkbare zaken aanleiding heeft gezien die toe te passen, zal de rechtbank dat hier ook doen. De afschrijving bedraagt in dat geval 85,666%. Uit de uitspraak op bezwaar leidt de rechtbank daarnaast af dat verweerder uitgaat van een lager tussentijds tarief voor deze auto van € 35.811.

22. Voor auto 5 is de tabel per 1 juli 2012 ook gunstiger. De afschrijving bedraagt dan 65,75%.

23. Voor auto 6 heeft eiseres de handelsinkoopwaarde op basis van het taxatierapport vastgesteld op € 85.134. De koerslijst komt lager uit, maar daarin is uitgegaan van een te lage cataloguswaarde, zelfs al lager dan de getaxeerde waarde. Daarom is die koerslijst niet bruikbaar. Eiseres heeft dus niet aannemelijk gemaakt dat zij te veel BPM heeft voldaan voor deze auto.

24. Voor auto 7 is in beroep alsnog een koerslijst overgelegd. In die koerslijst is als kilometerstand 0 vermeld. Mogelijk houdt dit verband met het feit dat de juiste kilometerstand voor deze auto niet uit het dossier kan worden afgeleid, maar een kilometerstand van 0 suggereert dat de auto ongebruikt was toen deze werd ingevoerd. Dat is onjuist. Daarom is deze koerslijst niet bruikbaar. Weliswaar is eiseres wat beperkt in haar mogelijkheden juiste koerslijsten over te leggen, doordat de kilometerstanden van de auto’s mogelijk niet bekend zijn, maar zij had er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen aan te sluiten bij een gemiddelde kilometerstand, zoals zij bij auto 1 uit de aangifte over juli 2009 (zaaknummer 16/4263) heeft gedaan. Die kilometerstand is in de regel bij [P] bekend (als norm), aangezien bij een afwijking van de gemiddelde kilometerstand een correctiefactor wordt toegepast. Met hantering van een gemiddelde kilometerstand had eiseres de werkelijke waarde van de auto zo dicht mogelijk kunnen benaderen. Er is dus een reële mogelijkheid tegenbewijs te leveren, waarvan eiseres niet op de juiste wijze gebruik heeft gemaakt. Dit blijft voor rekening en risico van eiseres.

Wel heeft de rechtbank uit het dossier afgeleid dat sprake is van een gunstiger tussentijds tarief. De bruto BPM bedraagt op grond van het tarief per 1 februari 2009 (zonder vermeerdering voor CO2) € 15.048. In de uitspraak op bezwaar is daarvan ook uitgegaan. De rechtbank zal dit bedrag als uitgangspunt hanteren. Op basis van de afschrijvingstabel per 1 juli 2012 is de afschrijving 53,666%.

25. Voor auto 8 geldt hetzelfde als voor auto 2. Ook voor die auto zijn geen nadere gegevens verstrekt. Bij de aangifte is gebruikgemaakt van een taxatierapport. De rechtbank ziet gaan aanleiding voor de conclusie dat als gevolg daarvan te veel BPM zou zijn betaald.

26. Voor auto 4 is de afschrijving 85,666%, de bruto BPM € 35.811 en de verschuldigde BPM € 5.133. Op aangifte is € 5.874 voldaan. Dit leidt tot een vermindering van € 741.

29. Met ingang van 1 januari 2010 is het tarief in artikel 9 van de Wet BPM gewijzigd. Eiseres heeft een beroep gedaan op (analoge) toepassing van artikel 16a van de Wet BPM voor zover dat tot een gunstiger resultaat leidt. Artikel 16a, eerste lid, van de Wet BPM bepaalt dat in geval van een verhoging van de in artikel 9 opgenomen tarieven - kort gezegd - onder omstandigheden nog twee maanden het oude tarief kan worden toegepast. Dat zou in dit geval van belang kunnen zijn voor auto’s 1 en 6. Nog daargelaten dat eiseres niet heeft onderbouwd dat de toepassing van de oude regeling gunstiger is, is de rechtbank van oordeel dat het feit dat de BPM-druk van de auto mogelijk hoger is als gevolg van een tariefverhoging, gelet op doel en strekking van artikel 16a van de Wet BPM, geen schending van het gelijkheidsbeginsel of artikel 110 VWEU meebrengt. De rechtbank sluit zich wat dat betreft aan bij het oordeel van Gerechtshof Den Haag van 19 april 2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:879, en, gelet op het feit dat het gaat om ongebruikte (en dus Unierechtelijk nieuwe) auto’s, de uitspraak van Gerechtshof Amsterdam van 28 november 2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:5118. Naar het oordeel van de rechtbank dienen de auto’s voor de bepaling van de bruto BPM niet te worden vergeleken met auto’s die in de eerste twee maanden van 2010 als nieuwe auto’s zijn geregistreerd in Nederland.

30. Het voorgaande leidt tot een vermindering van de verschuldigde BPM met in totaal € 3.103. Op aangifte is € 131.595 voldaan. Dit bedrag dient te worden verminderd tot € 128.492.

31. Gelet op het voorgaande dient het beroep gegrond te worden verklaard.

32. Eiseres stelt dat zij recht heeft op een rentevergoeding over de te veel betaalde BPM van 8% en een dwangsom bij te laat betalen, gelet op de uitlatingen van [N] hierover. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in de hiervoor genoemde uitspraken van 8 januari 2019 geoordeeld dat geen overeenkomst tot stand is gekomen en dat het beroep van eiseres op het vertrouwensbeginsel faalt. De rechtbank ziet geen aanleiding tot een ander oordeel te komen. De rente zal in beginsel overeenkomstig de daarvoor geldende wettelijke bepalingen dienen te worden vergoed. Voor zover eiseres een beroep doet op het arrest Irimie (Hof van Justitie EU 18 april 2013, C‑565/11, ECLI:EU:C:2013:250) is de rechtbank van oordeel dat op de teruggaaf de regeling dient te worden toegepast die thans is opgenomen in artikel 28c van de Invorderingswet. Gelet op de jurisprudentie daarover (zoals Hoge Raad 28 september 2018, ECLI:NL:HR:2018:1790) kan de rechtbank daarover in deze procedure geen beslissing geven.

33. Eiseres maakt aanspraak op vergoeding van immateriële schade die zij heeft geleden vanwege de duur van de behandeling van het geschil.

34. Voor de beantwoording van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, sluit de rechtbank aan bij de uitgangspunten die zijn verwoord in het arrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252. Dit betekent dat als uitgangspunt geldt dat, behoudens bijzondere omstandigheden, de berechting van een zaak door de rechtbank niet binnen een redelijke termijn is geschied als de rechtbank niet binnen twee jaar nadat die termijn is aangevangen, uitspraak doet. Daarbij geldt in de regel dat verweerder de redelijke termijn overschrijdt als hij niet binnen een halfjaar uitspraak doet en dat de rechtbank de redelijke termijn overschrijdt als zij niet binnen anderhalf jaar uitspraak doet. De termijn vangt aan op het moment dat verweerder het bezwaarschrift heeft ontvangen.

35. Het bezwaarschrift is ingediend op 1 maart 2010. Sindsdien is een periode van negenenhalf jaar verstreken. Pas op 23 december 2015 is uitspraak op bezwaar gedaan. Verweerder heeft aangevoerd dat hij op verzoek van eiseres heeft gewacht met de behandeling van het bezwaarschrift totdat de Hoge Raad in al lopende procedures van eiseres arrest zou wijzen. Het laatste arrest in die procedures dateert van 22 maart 2013. De rechtbank acht dit redelijk. Weliswaar was er na het arrest van de Hoge Raad van 22 september 2006, ECLI:NL:HR:2006:AY8649, al op een aantal punten duidelijkheid, maar in dat arrest was, anders dan in de onderhavige procedure, niet in geschil dat het ging om gebruikte personenauto’s in de zin van de Wet BPM. Gelet hierop kan het verweerder naar het oordeel van de rechtbank redelijkerwijs niet worden tegengeworpen dat hij de behandeling van de onderhavige bezwaarprocedure heeft aangehouden (vergelijk Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 10 januari 2017, ECLI:NL:GHARL:2017:131). Omdat eiseres zelf heeft verzocht om aanhouding van de bezwaarprocedure en verweerder dit verzoek redelijkerwijs heeft ingewilligd, is naar het oordeel van de rechtbank sprake van bijzondere omstandigheden die een langere behandeltermijn rechtvaardigen. Dit betekent dat de beslistermijn is begonnen op 22 maart 2013. Sindsdien is een periode van zes jaren en ruim vier maanden verstreken.

36. Tussen het moment waarop het arrest van 22 maart 2013 is gewezen en het moment waarop uitspraak op bezwaar is gedaan, hebben diverse gesprekken plaatsgehad tussen partijen om de zaak in der minne op te lossen. Toen bleek dat die gesprekken niet tot onderlinge overeenstemming leidden, heeft verweerder eiseres uitgenodigd voor een hoorgesprek. Op 18 november 2015 heeft dit hoorgesprek plaatsgevonden. Er is vervolgens nog een poging tot mediation gedaan. Uiteindelijk heeft verweerder op 23 december 2015 uitspraak gedaan. Naar het oordeel van de rechtbank is er aanleiding vanwege de samenhang met de andere procedures en de pogingen om de zaken integraal te regelen een extra verlenging van de termijn met zes maanden toe te passen, zodat verweerder binnen een jaar had dienen te beslissen. Overigens heeft eiseres in de brief van 25 mei 2018 te kennen gegeven dat zij kan instemmen met verlenging van de termijn in de bezwaarfase (zelfs met afgerond zeven maanden).

37. Voor de beroepsfase is naar het oordeel van de rechtbank ook sprake van bijzondere omstandigheden. In de bewerkelijkheid van de zaak (in samenhang met de andere gelijktijdig behandelde zaken, die pas een halfjaar later zijn binnengekomen) ziet de rechtbank aanleiding voor verlenging van de beslistermijn met zes maanden. Bovendien dient de vertraging als gevolg van de afgewezen wrakingsverzoeken volledig voor rekening van eiseres te blijven. Dit betekent dat de periode van 29 oktober 2018 tot 10 april 2019, ruim vijf maanden, eveneens buiten beschouwing blijft. De termijn om te beslissen bedraagt aldus in de beroepsfase twee jaren en ruim vijf maanden.

38. De totale redelijke termijn bedraagt gelet op het voorgaande drie jaren en ruim vijf maanden, te weten een jaar voor bezwaar en twee jaren en ruim vijf maanden voor beroep. Die termijn is overschreden met afgerond twee jaar en elf maanden. Als uitgangspunt geldt een vergoeding van € 500 per halfjaar. Dat betekent dat eiseres in beginsel recht heeft op een vergoeding van € 3.000.

39. Verweerder had uiterlijk op 22 maart 2014 moeten beslissen. Die termijn is met een jaar en negen maanden (21 maanden) overschreden. De rechtbank had - uitgaand van 23 december 2015 als startdatum - uiterlijk op 23 december 2017 uitspraak moeten doen. Die termijn is met ruim anderhalf jaar overschreden, maar na aftrek van de periode van 29 oktober 2018 tot 10 april 2019 resteert een periode van afgerond 14 maanden. Dat brengt mee dat verweerder van de schadevergoeding 21/35 oftewel € 1.800 voor zijn rekening zou dienen te nemen en de Staat 14/35 oftewel € 1.200. In de samenhang met de overige 76 zaken ziet de rechtbank echter aanleiding voor verlaging van deze bedragen. Hoewel op zich sprake is van allemaal losse aangiften en losse procedures, is de rechtbank van oordeel dat aannemelijk is dat enige matigende werking uitgaat van de hoeveelheid procedures, in die zin dat de toename van de spanning en frustratie niet oneindig kan zijn. Daartegenover staat dat aannemelijk is dat de spanning en frustratie bij eiseres mede veroorzaakt worden door het feit dat zij telkens weer, elke maand opnieuw, geconfronteerd is (en wordt) met de verplichting om in haar ogen onjuiste aangiften te doen en bezwaar te maken. De sterk matigende werking die volgens verweerder uit de samenhang tussen de procedures volgt, is daarom naar het oordeel van de rechtbank niet (in die mate) aanwezig. De rechtbank acht een passende compensatie in dit geval de helft van de gebruikelijke bedragen, oftewel € 1.500 per zaak. Hiervan komt € 900 voor rekening van verweerder en € 600 voor rekening van de Staat.

40. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Zij ziet geen aanleiding voor vergoeding van de werkelijke proceskosten, omdat geen sprake is van tegen beter weten in of zeer onzorgvuldig handelen door verweerder. De rechtbank zoekt aansluiting bij de uitgangspunten van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de bepaling van de vergoeding voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand. Gelet op de samenhang met de overige in beroep gelijktijdig en gezamenlijk ter zitting behandelde zaken zou echter de forfaitaire vergoeding onevenredig laag uitvallen. Daarom zal de rechtbank op grond van bijzondere omstandigheden een redelijke vergoeding toekennen. Daarbij is mede van belang dat in de bezwaarfase de zaken over 2010 niet geheel gelijktijdig zijn behandeld. De rechtbank stelt de kosten in goede justitie vast op € 235 per beroep. Daarbij heeft zij in acht genomen dat toepassing van het forfaitaire systeem - enigszins extensief uitgelegd - maximaal zou leiden tot een vergoeding in de beroepsfase van € 6.144, bestaande uit 4 punten (beroepschrift, zitting, twee nadere stukken ex artikel 8:45 van de Awb, twee nadere zittingen), vermenigvuldigd met een factor 1,5 wegens samenhang en een factor 2 voor een zeer zware zaak, oftewel 12 punten, tegen een tarief van € 512. Voor de bezwaarfase zou dit ongeveer de helft worden (minder extra stukken en hoorzittingen, maar met een afzonderlijke vergoeding voor 2010). De vergoeding zou dan uitkomen op ruim € 9.000 in totaal. Vanwege bijzondere omstandigheden heeft de rechtbank aanleiding gezien dit bedrag te verdubbelen en vervolgens over de 77 dossiers te verdelen.