NTFR 2025/34 - Geen noodzaak voor eenmalig verhoogde schenkingsvrijstellingen

Samenvatting

Staatssecretaris Van Oostenbruggen stuurt de Tweede Kamer een evaluatierapport over de algemene eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling en de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling studie.

Uit de evaluatie volgt dat voor beide eenmalige schenkingsvrijstellingen geen noodzaak bestaat. In het voorjaar van 2025 volgt een kabinetsreactie.

In 2021 werd er volgens de aangiften circa 8.100 maal geschonken onder de algemene verhoogde schenkingsvrijstelling, waarbij er voor circa € 230 miljoen aan vermogen werd overgedragen van ouder(s) op kind. Dat is circa 3% van het totaal aan vermogen dat in 2021 door ouders aan hun kind(eren) werd geschonken en waarover aangifte is gedaan. Voorlopige cijfers over 2022 laten zien dat het aantal schenkingen is doorgegroeid naar minimaal 10.000 per jaar. Door het afschaffen van de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling voor de eigen woning zal dit aantal naar verwachting verder toenemen. Toekomstige cohorten ouders die hun kind financieel willen ondersteunen bij de aanschaf van een woning zullen dit voortaan via de algemene verhoogde schenkingsvrijstelling doen. Het budgettaire beslag van de regeling zal daarom doorgroeien naar een geschat bedrag van € 43 miljoen.

Van de verhoogde schenkingsvrijstelling voor een dure studie wordt nauwelijks gebruikgemaakt. In de periode 2010-2021 werd er gemiddeld genomen 23 keer per jaar aangifte gedaan.

Noot

Volgens de begrotingsregels van dit kabinet geldt als uitgangspunt dat voor een negatief geëvalueerde fiscale regeling moet worden bezien of de regeling wordt afgeschaft, versoberd, hervormd of gemotiveerd gehandhaafd. Over de eenmalige verhoogde kindvrijstelling is het evaluatierapport is helder: afschaffen. In het voorjaar van 2025 volgt een kabinetsreactie op de evaluatie van de eenmalig verhoogde kindvrijstelling. Die reactie zal het einde kunnen betekenen van de al sinds mensenheugenis bestaande eenmalige verhoogde vrijstelling. De algemene verhoogde vrijstelling was ooit ingegeven door een bruidsschatgedachte. Voor 1981 werd alleen in het huwelijksjaar de jaarlijkse kindvrijstelling eenmalig verhoogd. Dat extra zetje in de rug is ook nu nog actueel, juist door afschaffing van de jubelton, voor de aankoop van een woning door het kind. Wat betreft de extra vrijstelling voor de financiering van een dure studie is het altijd primair de vraag of er wel sprake is van een schenking. Een bijdrage in de kosten van opleiding van het kind is immers juridisch verplicht (tot 21 jaar) of moraal verplicht (natuurlijke verbintenis). Zie daarover meer het standpunt van de Kennisgroep successiewet over betalen studiekosten kind door ouder KG:063:2023:10 (NTFR 2023/983). In 23 gevallen per jaar is een beroep gedaan op de studievrijstelling. We sluiten niet uit dat daartussen ook verzoeken ‘voor de zekerheid’ zitten, waarin materieel geen sprake was van een belastbare schenking.