Aflevering 49

Al peinzend over een onderwerp voor mijn inmiddels traditiegetrouwe Opinie vlak voor Kerst, met buiten een donkere wolkenlucht en de regen die tegen de ramen kletterde, gingen mijn gedachten in eerste instantie uit naar een uiteenzetting van de fiscale boobytraps bij de tweetrapsmaking. Dit mede naar aanleiding van de lopende procedure bij de Hoge Raad over de tweetrapsmaking en het aanmerkelijk belang en enkele kennisgroepstandpunten over de tweetrapsmaking.1 Lastige kost, zowel civiel- als fiscaalrechtelijk.

Staatssecretaris Van Rij heeft de nota naar aanleiding van het 2e verslag op het wetsvoorstel Belastingplan 2024 naar de Eerste Kamer gestuurd.

objectieve voordeelsverwachting, vertrouwensbeginsel, bronbeoordeling, ondernemerscheck, toezegging, controlerapport

Het gaat in deze zaak om de toerekening van een resultaat aan de bron resultaat uit overige werkzaamheden (row). Er is veel rechtspraak over dergelijke toerekeningsproblemen, met name als het gaat om de bron winst uit onderneming, maar die rechtspraak is nogal casuïstisch. In deze conclusie leidt de A-G uit rechtspraak en literatuur over deze toerekening een beslisschema af en verkent de A-G of er aanleiding bestaat dit beslisschema aan te vullen met ‘hard and fast rules’ voor concrete situaties.

De Kennisgroep loonheffing algemeen heeft een standpunt ingenomen over correctie bij een onjuiste toepassing van de 30%-regeling.

De Kennisgroep loonheffing algemeen heeft een standpunt ingenomen over het anoniementarief als een werknemer gedurende de dienstbetrekking geen vaste woonplaats meer heeft.

De Kennisgroep IBR IB niet winst/LB/PH aanslag heeft een standpunt ingenomen over het vrijgesteld vergoeden van de kosten voor internationale scholen.

Het CAP heeft V&A 23-016 gepubliceerd. V&A 23-016 behandelt de vraag hoe het heffingsrecht ten aanzien van partnerpensioen bij overlijden vóór de pensioendatum in een internationale situatie kan worden vastgesteld. Dat partnerpensioen is sinds de Wet toekomst pensioenen (WTP) op risicobasis. Onderscheid moet worden gemaakt tussen de situatie dat de overleden werknemer nog in dienst was en de situatie dat de overleden werknemer het nabestaandenpensioen vrijwillig heeft voortgezet. In de eerste situatie valt het heffingsrecht onder het equivalent van art. 18 OESO-Modelverdrag (particuliere pensioenen) of art. 19 OESO-Modelverdrag (overheidspensioenen). Heeft de werknemer het nabestaandenpensioen na ontslag vrijwillig voortgezet ten laste van zijn pensioenkapitaal? En is de werknemer overleden vóór pensioendatum? Dan wordt de systematiek toegepast zoals dat het geval zou zijn voor het ouderdomspensioen dat zou worden gehanteerd als de werknemer op de pensioendatum nog geleefd zou hebben.

Het CAP heeft V&A 23-017 gepubliceerd. V&A 23-017 behandelt de vraag hoe het heffingsrecht ten aanzien van partnerpensioen bij overlijden op of na de pensioendatum na ingang van de Wet toekomst pensioenen (WTP) in een internationale situatie kan worden vastgesteld. In een dergelijke situatie wordt wat betreft het vaststellen van het heffingsrecht onder een belastingverdrag de systematiek toegepast zoals gehanteerd voor het ouderdomspensioen. De systematiek van het partnerpensioen bij overlijden op of na pensioendatum is met de invoering van de WTP niet veranderd ten opzichte van de situatie voorafgaand aan de inwerkingtreding van de WTP.

Het Centraal Aanspreekpunt Pensioenen (CAP) heeft V&A 23-018 gepubliceerd. V&A 23-018 behandelt de vraag of de aanwijzing van een buitenlandse pensioenregeling (niet-EU/EER) onder het besluit Internationale aspecten van pensioenen en stamrechten (9 oktober 2015, nr. DGB2015/7010M) met de invoering van de Wet toekomst pensioenen (hierna: WTP) van rechtswege vervalt. In voornoemd besluit staat dat de aanwijzing van een buitenlandse pensioenregeling geldt tot het moment waarop een relevante wijziging van de Nederlandse wet- of regelgeving plaatsvindt. In die situatie vervalt de aanwijzing van rechtswege, eventueel na afloop van een periode van overgangsrecht. Het Centraal Aanspreekpunt Pensioenen is van mening dat de aanwijzing van een buitenlandse pensioenregeling niet vervalt. Voor pensioenregelingen van werknemers tewerkgesteld vanuit een niet EU/EER-land die vóór 1 juli 2023 zijn aangewezen geldt de inwerkingtreding van de WTP niet als een relevante wijziging van de Nederlandse fiscale wet- en regelgeving. Er hoeft dus geen nieuw verzoek te worden gedaan om de buitenlandse pensioenregelingen opnieuw aan te wijzen.

Rijnvarende; premieplicht; exploitant schip

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid reageert, mede namens de staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst, op een brief met zorgen over de verschillen in belastingdruk tussen werkenden en niet-werkenden die een uitkering Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA-uitkering) ontvangen.

Belanghebbende heeft van zijn bv € 100.000 geleend in verband met zijn eigen woning (lening 2012-001). Ingangsdatum is 1 januari 2012, looptijd dertig jaar, rente 7,9% vast voor dertig jaar. Bij vervroegde aflossing is een boeterente verschuldigd. Belanghebbende heeft op 7 december 2016 van zijn privérekening € 25.000 betaald aan de bv met de omschrijving ‘Extra aflossing lening 2012001’. Vervolgens heeft hij in 2016 € 25.000 opgenomen bij de bv. Vanwege de betaling op 7 december 2016 heeft de bv belanghebbende boeterente van € 34.078,49 in rekening gebracht. Op 28 december 2016 heeft belanghebbende € 50.000 van zijn bv geleend in verband met de eigen woning (lening 2017-001). Ingangsdatum is 1 januari 2017, looptijd 25 jaar en 4,2% per jaar.

De Kennisgroep onroerende zaken heeft de vraag beantwoord wanneer een belastingplichtige een eigenwoningreserve realiseert bij tijdelijke verhuur van een te koop staande woning.

De Kennisgroep onroerende zaken heeft de vraag beantwoord of bij de bepaling van de eigenwoningreserve rekening moet worden gehouden met de waardering van een verhuurde woning in box 3.

De Kennisgroep onroerende zaken heeft de vraag beantwoord wat de gevolgen zijn van een mantelzorgwoning voor de ouders in de tuin van de belastingplichtige, voor de eigenwoningregeling en voor de belastingheffing in box 3.

zorgkosten; correctiebeleid; beschikking; schadevergoeding; aftrekpost; tegemoetkoming zorgkosten

Staatssecretaris Van Rij van Financiën stuurt de Tweede Kamer de beantwoording van de Kamervragen naar aanleiding van het bericht ‘Ruim 200 boeren met bos krijgen onverwacht megaclaims van fiscus’.

De Kennisgroep winstbepaling heeft een standpunt ingenomen over de vorming van een passiefpost met betrekking tot de inframarginale elektriciteitsheffing.

De Kennisgroep inkomstenbelasting niet-winst heeft de vraag beantwoord of sprake is van wezenlijke onzekerheid wanneer de belastingplichtige de periodieke gift kan beëindigen in de situatie dat binnen de vijfjaarstermijn zijn persoonlijke gegevens openbaar gemaakt moeten worden.

Belanghebbende heeft in 2014 een deelneming gekocht die zij in dat jaar door een fiscaal gefacilieerde juridische fusie heeft geabsorbeerd. De koopprijs van 24.493.878 Maleisische Ringgit is zij schuldig gebleven en heeft zij pas in 2015 voldaan. Daarbij maakte belanghebbende een valutawinst van $1.282.086. Op het fusietijdstip beschikte belanghebbende over ruim $68 miljoen aan voorwaarts te verrekenen houdster-en financieringsverliezen. In geschil is (1) of het valutaresultaat is vrijgesteld door art. 13 lid 6 Wet Vpb 1969 (deelnemingsvrijstelling voor earn out bij aan- en verkoop van een deelneming) en zo nee, (2) of belanghebbende dan tot het bedrag van de valutawinst de voorfusiehoudsterverliezen kan verrekenen met die winst. Rechtbank Den Haag (ECLI:NL:RBDHA:2021:15176, NTFR 2022/611) heeft beide vragen ontkennend beantwoord. De Hoge Raad deelt de visie van de rechtbank. De Hoge Raad zet uiteen dat art. 13 lid 6 Wet Vpb 1969 niet van toepassing is in een geval als hier, waarin een deelneming wordt verkregen tegen een vaste prijs. Niet van belang is of deze prijs al dan niet in termijnen wordt betaald. Dat wordt niet anders indien, zoals in dit geval, (i) de koopprijs van de deelneming is overeengekomen in een andere valuta dan de geldeenheid waarin de belastingplichtige zijn belastbare bedrag berekent, en (ii) die koopprijs of een deel daarvan pas na de verkrijging van de deelneming wordt betaald.

Op verzoek van belanghebbende (een bv) en haar dochtervennootschap heeft de inspecteur bij beschikking van 21 maart 2011 beslist dat sprake is van een fiscale eenheid tussen hen. In haar aangifte Vpb 2010 heeft belanghebbende een verlies van de dochter geclaimd. De aanslag Vpb 2010 en de verliesvaststellingsbeschikking zijn conform de aangifte vastgesteld. Nadien meende de inspecteur dat nooit een fiscale eenheid tussen belanghebbende en de dochter heeft bestaan. Daarom heeft hij nagevorderd en het verlies herzien. Volgens hof Den Bosch (ECLI:NL:GHSHE:2021:3361, NTFR 2021/4003) is de inspecteur voor het verleden gebonden aan de beschikking fiscale eenheid. In cassatie houdt de hofuitspraak echter geen stand. De betekenis van een beschikking fiscale eenheid gaat namelijk niet zo ver dat zij tot gevolg heeft dat een fiscale eenheid ontstaat in gevallen waarin niet aan de vereisten voor het bestaan daarvan wordt voldaan. Intrekking of herziening van de beschikking fiscale eenheid is in deze gevallen daarom niet nodig om te bewerkstelligen dat dit gevolg achterwege blijft. De andersluidende oordelen van het hof zijn onjuist. De Hoge Raad verwijst de zaak naar een ander hof. Met het oog op de verwijzingsprocedure merkt de Hoge Raad op dat een beschikking fiscale eenheid wel een als toezegging op te vatten expliciete uitlating is van de inspecteur die onder omstandigheden bij de betrokken belastingplichtigen het in rechte te beschermen vertrouwen wekt dat zij gezamenlijk een fiscale eenheid vormen. Vervolgens zet de Hoge Raad het daarvoor geldende juridische kader uiteen.

fusie; driehoeksfusie; Verenigde Staten; betalingsverplichting; contante waarde; oprenting; valutaresultaat; koersresultaat; rentedragend; hedge; opschorten; passiefpost; passivering

Staatssecretaris Van Rij heeft de nota naar aanleiding van het 2e verslag op het wetsvoorstel Wet aanpassing fiscale beleggingsinstelling naar de Eerste Kamer gestuurd.

Is bij een juridische fusie binnen fiscale eenheid de moedervennootschap de verdwijnende rechtspersoon? En is een dochtermaatschappij die vóór de fusie al aandelen in een andere gevoegde dochtermaatschappij hield de verkrijger? Dan is een aansluitende fiscale eenheid mogelijk.

De Kennisgroep successiewet heeft een vraag beantwoord over het in de bezitstermijn van de BOR (ruisend) verhangen van een deelneming binnen het concern.

De Kennisgroep successiewet heeft een vraag beantwoord over schending van de voortzettingstermijn bij verkoop of emissie van aandelen in een deelneming.

De Kennisgroep successiewet heeft een vraag beantwoord over de toepassing van de BOR bij een schenking ‘onderlangs’ van aandelen in een deelneming aan een vennootschap die meerdere aandeelhouders heeft.

Maatstaf van heffing, ongerechtvaardigde verrijking

Er zijn documenten openbaar gemaakt over de omzetbelasting over aandelentransacties. Het gaat om een verzoek op basis van de Wet open overheid (Woo).

Belanghebbende is douane-expediteur. Zij heeft in naam en voor rekening van een Duitse vennootschap (directe vertegenwoordiging) aangiften gedaan voor het in het vrije verkeer brengen van zonnepanelen. Daarbij is gekozen voor betaling van de verschuldigde rechten via het maandkrediet van belanghebbende. Voor dit krediet heeft belanghebbende zekerheid gesteld bij de ontvanger door een borgstelling waarbij de Rabobank als borg optreedt. Nader onderzoek door de inspecteur heeft uitgewezen dat de zonnepanelen niet uit Taiwan kwamen, maar uit China. Naar aanleiding daarvan heeft de inspecteur antidumpingsrechten en compenserende rechten nagevorderd door utb’s uit te reiken op naam van de Duitse vennootschap. Belanghebbende heeft op eigen naam bezwaar gemaakt tegen de utb’s. De inspecteur heeft dit bezwaar niet-ontvankelijk verklaard omdat belanghebbende niet rechtstreeks en individueel door deze beschikkingen is geraakt. Zowel hof Amsterdam (NTFR 2021/2866) als de Hoge Raad heeft de inspecteur in het gelijk gesteld. Uit het douanerecht vloeit geen betalingsplicht voort voor een directe vertegenwoordiger voor aangiften die hij doet in naam en voor rekening van een ander. Dat belanghebbende zekerheid heeft gesteld door middel van een borgstelling en langs die weg kan worden aangesproken voor de douaneschuld van de Duitse vennootschap brengt niet mee dat belanghebbende rechtstreeks wordt geraakt door de utb’s op naam van de Duitse vennootschap. De inspecteur heeft het bezwaar van belanghebbende tegen de utb’s dan ook terecht niet-ontvankelijk verklaard.

De Wet cameratoezicht douane is in het Staatsblad gepubliceerd.

soeverein; autonoom; belastingplicht; Grondwet; verzuimboete; naheffing

De Kennisgroep auto heeft een standpunt gepubliceerd. Dit standpunt gaat over de fiscale kwalificatie als bestelauto als er opgeplakte zijruiten zijn gebruikt – die niet verwijderd (kunnen) worden – aan de buitenkant van de laadruimte.

De Kennisgroep auto heeft een standpunt gepubliceerd over het gebruik van de nieuwe afschrijvingstabel van art. 8 Uitvoeringsregeling BPM 1992 per 1 juli 2023. Dit standpunt gaat over de vraag of deze tabel in strijd is met art. 110 Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

De Kennisgroep auto heeft de vraag beantwoord of de oldtimervrijstelling wordt verleend voor vrachtauto’s en autobussen als er geen nieuwe verklaring voor niet-bedrijfsmatig gebruik van het betreffende voertuig is ingediend.

Staatssecretaris Van Rij heeft de nota naar aanleiding van het 2e verslag over het wetsvoorstel Wet fiscale klimaatmaatregelen glastuinbouw naar de Eerste Kamer gestuurd.

Staatssecretaris Van Rij heeft de nota naar aanleiding van het 2e verslag over het wetsvoorstel Wet fiscale klimaatmaatregelen industrie en elektriciteit naar de Eerste Kamer gestuurd.

Per 1 juli 2017 is precariobelasting op nutsnetwerken verboden (art. 228 lid 2 Gemw) om te voorkomen dat inwoners van andere gemeenten door doorbelasting, meebetalen. Volgens het overgangsrecht mogen gemeenten die op 10 februari 2016 een verordening hadden met een precariobelasting op nutsnetwerken, hun heffingsbevoegdheid uitoefenen tot 1 januari 2022; daadwerkelijke heffing in 2016 is niet vereist.

De zaak gaat over het gebruik van taxatiewijzers als bewijsmiddel bij de waardering voor de Wet WOZ van incourante objecten. Dergelijke objecten worden gewaardeerd volgens de methode van de gecorrigeerde vervangingswaarde. De taxatiewijzers worden onder auspiciën van de VNG vastgesteld voor een heel aantal typen van objecten waarvoor geen goede markt bestaat, zoals scholen, kazernes, ziekenhuizen, trein- en busstations, havenkranen enz. In de taxatiewijzers zijn per archetype kengetallen opgenomen voor onder meer de (bruto) vervangingswaarde, restwaardepercentages en de afschrijvingstermijn.

leges; zorgvuldigheidsbeginsel; aanvraag; fair playbeginsel

Minister Schouten heeft aan gemeenten en waterschappen gevraagd om bij een groep mensen met een Wajong-uitkering die niet meer in aanmerking komen voor kwijtschelding van lokale belastingen, niet tot invordering over te gaan. De minister reageert op een brief van de Nationale ombudsman over personen met een Wajong-uitkering waarvoor niet langer de lokale belastingen worden kwijtgescholden.

In deze WOZ-zaak is het bezwaar, beroep en hoger beroep ongegrond verklaard. Hof Den Haag (ECLI:NL:GHDHA:2022:1652) heeft belanghebbende echter wel een vergoeding van immateriële schade toegekend wegens overschrijding van de redelijke termijn in eerste aanleg en daarom ook een (proces)kostenvergoeding voor bezwaar, beroep en hoger beroep. Wat betreft de kostenvergoeding voor de bezwaarfase is dat volgens de Hoge Raad niet terecht. Voor vergoeding van de in bezwaar gemaakte kosten is namelijk alleen plaats voor zover het bestreden besluit wordt herroepen wegens een aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid (art. 7:15 lid 2 Awb). Hieraan is in deze procedure niet voldaan.

invorderingsrente; kennelijk onredelijk gebruik van procesrecht

ambtshalve; vermindering; verschoonbaar; termijnoverschrijding; alleenstaand; ouderschapsplan; niet-ontvankelijk; combinatiekorting; echtscheiding

gemachtigde; proceskostenvergoeding; naheffing; vernietiging; griffierechten

Handvest; ondergrens; verzuimrente; belastingrenteregeling; vennootschapsbelasting; Besluit belasting- en invorderingsrente; fair balance; lawful; legitimate aim; totstandkomingsgeschiedenis; minimumrentevoet

ingebrekestelling; overmacht; corona; beslistermijn; hoorgesprek; dwangsom

procesbelang; heropening; vereffening; ontvankelijkheid; ontbinding

De ministerraad heeft ingestemd met een verlaging van de griffierechten met 13,5%. De verlaging van de griffierechten geldt voor alle zaken, behalve civiele zaken boven € 100.000 en zaken die voor het Netherlands Commercial Court worden gebracht.

De wijziging van art. 30ia AWR over matiging van belastingrente treedt met ingang van 1 januari 2024 in werking.

De staatssecretaris van Financiën heeft een geactualiseerd Besluit Fiscaal Bestuursrecht gepubliceerd.

Staatssecretaris Van Rij heeft de nota naar aanleiding van het 2e verslag over het wetsvoorstel Wet compensatie wegens selectie aan de poort naar de Eerste Kamer gestuurd.

Staatssecretaris Van Rij heeft de nota naar aanleiding van het 2e verslag over het wetsvoorstel Wet herwaardering proceskostenvergoedingen WOZ en BPM naar de Eerste Kamer ingestuurd.

De Kennisgroep inkomstenbelasting niet-winst en Kennisgroep formeel recht hebben de vragen beantwoord of en zo ja, op welke wijze de inspecteur bij het opleggen van een navorderingsaanslag rekening moet houden met het heffingsvrij vermogen en de heffingskorting wanneer slechts over een deel van de niet eerder aangegeven vermogensbestanddelen kan worden nagevorderd.

verrekening; ontvanger; invordering; onbevoegdheidsverklaring; bestuursrechter; niet-ontvankelijk; verjaring; beschikking

vermogenswinstbelasting, natuurlijke personen, overdracht van aandelen, verbod op misbruik

arrest Schumacker; persoonlijke tegemoetkomingen; Unierecht

Nederland en Nieuw Zeeland hebben afspraken gemaakt (‘memorandum of agreement’) over een arbitrageprocedure zoals voorzien in Deel VI van het Multilateraal Verdrag ter voorkoming van winstverschuiving en het uithollen van de belastinggrondslag.

Art. 8:42 Awb

Op 1 december 2023 heeft de staatssecretaris van Financiën, Fiscaliteit en Belastingdienst de Nota naar aanleiding van het tweede verslag inzake het wetsvoorstel Wet minimumbelasting 2024 (Pijler 2) aan de Eerste Kamer aangeboden (Kamerstukken I 2023/24, 36369, E). De staatssecretaris beantwoordt de vervolgvragen van de diverse fracties (BBB, de VVD en het CDA) in het verslag van de Eerste Kamercommissie voor Financiën, vastgesteld op 30 november 2023 (Kamerstukken I 2023/24, 36369, D).

Art. 15 lid 1 Wet OB 1968