NTFR 2013/1327 - Canons niet aftrekbaar, omdat gecreëerde situatie als annuïteitenlening is te kwalificeren
ECLI:NL:GHAMS:2013:CA0082, datum uitspraak 02-05-2013, publicatiedatum 15-05-2013
Aflevering 27, gepubliceerd op 04-07-2013 met annotatie van mr. A.J.M. ArendsBelanghebbende is eigenaar van een perceel grond met daarop een woning. De woning met ondergrond vormt een eigen woning voor de inkomstenbelasting. Belanghebbende verkoopt de blote eigendom van grond tegen € 880.000 aan G bv (verder: de Bank) en hij verwerft tegen betaling van een canon het erfpacht-/opstalrecht van de grond. Het hof dient te onderzoeken of het aan de gekozen rechtsvorm verbonden fiscale gevolg – te weten aftrekbaarheid van de erfpachtcanons – aanvaardbaar is gezien het economische resultaat ervan en gelet op de strekking van de wet. In alle in de overeenkomst beschreven situaties komt de waardeontwikkeling van de grond niet voor rekening en risico van de Bank. Naar het oordeel van het hof is het belang voor de Bank van het verwerven van de blote eigendom uitsluitend gelegen in zekerheid dat de verwerving van de blote eigendom ertoe strekt dat de vorderingen van de Bank behoorlijk gedekt zijn. Door het sluiten van de overeenkomst is voor belanghebbende in wezen niets in diens gebruiksrechten en beschikkingsmogelijkheden met betrekking tot de onroerende zaak gewijzigd. Belanghebbende is met de Bank overeengekomen dat de contante waarde van de verplichting van belanghebbende van € 880.000 in 10 jaren afneemt tot € 300.037 en daarna eeuwigdurend gelijk blijft. Het hof oordeelt dan ook dat de overeenkomst qua economisch resultaat gelijk is aan een annuïteitenlening en dat de canons economisch gezien vergelijkbaar zijn met annuïteiten (die een rente- en een aflossingsbestanddeel bevatten). Het hof oordeelt dat integrale aftrek van de erfpachtcanon, dat wil zeggen voor zover daar economisch gezien meer in is begrepen dan een rentebestanddeel, in strijd is met doel en strekking van art. 3.120, lid 1, onder b, Wet IB 2001. Voor zover de Wet IB 2001 dit toestaat is ten hoogste het rentebestanddeel in elke erfpachtcanon aftrekbaar. Belanghebbende heeft echter de ontvangen € 880.000 niet aangewend ter verwerving, verbetering of het onderhoud van de onroerende zaak, zodat van het rentebestanddeel in de erfpachtcanon niets aftrekbaar is.