NTFR 2016/2737 - Portugese maatregelen tegen forestalling niet in strijd met de Accijnsrichtlijn
Aflevering 46, gepubliceerd op 17-11-2016 met annotatie van mr. J. Sanders jr.In Portugal geldt een tijdsbeperking voor de verkoop van sigaretten, die wordt bepaald door een op de verpakking aangebracht fiscaal merkteken. Sigaretten mogen daar slechts worden verkocht tot ten hoogste drie maanden na afloop van het jaar waarin zij tot verbruik zijn uitgeslagen. De Europese Commissie is van mening dat deze Portugese regeling in strijd is met zowel het evenredigheidsbeginsel als met art. 7 en 9, lid 1, en 39, lid 3, Accijnsrichtlijn, aangezien na afloop van de daarin bepaalde termijn pakjes sigaretten die reeds zijn belast en tot verbruik uitgeslagen, niet meer mogen worden verhandeld en verkocht. Om die reden is de Europese Commissie een inbreukprocedure gestart. Volgens art. 7 Accijnsrichtlijn wordt de accijns op tabaksproducten verschuldigd op het tijdstip en in de lidstaat van de uitslag tot verbruik. In de regel is dit het tijdstip waarop de producten aan de zogenoemde accijnsschorsingsregeling worden onttrokken, dat wil zeggen buiten de productieonderneming worden gebracht of aan een ander belastingentrepot worden onttrokken. Aanvullend hierop bepaalt art. 9, eerste alinea, Accijnsrichtlijn dat de voorwaarden voor de verschuldigdheid van de accijns en het toe te passen tarief de voorwaarden zijn die op het tijdstip van verschuldigd worden van kracht zijn in de lidstaat waar de uitslag tot verbruik plaatsvindt. Volgens A-G Kokott kan uit art. 7 en 9 Accijnsrichtlijn geen verbod worden afgeleid aan de verkoop van pakjes sigaretten een tijdslimiet te stellen als bepaald in de Portugese regeling. In art. 7 wordt slechts het tijdstip bepaald waarop de accijns wordt verschuldigd, terwijl in art. 9 voor de voorwaarden voor de verschuldigdheid en het toe te passen tarief wordt verwezen naar het recht van de lidstaten. Volgens A-G Kokott is alleen sprake van de door de Europese Commissie gestelde schending voor zover Portugal de verkoop van pakjes sigaretten die in een bepaald belastingjaar zijn belast en tot verbruik zijn uitgeslagen, na afloop van de in de Portugese regeling bepaalde termijn ook dan verbiedt als de accijns op tabak voor het daaropvolgende jaar niet wordt verhoogd. Op grond van art. 39, lid 3, Accijnsrichtlijn mag het vereiste om accijnsgoederen te voorzien van een fiscaal merkteken, onverminderd de ter voorkoming van fraude, ontduiking of misbruik getroffen maatregelen, niet leiden tot belemmeringen van het vrije verkeer van deze goederen. In tegenstelling tot de opvatting van de Commissie concludeert A-G Kokott dat deze bepaling niet is geschonden. Volgens de advocaat-generaal is de door de Europese Commissie gewraakte verkoopbeperking niet het gevolg van het gebruik van fiscale merktekens, maar hangt die daar slechts mee samen voor zover wordt verwezen naar het daarop genoemde jaar. Voor de beoordeling van de Portugese regeling kan dit volgens de advocaat-generaal echter niet doorslaggevend zijn, aangezien het jaar waarin de sigaretten in de handel zijn gebracht, ook op andere wijze dan met het fiscale merkteken op het pakje sigaretten duidelijk kan worden gemaakt.